ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Τα μαθήματα ελληνομάθεια θα διεξαχθούν από δύο φορείς (α) σχολεία και (β) την τοπική αυτοδιοίκηση και θα είναι προσανατολισμένα σε δύο ομάδες ωφελούμενων μεταναστών που διαχωρίζονται με βάση το ηλικιακών κριτήριο. Στα σχολεία θα λαμβάνουν χώρα μαθήματα ελληνομάθειας που θα απευθύνονται σε νέους άνω των 15 ετών με στόχο την συνέχιση της μαθησιακής διαδικασίας και την άρση της απομάκρυνσης από το εκπαιδευτικό πλαίσιο, την προσαρμογή στην κυπριακή κοινωνία, τη πρόσβαση στην ανώτατη ή επαγγελματική εκπαίδευση, την απορρόφηση στην αγορά εργασία και την ακαδημαϊκή αριστεία. Στην τοπική αυτοδιοίκηση θα υλοποιούνται μαθήματα ελληνομάθειας σε ενήλικες μετανάστες, τα οποία θα επικεντρώνονται στην κοινωνική συμμετοχή, την αυτόνομη διαβίωση και την εύρεση εργασίας. Η ύλη του προγράμματος θα κατανεμηθεί σε τρία επίπεδα Α για αρχάριους, Β για βασικούς χρήστες της ελληνικής, Γ για ικανοποιητικούς χρήστες της ελληνικής. Οι συμμετέχοντες θα λαμβάνουν πιστοποιητικό παρακολούθησης μετά την ολοκλήρωση κάθε επιπέδου και ύστερα από επιτυχή αξιολόγηση των γνώσεων και δεξιοτήτων του θα προάγονται στο επόμενο επίπεδο.

Στόχος της συγκεκριμένης δράσης είναι η άρση του κοινωνικού αποκλεισμού, η ισότιμη συμμετοχή στην κοινωνία με τον τοπικό πληθυσμό, η πρόσβαση σε εκπαιδευτικά, εργασιακά, κοινωνικά και πολιτιστικά περιβάλλοντα, η απόκτηση γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων για μια ομαλότερη διαβίωση και αυτονομία, η δημιουργία παραγωγικών εργαζόμενων και ενεργών πολιτών και τέλος η ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Τοπική Αυτοδιοίκηση
• Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ανάλυση των αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε7.6)
• Δράση: Δέσμευση εμπλεκόμενων φορέων να υλοποιήσουν κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (Συμ 6.3)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Ενυπάρχει η ανάγκη εκσυγχρονισμού του εκπαιδευτικού υλικού και των μεθόδων και τεχνικών μάθησης. Για τον σχεδιασμό του προγράμματος ελληνομάθειας για μαθητές ηλικίας άνω των 15 (Ενέργεια 1.1.) και ενηλίκων (Ενέργεια 1.2), θα χρησιμοποιηθεί το Μοντέλο Σχεδιασμού Προγραμμάτων Twente, το οποίο ενδείκνυται τόσο για σχεδιασμό προγραμμάτων επιμόρφωσης ενηλίκων όσο και σχολικών προγραμμάτων για μαθητές. Αποτελείται σε επίπεδα ΚΕΠΑ από τις εξής φάσεις: (α) καθορισμός αρχικής κατάστασης (υπάρχοντα προσόντα), (β) καθορισμός γενικών σκοπών και διδακτικών ενοτήτων, (γ) διερεύνηση υπαρχόντων προγραμμάτων, (δ) παραγωγή υλικού, επιλογή μέσων και διδακτικών στρατηγικών, παραγωγή τεστ αξιολόγηση. Οι δραστηριότητες θα εστιάζουν ανάπτυξη γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων μέσω της σεναρίων πρακτικής άσκησης, βιωματικής μάθησης, παιχνιδοποίησης, χρήσης ΤΠΕ και μάθησης μέσω της αλληλεπίδρασης.

Οι κυριότερες πρακτικές με τις οποίες μπορεί να εμπλουτιστεί ωφέλιμα η εκπαιδευτική διαδικασία είναι η διάλεξη, η συζήτηση στρογγυλής τράπεζας, οι ομάδες εργασίας και οι υλοποίηση σχεδίων δράσης (projects). Καθώς θεωρούμε σημαντική την αυτόνομη και ανοιχτή μάθηση, το πρόγραμμα θα παρέχει τη δυνατότητα σε ιστοσελίδα με διαδραστικές ασκήσεις, quiz, βίντεο προκειμένου να δίνεται η δυνατότητα για περαιτέρω προσωπική μελέτη εκτός εκπαιδευτικού χώρου. Κατά τη ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού θα δοθεί έμφαση στα εξής: πώς να παρουσιάζω τον εαυτό μου, πώς να ζητώ πληροφορίες για μία διαδρομή ή μετακίνηση με τα μέσα μεταφοράς, πώς να επικοινωνώ με έναν υπάλληλο (πχ σουπερμάρκετ), πώς να αναζητώ εργασία, κλπ.

2. Πιλοτική Εφαρμογή

Το Υποέργο 2 αφορά στην πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος διδασκαλίας της ελληνομάθειας στους δήμους (Ενέργεια 2.1.) και στα σχολεία (Ενέργεια 2.2.). Η διεξαγωγή αφορά δύο φορείς, καθώς και δύο ομάδες-στόχους εκπαιδευομένων, (α) νέους άνω των 15 ετών με στόχο την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση των μαθημάτων τυπικής εκπαίδευσης και της κοινωνικής ένταξης και (β) ενήλικες με στόχο την ενίσχυση των δεξιοτήτων του και την πρόσβαση τους στην αγορά εργασίας. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο θα παρακολουθεί την ομαλή διεξαγωγή των μαθημάτων με αναφορές και εκθέσεις προόδου που θα υποβάλλονται από είτε από τον αρμόδιο άτομο της τοπικής αυτοδιοίκησης είτε από τον διευθυντή και τους εκπαιδευτικούς.

Θα εκπονείται Δυναμική Αξιολόγηση σύμφωνα σε όλα τα στάδια της εκπαιδευτικής διαδικασίας (προκαταρτική, ενδιάμεση, τελική και ολική αξιολόγηση και ανατροφοδότηση). Με την ολοκλήρωση της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος ελληνομάθειας επιδιώκεται να επιτευχθεί η ενσωμάτωση των μαθητών στις σχολικές μονάδες τυπικής εκπαίδευσης της Κύπρου, ενώ για τους ενήλικες η ένταξη στην αγορά εργασίας και μακροπρόθεσμα η πλήρης αξιοποίηση του ως εργατικού δυναμικού της χώρας, και η κοινωνική τους ενσωμάτωση. Το συγκεκριμένο σχέδιο προσβλέπει στην προώθηση της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης, τη βελτίωση της απασχολησιμότητας και την ανταγωνιστικότερη οικονομία της χώρας.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Κέντρα υποδοχής στη χώρα Διαμονής σε όλη την Κυπριακή επικράτεια
• Σχολεία και κέντρα εκπαίδευσης σε όλη την Κυπριακή επικράτεια
• Δήμοι της Κυπριακής επικράτειας

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό ατόμων που είχαν επιτυχία(%)
• Ποσοστό ατόμων που ενσωματώθηκαν επιτυχώς στην κοινωνία υποδοχής, λόγω γλώσσας (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• ΕΤΠΑ

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης αυτοτελούς υποστηρικτικού προγράμματος διδασκαλίας σε φυσικά αντικείμενα όπως διδασκαλία τη ελληνικής ως ξένης γλώσσας, της αγγλικής γλώσσας ή άλλης δεύτερης ξένης γλώσσας, διδασκαλίας μαθημάτων πληροφορικής, μαθηματικών κ.ά. Ακόμα θα περιλαμβάνονται βιωματικά εργαστήρια για την καλλιέργεια και απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων (life skills) και συνεδρίες συμβουλευτικής υποστήριξης για επαγγελματικό προσανατολισμό των εκπαιδευομένων. Η Ενισχυτική Διδασκαλία καλύπτει 1-5 διδακτικές ώρες την ημέρα μετά τη λήξη του κανονικού προγράμματος. Κάθε μαθητής/τρια μπορεί να παρακολουθήσει από ένα έως και όλα τα μαθήματα της Ενισχυτικής Διδασκαλίας. Ως τμήμα μαθήματος ορίζεται κάθε ομάδα μαθητών/τριών που παρακολουθούν το ίδιο μάθημα. Σε κάθε τμήμα μαθήματος Ενισχυτικής Διδασκαλίας συμμετέχουν 10 μαθητές/τριες το ελάχιστο και έως 15 μαθητές/τριες το μέγιστο. Η διάρκεια της διδακτικής ώρας ορίζεται σε σαράντα πέντε (45) λεπτά και η διάρκεια του διαλείμματος σε πέντε (05) λεπτά. Η συμμετοχή στην ενισχυτική διδασκαλία είναι προαιρετική από μαθητές που επιθυμούν να βελτιώσουν την απόδοσή τους στους προαναφερόμενους τομείς γνώσης.

Στόχος της συγκεκριμένης δράσης είναι η επανένταξη των μαθητών/τριών στη διαδικασία μάθησης, η βελτίωση της απόδοσής τους ώστε να ολοκληρώσουν την Υποχρεωτική Εκπαίδευση, η μείωση της μαθητικής διαρροής και της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και η αύξηση των ποσοστών πρόσβασης σε μια ποιοτική και συμπεριληπτική εκπαίδευση.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Τοπική Αυτοδιοίκηση
• Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ανάλυση των αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε7.6)
• Δράση: Δέσμευση εμπλεκόμενων φορέων να υλοποιήσουν κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (Συμ 6.3)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το Υποέργο 1 περιλαμβάνει τη φάση σχεδιασμού της εκπαιδευτικής δομής καθώς και το εκπαιδευτικού υλικού των θερινών σχολείων – ενισχυτικής διδασκαλίας. Συγκεκριμένα, διατυπώνεται το όραμα, η αποστολή και οι στόχοι από τη Διατμηματική Επιτροπή για την ένταξη των παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία στο Κυπριακό Εκπαιδευτικό σύστημα. Πραγματοποιείται ανάλυση της εκπαιδευτικής ανάγκης και εντοπισμός ελλείψεων των μαθητών, νέων άνω των 15 και ενηλίκων. Στόχος είναι η διασφάλιση της ελεύθερης και ισότιμης πρόσβασης στη γνώση και η συμπεριληπτική εκπαίδευση, καθώς και η κατανόηση της σπουδαιότητας της ενισχυτικής διδασκαλίας, η οποία θα εμπλουτίζεται με καινοτόμες μεθόδους μάθησης (πχ. ομαδοκεντρική διδασκαλία, project-based, παιχνιδοποίηση, αξιοποίηση διαδικτύου και ΤΠΕ, κ.α.).

Η διαχειριστική αρχή του έργου θα είναι το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το οποίο σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και τα επιλέξιμα σχολεία αποτελούν την ομάδα σχεδιασμού και υλοποίησης του έργου. Ορίζεται ένα ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό το οποίο θα σχεδιάσει το διδακτικό υλικό και οφείλει να μεριμνά για την ορθή επικοινωνία όλων των ενδιαφερόμενων μερών (τοπική αυτοδιοίκηση, εκπαιδευτικοί, εκπαιδευόμενοι). Έπειτα, δημιουργείται μια Ομάδα Υποστήριξης, η οποία αποτελείται από ένα αρμόδιο άτομο της τοπικής αυτοδιοίκησης/διευθυντή σχολείου και έναν ειδικό πληροφορικής, στην οποία θα μπορούν να απευθύνονται για οποιοδήποτε ζήτημα οι εκπαιδευτικοί. Η επιλογή των εκπαιδευτικών για το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης θα βασιστεί σε κριτήρια που βασίζονται στο ευρωπαϊκό πλαίσιο ψηφιακών και διαπολιτισμικών δεξιοτήτων. Θα ακολουθηθεί στρατηγική επικοινωνίας παράλληλα με τις δράσεις για ευαισθητοποίηση μεταναστών και τοπικής κοινωνίας (Ενέργεια 1.1.).

Αναφορικά με την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού, αυτό θα είναι πολυμορφικό, ποιοτικό, ευέλικτο, θα επιτρέπει την αλληλεπίδραση, αλλά και την αυτενέργεια. Το εκπαιδευτικό υλικό διαμορφώνεται σε τρεις δέσμες: (α) το κυρίως κείμενο για κάθε ενότητα με περίληψη, σκοπό και λέξεις-κλειδιά, (β) φάκελο με δραστηριότητες και ασκήσεις εξάσκησης, ασκήσεις αυτοαξιολόγησης, εικόνες, γραφήματα, σενάρια, και (γ) μηχανισμοί επιμόρφωσης (ψηφιακές παρουσιάσεις και διαλέξεις, διαδικτυακές πλατφόρμες και σύνδεσμοι για περαιτέρω εμβάθυνση), αρχεία που δίνουν κατευθύνσεις ως προς την αυτόνομη μάθηση, οπτικοακουστικά μέσα (βίντεο και αρχεία ήχου) (Ενέργεια 1.2.).

2. Πιλοτική Εφαρμογή

Το Υποέργο 2 αφορά την πιλοτική εφαρμογή της ενισχυτικής διδασκαλίας-θερινών σχολείων, η οποία θα πραγματοποιηθεί σε χώρους που θα παρέχονται από την τοπική αυτοδιοίκηση (Ενέργεια 2.1.) και από τα σχολεία (Ενέργεια 2.2.). Η διεξαγωγή αφορά δύο φορείς, καθώς και δύο ομάδες-στόχους εκπαιδευομένων, (α) νέους άνω των 15 ετών με στόχο την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση των μαθημάτων τυπικής εκπαίδευσης και της κοινωνικής ένταξης και (β) ενήλικες με στόχο την ενίσχυση των δεξιοτήτων του και την πρόσβαση τους στην αγορά εργασίας. Οι εκπαιδευτές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψιν τους το παρακινητικό μοντέλο ARCS των τεσσάρων παραγόντων του Keller (Προσοχή, Σχετικότητα, Εμπιστοσύνη, Ικανοποίηση), το οποίο βασίζεται στην προσέλκυση και διατήρηση του ενδιαφέροντος του μαθητή μέσα από δραστηριότητες, δημιουργία εμπιστοσύνης κ.λπ. καθώς και ορισμένες βασικές αρχές μάθησης όπως η ενεργός συμμετοχή του μαθητή, η εξοικείωση με την τεχνολογία, η αλληλεπίδραση, η πολυμορφικότητα, ο μαθητοκεντρισμός, η αυτονομία του μαθητή και η συνεργατική μάθηση.
Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο θα παρακολουθεί την ομαλή διεξαγωγή των μαθημάτων με αναφορές και εκθέσεις προόδου που θα υποβάλλονται από είτε από τον αρμόδιο άτομο της τοπικής αυτοδιοίκησης είτε από τον διευθυντή και τους εκπαιδευτικούς. Θα πραγματοποιείται συνεχής ενημέρωση από τον διευθυντή και τους εκπαιδευτικούς προς τους γονείς αναφορικά με την επίδοση και την καλή διαγωγή των παιδιών τους. Θα εκπονείται Δυναμική Αξιολόγηση σύμφωνα σε όλα τα στάδια της εκπαιδευτικής διαδικασίας (προκαταρτική, ενδιάμεση, τελική και ολική αξιολόγηση και ανατροφοδότηση), επιδιώκοντας μετρήσιμα αποτελέσματα.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σχολεία και κέντρα εκπαίδευσης σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό ατόμων που είχαν επιτυχία(%)
• Μαθητές με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία που συμμετείχαν στην δράση (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• ΕΤΠΑ
• Δημόσια κονδύλια

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ανάλυση των αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε7.6)
• Δράση: Προγράμματα ένταξης στην αγορά εργασίας (Κατ. 2.5)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Σκοπός του Υποέργου 1 είναι η δημιουργία ενός εκπαιδευτικού υλικού, φιλικό προς τον χρήστη, κατανοητό και στοχευμένο στις ανάγκες της ομάδας στόχου, το οποίο θα εξοικειώνει τους μετανάστες με τις νέες τεχνολογίες και θα βοηθά στην καλλιέργεια ψηφιακών δεξιοτήτων, απαραίτητων για την απορρόφησή τους στην αγορά εργασίας καθώς και για την ανάληψη ενός ενεργότερου κοινωνικού ρόλου. Η διαμόρφωση του υλικού θα εστιάζει στις εντοπισμένες μαθησιακές ανάγκες των εκπαιδευομένων καθώς και στην απόκτηση δεξιοτήτων που αφορούν την επίλυση ζητημάτων που συναντούν στην καθημερινή τους ζωή. Η πρόσβαση σε βασικά αγαθά όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η εργασία είναι το επιθυμητό αποτέλεσμα της συγκεκριμένης δράσης.

Ενδεικτικά, το εκπαιδευτικό υλικό θα περιλαμβάνει την εκμάθηση βασικής χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή και του ιντερνέτ, των εργαλείων Microsoft Office, της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, του συστήματος υγείας, του τραπεζικού συστήματος, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ε κλπ. (Ενέργεια 1.1.). Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθεί υλοποίηση του προγράμματος κατάρτισης σε ολιγομελή τμήματα μεταναστών (Ενέργεια 1.2). Οι επιλέξιμες τοποθεσίες που θα λάβει χώρα το εκπαιδευτικό πρόγραμμα πρέπει να βρίσκονται κοντά σε δομές και κέντρα φιλοξενίας των μεταναστών ή σε άλλα σημεία συγκέντρωσής τους ώστε να εξυπηρετείται η καλύτερη πρόσβαση τους. Ακόμη, προβλέπεται η δημιουργία εργαλείου αυτοαξιολόγηση των εκπαιδευομένων (self-assessment tool), καθώς και αξιολόγηση του υλικού στο τέλος του εκπαιδευτικού προγράμματος (Ενέργεια 1.3.). Το πρόγραμμα κατάρτισης θα οδηγεί σε πιστοποίηση των ψηφιακών δεξιοτήτων που έχουν αποκτηθεί από τους ΥΤΧ, με σκοπό την ενσωμάτωση τους στην κυπριακή κοινωνία ως παραγωγικές μονάδες με ίσους όρους αναγνώρισης προσόντων (Ενέργεια 1.4).

2. Πρόγραμμα εκμάθησης και πιστοποίησης διαπολιτισμικών και κοινωνικών δεξιοτήτων

Το πρόγραμμα κατάρτισης θα περιλαμβάνει την ανάπτυξη εκπαιδευτικό υλικού το οποίο θα εστιάζει τόσο στις μαθησιακές ανάγκες της ομάδας στόχου όσο και στα πλαίσια που έχουν καθοριστεί από την ευρωπαϊκή και διεθνή κοινότητα (Ενέργεια 2.1.). Στόχος του προγράμματος είναι να αποκτήσει και να διατηρήσει το άτομο δεξιότητες που θα του επιτρέψουν να συμμετέχει πλήρως στην κοινωνία και να διαχειρίζεται με επιτυχία τις υφιστάμενες αλλαγές στην αγορά εργασίας. Το πρόγραμμα καλλιέργειας κοινωνικής και διαπολιτισμικών δεξιοτήτων θα υλοποιηθεί σε υπηκόους τρίτων χωρών, ώστε να καλύπτονται οι ιδιαίτερες ανάγκες τους και θα περιλαμβάνει διαλέξεις, παρουσιάσεις, βιωματικά εργαστήρια, ψυχαγωγικές δράσεις, τεχνικές παιχνιδοποίησης κλπ. (Ενέργεια 2.2.). Ο τόπος διεξαγωγής θα πρέπει να βρίσκεται σε κοντινές τοποθεσίες διαμονής και συγκέντρωσης μεταναστών, όπως δομές φιλοξενίας ή μη κυβερνητικές οργανώσεις με που παρέχουν υπηρεσίες στους ΥΤΧ. Τέλος, προβλέπονται διαδικασίες αξιολόγησης των εκπαιδευομένων προκειμένου να πιστοποιηθούν όλα τα προσόντα και οι ικανότητες που έχουν αποκτηθεί (Ενέργεια 2.3.)

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σχολεία και κέντρα εκπαίδευσης σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό ατόμων που είχαν επιτυχία(%)
• Μαθητές με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία που συμμετείχαν στην δράση (%)
• Ποσοστό απασχολησιμότητας μεταναστών και λοιπών ομάδων στόχου μετά την υλοποίηση της δράσης (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• Δημόσια κονδύλια

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ανάλυση των αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε7.6)
• Δέσμευση εμπλεκόμενων φορέων να υλοποιήσουν κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών

ΥΠΟΕΡΓΑ

Η δημιουργία ενός γραφείου υποδοχής για την ένταξη των μεταναστών στην αγορά εργασίας αποτελεί το πρώτο βασικό κομμάτι της συγκεκριμένης δράσης, καθώς συμπληρώνει το κενό ενημέρωσης των ωφελούμενων για την Κυπριακή αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, το υποέργο 1 περιλαμβάνει τη σύσταση και λειτουργία ενός γραφείου υποδοχής (Ενέργεια 1.1) εργασίας, το οποίο θα παρέχει την πλήρη ενημέρωση των ομάδων-στόχου για την εκπαίδευση στο χώρο εργασίας. Κεντρικό σημείο των ενεργειών αποτελεί η διαμόρφωση info points στα σημεία συγκέντρωσης των Υ.Τ.Χ. (Ενέργεια 1.2) και των υπόλοιπων ομάδων-στόχου, ώστε να μπορέσουμε να τις προσεγγίσουμε. Το γραφείο υποδοχής θα προσφέρει επίσης τη δυνατότητα στους εργοδότες να έχουν εικόνα για τα φύλο, την ηλικία, τις εθνοτικές ομάδες και το γνωστικό επίπεδο των ωφελούμενων. Σε αυτή τη βάση πραγματοποιείται η συλλογή δικαιολογητικών για την επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας των ωφελούμενων, όπως παραστατικά του καθεστώτος διαμονής και το καθεστώς απασχόλησης. Στο γραφείο υποδοχής θα συλλέγονται επίσης πληροφορίες που στο φάκελο καταρτιζόμενου θα εμπεριέχεται το ατομικό παρουσιολόγιο του συμμετέχοντα, τα αποτελέσματα των εξετάσεων, το ιστορικό απασχόλησής τους, καθώς και τις γλωσσικές δεξιότητες των μαθητών.
Για τη συλλογή δεδομένων θα αξιοποιηθεί τόσο η ανάλυση των αναγκών εργασίας (Υπε 7.6) όσο και το εργαλείο EU Skills Profile tool της ΕΕ . Το συγκεκριμένο εργαλείο θα βοηθήσει τη δράση στην παροχή πληροφοριών σχετικών με την μεθοδολογία αντιστοίχησης των ΥΤΧ με την Κυπριακή αγορά εργασίας, καθώς και επιτρέπει τον εντοπισμό αδυναμιών της αγοράς εργασίας και της Κυπριακής εργοδοσίας. Στο πλαίσιο των παραπάνω, το υποέργο 1 θα περιλαμβάνει τη συγκρότηση ενός μηχανισμού αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης των ωφελούμενων, καθώς και την δημιουργία ατομικού φακέλου τους με στόχο να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Όλες οι πληροφορίες θα ενσωματωθούν σε μια βάση δεδομένων που θα είναι συνδεδεμένη με το Υπε. 7.6. Στη συνέχεια, η δράση θα εγκολπώσει τις διαδικασίες που αφορούν την επιλογή σημείων που θα διεξαχθεί η τοποθέτηση infopoints με απώτερο στόχο την ενημέρωση των ωφελούμενων ανά την επικράτεια. Για την πραγμάτωση των παραπάνω θα συγκροτηθεί μια διαδικασία αξιολόγησης των ΥΤΧ, καθώς και θα διαμορφωθεί μια βάση δεδομένων όλων των ωφελούμενων που επιθυμούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.

2. Προγραμματισμός και οργάνωση εκπαιδευτικού σχεδιασμού

Σε δεύτερο επίπεδο θα προγραμματιστεί η οργάνωση του εκπαιδευτικού υλικού και της άσκησης των ωφελούμενων στο περιβάλλον εργασίας της ΚΔ. Στόχος του συγκεκριμένου υποέργου είναι να ενισχύσει το θεωρητικό υπόβαθρο των ωφελούμενων, όσον αφορά τις αναγκαίες δεξιότητες της Κυπριακής αγοράς εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός διαρθρώνεται σε 2 στάδια: το γενικό και το ειδικό. Για τη διαδικασία του σχεδιασμού, θα χρησιμοποιηθεί η μεθοδολογία DACUM, η οποία θα επιτρέψει την εξειδίκευση των προγραμμάτων σε επίπεδο μαθησιακών αποτελεσμάτων, καθώς και σε επίπεδο ωριαίου προγράμματος (Ενέργεια 2.1).

Σε αυτό το πλαίσιο, ο σχεδιασμός του ειδικού προγράμματος θα εμπεριέχει τον προσδιορισμό των μαθησιακών αποτελεσμάτων(τι θα διδαχθούν οι μαθητευόμενοι), τον προσδιορισμό του περιεχομένου της κατάρτισης και του αναλυτικού ωραρίου του προγράμματος. Παράλληλα, θα γίνει μέσω αυτής η επιλογή των εκπαιδευτικών και ο χωροταξικός σχεδιασμός της υλοποίησης των προγραμμάτων κατάρτισης. Βάσει των παραπάνω, τα προγράμματα κατάρτισης θα διαρθρώνονται σε ενότητες και διαλέξεις, όπου θα προσδιορίζεται το υλικό που απαιτείται για την επιτυχή εφαρμογή των μαθησιακών ενοτήτων θεωρητικά και πρακτικά. Όσον αφορά το γενικό πρόγραμμα κατάρτισης, η προσοχή θα εστιάζεται στην ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων των ΥΤΧ για τη γενική προσωπική τους ανάπτυξη. Σε αυτό το πλαίσιο, το γενικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα περιλαμβάνει την ενίσχυση του γνωστικού επιπέδου των ωφελούμενων, όσον αφορά το εργασιακό πλαίσιο του περιβάλλοντος ή τομέα που θέλουν οι ωφελούμενοι να απορροφηθούν, τις οριζόντιες και διαπροσωπικές ικανότητες, καθώς και άλλες ψηφιακές που απαιτούνται στον τομέα εργασίας που επιθυμούν να εισαχθούν, στοιχείο που είναι συνδεδεμένο με τη δράση (Συμ 6.3).

Επίσης, με την ολοκλήρωση των Προγραμμάτων Κατάρτισης, θα διοργανωθεί η εξέταση πιστοποίησης Βασικών Δεξιοτήτων, όπου οι συμμετέχοντες θα έχουν το δικαίωμα μίας αποτυχημένης συμμετοχής. Τα άτομα που ολοκλήρωσαν επιτυχώς το πρώτο στάδιο θα έχουν προτεραιότητα ώστε να συμμετέχουν στο δεύτερο στάδιο με τα εξειδικευμένα προγράμματα κατάρτισης.

3. Διενέργεια εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η απορρόφηση στην αγορά εργασίας της χώρας υποδοχής αποτελεί το πλέον κρίσιμο σημείο της κοινωνικής ένταξης, καθώς και το βασικό έλλειμμα της τωρινής Κυπριακής αγοράς εργασίας, θα συμπεριληφθεί μια διαδικασία ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων, οι οποίες μας έχουν παραδώσει Letter of Support, είναι γνωστές, μεγάλες και ικανές να υποδεχθούν άτομα και καταρχήν δεσμεύονται στην εκπαίδευση των ωφελούμενων στο περιβάλλον εργασίας. Στόχος είναι η ομάδα στόχου να απορροφηθεί μέσω της άσκησής της σε φορείς απασχόλησης, διάρκειας μεγαλύτερης των δέκα (10) εργάσιμων ημερών σε επιχειρήσεις της Κύπρου και για το σκοπό αυτό θα διοργανωθούν διαδικασίες ενημέρωσης και παραπομπής τους σε υφιστάμενα προγράμματα της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑνΑΔ) ή/και άλλα προγράμματα που στόχο έχουν την ένταξη των ανέργων στην αγορά εργασίας (Ενέργεια 3.1). Για το σκοπό θα δημιουργηθούν ενημερωτικά φυλλάδια και διαδικτυακά εργαστήρια, όπου οι εταιρείες θα λαμβάνουν γνώση για το σκοπό της συγκεκριμένης δράσης και υποέργου, τα χαρακτηριστικά των ωφελούμενων, την διασφάλιση της άριστης ποιότητας κατάρτισης και αντικειμενικών μεθόδων αξιολόγησης των συμμετεχόντων, με στόχο να πιστοποιηθούν οι δεξιότητες και τα προσόντα τους. Μετά τη δέσμευση των εταιρειών να συμμετέχουν στην όλη διαδικασία θα προετοιμαστεί ένα αναλυτικό πρόγραμμα κατάρτισης που θα συνοψίζει τους στόχους των τομέων εργασίας προς απορρόφηση, τα κριτήρια αξιολόγησης και δείγματα δελτίων καταγραφής ωρών των συμμετεχόντων.

Συνάμα, οι επιχειρήσεις θα έχουν υπό την παρακολούθησή τους τον προσωπικό φάκελο των συμμετεχόντων που θα εμπεριέχει το καθεστώς απασχόλησής τους, μέχρι να ενταχθούν στο πρόγραμμα, τον τομέα απασχόλησής τους και τα αποτελέσματα των εξετάσεων του γενικού και ειδικού προγράμματος κατάρτισης. Ύστερα από το πέρας της εκπαίδευσης των μαθητευόμενων στο περιβάλλον εργασίας , θα διενεργηθεί μια διαδικασία αξιολόγησης του υποέργου από τους συμμετέχοντες, με στόχο την κάλυψη ενδεχόμενων κενών και ελλείψεων που εντοπίστηκαν στο υποέργο (Ενέργεια 3.2).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σχολεία και κέντρα εκπαίδευσης σε όλη την Κυπριακή επικράτεια
• Περιβάλλοντα εργασίας σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό ατόμων που είχαν επιτυχία(%)
• Μαθητές με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία που συμμετείχαν στην δράση (%)
• Ποσοστό απασχολησιμότητας μεταναστών και λοιπών ομάδων στόχου μετά την υλοποίηση της δράσης (%)
• Ποσοστό φτώχειας και κοινωνικής ανισότητας ατόμων με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία πριν συμμετέχουν στη δράση (%)
• Μέτρηση γνώμης ωφελούμενων για τις ρατσιστικές ή ξενοφοβικές διακρίσεις και συμπεριφορές που ενδέχεται να δέχθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος από τους εκπαιδευτές

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• Δημόσια κονδύλια

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Το πρόγραμμα αυτό θα δημιουργήσει συνέργειες τόσο σε εθνικό όσο και διεθνές επίπεδο, καθώς οι υπότροφοι ΥΤΧ θα έχουν τη δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε οργανισμούς και επιχειρήσεις στην Κύπρο, κινητικότητας σε ευρωπαϊκές ή άλλες χώρες, εκπόνηση των διπλωματικών τους στο εξωτερικό κ.α. Με τον τρόπο αυτό θα δίνεται η δυνατότητα σε φοιτητές με μεταναστευτικό προφίλ να αναγνωρίζονται τα προσόντα τους και να αποκτούν νέες γνώσεις και δεξιότητες, οι οποίες θα αξιοποιούνται για την βελτίωση των ακαδημαϊκών επιδόσεων και αριστείας των κυπριακών πανεπιστημίων. Τέλος, το πρόγραμμα υποτροφιών θα συμβάλει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και παροχή στήριξης στους νεαρούς μετανάστες για την απόκτηση των απαραίτητων προσόντων, την επίτευξη χαμηλότερων ποσοστών εγκατάλειψης εκπαίδευσης και την ισότιμη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Σκοπός της συγκεκριμένης δράσης είναι να προωθήσει την κοινωνική ένταξη και την ισότιμη πρόσβαση των ΥΤΧ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, να διακρίνει τα ιδιαίτερα ταλέντα και προσόντα των μεταναστών και να τους δώσει την ευκαιρία για περαιτέρω εκπαίδευση και κατάρτιση. Επιδιώκεται να δημιουργήσει διαύλους επικοινωνίας με τις κοινότητες των ανθρώπων με μεταναστευτικό προφίλ και να συνεισφέρει τα μέγιστα στην προώθηση της ακαδημαϊκής και επιστημονικής αριστείας ακολουθώντας τα ευρωπαϊκά και παγκόσμια πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ανάλυση των αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε7.6)
• Δέσμευση εμπλεκόμενων φορέων να υλοποιήσουν κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών

ΥΠΟΕΡΓΑ

Σύμφωνα με αναφορά του UNHCR 2018, στις κοινωνίες υποδοχής οι πρόσφυγες με προσόντα ανώτατης εκπαίδευσης μπορούν να συμβάλουν καλύτερα στην οικονομία και να διατηρήσουν τη βιωσιμότητά της. Ακόμα, η ένταξη σε μια πανεπιστημιακή κοινότητα μπορεί να ωφελήσει την ένταξη στην κοινωνία υποδοχής, μέσω αλληλεπίδρασης με συνομηλίκους, συμμετοχή σε πολιτιστικές δραστηριότητες και γενικότερα τη φοιτητική ζωή. Με τη σειρά του, αυτό μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στο εγχώριο φοιτητικό σώμα και ενδεχομένως να αλλάξει αφηγήσεις σχετικά με τη μετανάστευση στη χώρα υποδοχής. Στο πλαίσιο αυτό, το υποέργο 1 προβλέπει τον σχεδιασμό μηχανισμού υποτροφιών για ΥΤΧ προκειμένου να διασφαλιστεί η ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση.

Συγκεκριμένα, κατά τη φάση του σχεδιασμού θα πραγματοποιηθεί μία έρευνα βέλτιστων πρακτικών σχετικά με μηχανισμούς απονομής υποτροφιών και εισόδου στην τριτοβάθμια άλλων ευρωπαϊκών κρατών, ενώ ταυτόχρονα θα αναλυθούν οι μαθησιακές ανάγκες των ΤΥΧ και θα διερευνηθεί από το πλέγμα κοινωνικών ερευνών (παρατηρητήριο) η γενικότερη άποψη του πληθυσμού με μεταναστευτικό προφίλ για τις υποτροφίες και τις σπουδές στην τριτοβάθμια (Ενέργεια 1.1.). Ακόμα, θα υλοποιηθεί μελέτη για τον εντοπισμό των εμποδίων σε ατομικό, θεσμικό και νομικό/κυβερνητικό επίπεδο, προκειμένου να καταρτιστεί ένα σχέδιο δράσης (action plan)και ένα πορτφόλιο πολιτικών (Policy portfolio) που θα περιλαμβάνει στρατηγικές και παρεμβάσεις για το ζήτημα αυτό (Ενέργεια 1.2.). Η δέσμευση για συνεργασία και αμφίδρομη επικοινωνία όλων των Υπουργείων και των σχετικών φορέων κρίνεται απαραίτητη. Ακόμη, προβλέπεται η αναγνώριση και πιστοποίηση της πρότερης γνώσης και δεξιοτήτων των φοιτητών ΥΤΧ και ο σχεδιασμός ενός πλαισίου σχετικά με τους δικαιούχους των υποτροφιών, τα κριτήρια επιλεξιμότητας, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις ως υπότροφοι (Ενέργεια 1.3.). Στο στάδιο αυτό, είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψιν η οικονομική και οικογενειακή κατάσταση των υποτρόφων με στοιχεία που θα έχουν αντληθεί από τους μηχανισμούς screening και profiling.

Τέλος, θα δημιουργηθεί ένα οδηγός που θα απευθύνεται προς το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας καθώς και την πανεπιστημιακή κοινότητα σχετικά με προτάσεις για τον τρόπο εισαγωγής των ΥΤΧ στην τριτοβάθμια με «δίκαια κριτήρια», προτάσεις για το πρόγραμμα σπουδών (πχ. μαθήματα εξ αποστάσεως σύγχρονη και ασύγχρονη, μαθήματα στην αγγλική γλώσσα, ή σε άλλες γλώσσες), προτάσεις για την σύσταση ενός γραφείου υποδοχής και πλαισίωσης των φοιτητών ΥΤΧ (Ενέργεια 1.4.).

2. Υλοποίηση του Μηχανισμού απονομής Υποτροφιών

Το Υποέργο 2 αφορά την πιλοτική εφαρμογή και υλοποίηση όλων των ενεργειών που έχουν σχεδιαστεί στο Υποέργο 1 αναφορικά με την ανάπτυξη του μηχανισμού απονομής υποτροφιών σε μαθητές και φοιτητές με μεταναστευτική βιογραφία. Συγκεκριμένα, θα οριστεί μία ομάδα υλοποίησης από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας η οποία θα αναλάβει να μεταλαμπαδεύσει τις πληροφορίες σχετικά με τον σχεδιασμό στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Κύπρου, στις διευθύνσεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και στα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Χώρας (Ενέργεια 2.1.). Οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα ενημερωθούν σχετικά με τις ιδιαίτερες ανάγκες και χαρακτηριστικά της ομάδας-στόχου καθώς και για τα εμπόδια της υφιστάμενης κατάστασης, τα οποία έχουν τρεις κατευθύνσεις: (α) ως προς το άτομο (αναγνώριση προσόντων, άδειες παραμονής, έκδοση νόμιμων εγγράφων, οικονομικά προβλήματα, δυσκολίες πρόσβασης στην ενημέρωση και την πληροφορία), (β) σε επίπεδο θεσμών (πανεπιστήμια, υπηρεσίες για φοιτητές) επικοινωνία, καθορισμός κριτηρίων επιλογής, σύσταση υπηρεσίας καταρτισμένου προσωπικού όπου θα απευθύνονται οι ΥΤΧ για όλα τα ζητήματα, συμβουλευτική), (γ) νομικό πλαίσιο (αλλαγές σε νομοθεσία που να περιλαμβάνουν την συγκεκριμένη ομάδα στόχο αναφορικά με την πρόσβαση σε τριτοβάθμια και σε υποτροφίες).

Ακόμα, η ομάδα θα αναλάβει τα οργανώσει ημέρες ενημέρωσης των γονέων ΥΤΧ για τη σπουδαιότητα της συνέχισης της εκπαιδευτικής πορείας των παιδιών τους, δίνοντας προτεραιότητας σε οικογένειες με οικογενειακές δυσκολίες αλλά και στον ιδιαίτερο ρόλο που έχουν οι μητέρες για την ανατροφή και τη σωστή καθοδήγηση των παιδιών τους αναφορικά με την εκπαίδευσή τους. Ο κύκλος υποτροφιών καθώς και οι ημέρες ενημέρωσης γονέων και παιδιών θα πρέπει να αναρτώνται σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα καθώς και σε όλες τις επίσημες ιστοσελίδες των φορέων του μεταναστευτικού κυκλώματος (Ενέργεια 2.2). Τέλος, στην πλατφόρμα θα αναδημοσιεύονται ιστορίες επιτυχίας (success stories) υποτρόφων ΥΤΧ που έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους λειτουργώντας ως πηγές έμπνευσης και role models για τους υπόλοιπους νέους ΥΤΧ. Τα άτομα αυτά θα καλούνται να διενεργούν ομιλίες ή/και συνεδρίες mentoring προς τους εν δυνάμει φοιτητές και υποτρόφους σε εθελοντική βάση δημιουργώντας ένα δίκτυο αποφοίτων – υποτρόφων ΥΤΧ (Ενέργεια 2.3).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό ατόμων που είχαν επιτυχία(%)
• Μαθητές με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία που συμμετείχαν στην δράση (%)
• Ποσοστό απασχολησιμότητας μεταναστών και λοιπών ομάδων στόχου μετά την υλοποίηση της δράσης (%)
• Ποσοστό φτώχειας και κοινωνικής ανισότητας ατόμων με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία πριν συμμετέχουν στη δράση (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση συνιστούν ουσιώδεις δράσεις που θα ενισχύσουν την αντικειμενική προσέγγιση του μεταναστευτικού φαινομένου. Θα βοηθήσουν στην επεξήγηση των πολιτών και μέτρων υποδοχής, φιλοξενίας και ένταξης που εφαρμόζουν η ΕΕ και η Κύπρος ως κράτος μέλος της και την χρηματοδοτική στήριξη των Ταμείων. Η ευαισθητοποίηση λαμβάνει τον χαρακτήρα καταπολέμησης της ξενοφοβίας με κεντρικά μηνύματα αλληλεγγύης, αλληλοσεβασμού, συνύπαρξης, που αντιστοιχούν στις βασικές αρχές ίδρυσης των Ευρωπαϊκών Ταμείων. Για να είναι επιτυχημένες οι συνολικές προτεινόμενες δράσεις ευαισθητοποίησης, θα καλύψουν πολλά επίπεδα παρέμβασης: (ευρύ κοινό, ομάδες νέων, δημοσιογράφοι, διαμορφωτές πολιτικής, δημόσιοι λειτουργοί στην πρώτη γραμμή της ένταξης, εργοδότες, τοπική αυτοδιοίκηση και τοπική κοινωνία κοκ. Με τον τρόπο αυτό μεγιστοποιείται η επίδραση των παρεμβάσεων, αποκτά πιο συστηματικό χαρακτήρα. Η ευαισθητοποίηση αξιοποιεί πρόσωπα και βέλτιστες πρακτικές μέσα από θετικά παραδείγματα που καταδεικνύουν ότι η ένταξη είναι μια αμοιβαία διαδικασία ανάμεσα στην κοινωνία υποδοχής και τους ΥΤΧ. Δίνει την ευκαιρία στους ΥΤΧ να είναι δραστήρια συμμέτοχοι, με αξιοπρέπεια και εκτίμηση προς την κοινωνία και θέληση και δεξιότητες να συμβάλουν ενεργά στην οικονομική και κοινωνική ζωή.

Στόχος είναι η ενίσχυση της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στην κοινωνία υποδοχής και τις κοινότητες των ΥΤΧ, η αναβάθμιση του επιπέδου ενημέρωσης των πολιτών, η ενεργητική στάση των ΜΜΕ με σφαιρικό και αντικειμενικό τρόπο, η νηφάλια διαχείριση των εύλογων ανησυχιών της κοινής γνώμης. Με συστηματικό διάλογο γίνεται δυνατή η προβολή της σημασίας της ένταξης και των πολιτικών της, καθώς και των πλεονεκτημάτων που προσφέρει στην κοινωνία υποδοχής και τους ιδίους τους ΥΤΧ, για ανάπτυξη και συνοχή με αμοιβαία δέσμευση στα δικαιώματα, τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις τους.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Ανοιχτή πρόσκληση

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ολοκληρωμένο πλέγμα κοινωνικών ερευνών για το μεταναστευτικό (Υπε7.3)
• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Αντικειμενική και έγκυρη ενημέρωση (Ευ. 3.4)

ΥΠΟΕΡΓΑ

H θετική διαμόρφωση στάσεων και προσλήψεων της κοινής γνώμης σε ένα πολύπλοκο και ευαίσθητο ζήτημα όπως η μετανάστευση και η ένταξη ΥΤΧ στην κοινωνία υποδοχής προϋποθέτει συνεχή και μεθοδική προσπάθεια. Η βέλτιστη πρακτική διεθνώς, αλλά και στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια είναι η εφαρμογή ενός έργου με τη μορφή εκστρατείας, που αποκτά διακριτή ονομασία, ταυτότητα και περιεχόμενο στην κοινωνία υποδοχής. Απευθύνεται οριζόντια στο σύνολο της κοινωνίας, με μηνύματα αλληλεγγύης και συνεχείς δράσεις δημοσιότητας (Ενέργεια 1.1). Οι φορείς υλοποίησης της εκστρατείας καθιερώνουν σταθερά κανάλια ενημέρωσης προσφέροντας αντικειμενική πληροφόρηση στην κοινωνία υποδοχής, ανασκευάζοντας φαινόμενα παραπληροφόρησης, fake news και εστιάζοντας στα ουσιώδη ζητήματα και ανάγκες που προκύπτουν τόσο για την κοινωνία υποδοχής όσο και για τους ΥΤΧ στην αμοιβαία διαδικασία ένταξης. Η εκστρατεία χρειάζεται να είναι αδιάλειπτη και να διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχουν χάσματα ενημέρωσης. Χρειάζεται να χειρίζεται τα ζητήματα με ευαισθησία και με αξιοπρέπεια έναντι των ΥΤΧ και με δίκαιη και αντικειμενική πληροφόρηση έναντι των πολιτών της κοινωνίας υποδοχής που έχουν βάσιμες ανησυχίες.

Η εκστρατεία θα αξιοποιεί όλα τα σύγχρονα εργαλεία επικοινωνίας και όλα τα μέσα πληροφόρησης (έντυπα και ηλεκτρονικά) και με ευρηματικό τρόπο θα εκπονεί και θα διαδίδει τα μηνύματά της με όλων των μορφών τα προϊόντα (ανακοινώσεις, αναρτήσεις, οπτικοακουστικά μηνύματα, γραφικά, φυλλάδια, προωθητικές δράσεις, εκδηλώσεις κτλ). Θα αξιοποιεί επίσης το περιεχόμενο του αντιρατσιστικού κώδικα, αλλά και των ερευνών που θα παραχθούν στο πλαίσιο άλλων έργων ή υποέργων για να εκπονήσει συνολική επικοινωνιακή στρατηγική. Η εκστρατεία θα στοχεύει επίσης στην ευαισθητοποίηση ιδιαίτερων ομάδων του πληθυσμού όπως είναι η νέα γενιά ώστε να επιτύχει πιο μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Η εκστρατεία θα μεταφέρει τα μηνύματά της, αναδεικνύοντας τη ζωή και τα βιώματα των προσφύγων, αιτητών ασύλου και μεταναστών και προτρέποντας την κοινωνία να αναγνωρίσει τις δυσκολίες και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν και να στηρίξει τη διαδικασία ένταξης, σε ένα περιβάλλον αλληλεγγύης, κοινωνικής συνοχής και ανεκτικότητας (Ενέργεια 1.2).

2. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση ΜΜΕ και Επιχειρήσεων

O ρόλος που διαδραματίζουν οι συντελεστές ενημέρωσης των ΜΜΕ, αλλά και άλλων φορέων της κοινωνίας υποδοχής λειτουργεί ως καταλύτης για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. Ταυτόχρονα, η ευαισθητοποίηση του επιχειρηματικού κόσμου αλλά και των κοινωνικών εταίρων συνδέεται άμεσα με την ένταξη και ενσωμάτωση αφού υπάρχει ανάγκη προώθησης των μεταναστών στην εκπαίδευση και στην απασχόληση. Για αυτό είναι αναγκαία η οργάνωση ενός στοχευμένου έργου που θα προσεγγίζει, θα διαβουλεύεται και θα ενημερώνει για το μεταναστευτικό και την ένταξη την δημοσιογραφική οικογένεια, τα ΜΜΕ, άλλους συντελεστές ενημέρωσης όπως είναι οι εκπρόσωποι επικοινωνίας δημοσίων φορέων και υπηρεσιών (Αστυνομία, Μετανάστευση, ΥΚΕ, ΥΠΕΣ, Τοπική Αυτοδιοίκηση κοκ) καθώς και τον επιχειρηματικό κόσμο. Το προτεινόμενο έργο θα περιλαμβάνει την αξιοποίηση του Κώδικα Συμπεριφοράς κατά του Ρατσισμού &Οδηγού Διαχείρισης και Καταγραφής ρατσιστικών περιστατικών, ιδίως των πτυχών του που αφορούν την καταπολέμηση της γλώσσας μίσους, καθώς και την περαιτέρω εξειδίκευση σε μορφές αντιρατσιστικής δημοσιογραφίας και επικοινωνίας. Ενώ αναφορικά με τις επιχειρήσεις θα βοηθά τους εργοδότες και το λοιπό επιχειρηματικό περιβάλλον της ΚΔ να έρθουν σε επαφή με εν δυνάμει εργατικό δυναμικό.

Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων θα αναπτυχθεί με ποικίλες δραστηριότητες που θα έχουν τον χαρακτήρα ενεργούς διαβούλευσης με την δημοσιογραφική οικογένεια και τους φορείς του δημοσίου, υπηρεσιών και οργανισμών. Θα γίνουν πρόσωπο με πρόσωπο συναντήσεις ενημέρωσης, επισκέψεις εργασίας σε ΜΜΕ και επιχειρήσεις καθώς και σεμινάρια καλών πρακτικών στην καθημερινή κάλυψη γεγονότων που έχουν σχέση με το μεταναστευτικό και την ένταξη. Θα στηθεί επίσης ένα δίκτυο καλύτερης επικοινωνίας των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων με τις ίδιες τις κοινότητες ΥΤΧ. Τέλος θα καθιερωθεί ένα συμβολικό ετήσιο βραβείο αντιρατσιστικής δημοσιογραφίας για τους δημοσιογράφους και ένα βραβείο για βέλτιστες πρακτικές πολυμορφία στο χώρο εργασίας για τις επιχειρήσεις. Θα εκπονηθεί ένας οδηγός για την καταπολέμηση των fake news γύρω από την μετανάστευση και την ένταξη. Θα γίνουν επίσης σε ετήσιο επίπεδο εφαρμογές με δράσεις αντιρατσιστικής ενημέρωσης (Ενέργεια 2.1).

3. Διαβούλευση με ΥΤΧ, εθελοντισμός και δημιουργία Άτυπων Συμβουλίων Μεταναστών

Η ανάπτυξη δράσεων ενεργητικής διαβούλευσης με ΥΤΧ και η δημιουργία Άτυπων Συμβουλίων Μεταναστών θα συμβάλει στην ενίσχυση της συμμετοχή τους στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Το έργο αυτό αποσκοπεί στην αυτό-οργάνωση και την ενδυνάμωσή τους και ακολούθως στην κινητοποίησή τους ώστε να συμβάλουν με πρωτοβουλίες εθελοντισμού στην τοπική ζωή. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες θα ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη, θα αναδείξουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πολιτισμού τους και θα συμβάλουν έμπρακτα στην τοπική ανάπτυξη. Το έργο αυτό σε παγκύπριο επίπεδο, θα έχει χειροπιαστό στόχο την ίδρυση και λειτουργία των Άτυπων Συμβουλίων Μεταναστών. Τα Άτυπα Συμβούλια θα συγκροτηθούν ανά επαρχία, αξιοποιώντας υφιστάμενες εμπειρίες συνεργασίας με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία είναι η στήριξη των ΥΤΧ για να οργανωθούν στο πλαίσιο συμμετοχής τους σε σταθερούς μηχανισμούς διαβούλευσης και συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες. Μέσα από τη λειτουργία των Άτυπων Συμβουλίων οι ΥΤΧ θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να αναπτύξουν μια σειρά από δραστηριότητες ευαισθητοποίησης, με προαγωγή των αξιών του εθελοντισμού και της συνεισφοράς στην τοπική κοινωνία. Θα κληθούν να υλοποιήσουν δράσεις που αναδεικνύουν την συμβολή τους στην τοπική ζωή και την αμοιβαία διαδικασία ένταξης. Τέτοιες δραστηριότητες εθελοντισμού θα είναι λχ η οργάνωση κοινών δραστηριοτήτων αθλητισμού – ποδοσφαίρου, κρίκετ, βόλεϊ – οι πολυπολιτισμικές εκδηλώσεις, οι εθελοντικές αιμοδοσίες, οι δενδροφυτεύσεις, η συμμετοχή ΥΤΧ σε εκστρατείες καθαριότητας και ανακύκλωσης κοκ. Μέσα από τα Άτυπα Συμβούλια μεταναστών θα καθοριστούν επίσης πιο μακροπρόθεσμες προσεγγίσεις σε θέματα διαπολιτισμικότητας καθώς και εκστρατείας καταπολέμησης στερεοτύπων σε βάρος των ΥΤΧ.Η απευθείας εκπροσώπηση σε Άτυπα Συμβούλια, η ενδυνάμωση των κοινοτήτων των ΥΤΧ και οι συνέργειες με την τοπική αυτοδιοίκηση θα συμβάλουν αποφασιστικά στην καταγραφή των τοπικών αναγκών ένταξης και στην ευαισθητοποίηση και στην αποδοχή των ΥΤΧ από την κοινωνία υποδοχής, ενισχύοντας παράλληλα και το αίσθημα του «ανήκει» στους ίδιους τους μετανάστες (Ενέργεια 3.1).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Κωμοπόλεις στην Κυπριακή Δημοκρατία
• Μέρη που εντοπίζεται μεγάλος αριθμός προσφύγων και μεταναστών

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Μέτρηση γνώμης συμμετεχόντων από την κοινωνία υποδοχής για το πρόγραμμα
• Ποσοστό ξενοφοβικών αντιδράσεων μετά την δράση (%)
• Ποσοστό φτώχειας και κοινωνικής ανισότητας ατόμων με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία πριν συμμετέχουν στη δράση (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Ωστόσο σύμφωνα με την «Έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και κατάρτισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο το 2019 » σημειώνεται ότι η ένταξη των νεοαφιχθέντων μεταναστών αποτελεί μακροπρόθεσμη πρόκληση, καθώς στο πλαίσιο της σχολικής εκπαίδευσης, η παρακολούθηση της προόδου των μαθητών με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία αποτελούν κρίσιμες προκλήσεις. Επίσης, στην ίδια έκθεση υπογραμμίζεται ότι οι Κύπριοι εκπαιδευτικοί αναφέρουν την μεγάλη ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσής τους (19,6 %) σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ (13,4%) το 2019. Ιδιαίτερα, τα παραπάνω ζητήματα είναι αρκετά σημαντικά, λαμβάνοντας υπόψη τον αυξανόμενο αριθμό των μαθητών που δεν έχουν την Ελληνική ως μητρική γλώσσα το 2019-2020.
Βάσει των παραπάνω, η συγκεκριμένη δράση προτείνει την άμεση προσαρμογή του προγράμματος διδασκαλίας βάσει των αναγκών των ατόμων με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία. Επίσης, η δράση δίνει έμφαση στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών προς την ενίσχυση της διαπολιτισμικής ταυτότητας του Κυπριακού σχολείου, όπως έχει ήδη διαμορφωθεί από τη στρατηγική και την πολιτική κατεύθυνση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Ακόμη, η δράση στοχεύει στην διεύρυνση του θεσμού της πολιτιστικής διαμεσολάβησης, κάνοντας το σχολείο πιο ανοιχτό και συμπεριληπτικό. Η καινοτομία της δράσης εδράζεται στο γεγονός ότι εστιάζει τόσο στην ανάπτυξη των εκπαιδευτικών όσο και στον εκσυγχρονισμό της σχολικής ύλης.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Διασφάλιση ισότιμης ένταξης ευάλωτων ομάδων μεταναστών κώδικα (Ανδ.6.5 )
• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Πιστοποίηση Ελληνικής Γλώσσας (Αναγ. 1.2)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το πρώτο Υποέργο θα αφορά την ενίσχυση των δεξιοτήτων του εκπαιδευτικού προσωπικού και διοικητικού δυναμικού στα Κυπριακά σχολεία. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η εκπαίδευση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών και λοιπού εργατικού δυναμικού σε θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και διδασκαλίας τόσο της ελληνικής γλώσσας, όσο και μεταφοράς της διαπολιτισμικής κουλτούρας στις Κυπριακές τάξεις διδασκαλίας. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η οργάνωση ημερίδων, συνεδρίων και βιωματικών εργαστηρίων με στόχο την ενδυνάμωση των δεξιοτήτων των καθηγητών και λοιπού εργατικού δυναμικού (Ενέργεια 1.1). Ειδικότερα θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε θέματα διαχείρισης της ετερότητας και υλοποίησης του αντιρατσιστικού κώδικα και γενικότερης πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, θα υπογραμμιστεί η ανάγκη εγκόλπωσης εκείνου του εννοιολογικού πλαισίου και υποβάθρου το οποίο συνδέεται την ξεκάθαρη απεικόνιση των όρων που σχετίζονται με μεταναστευτικό και προσφυγικό πληθυσμό, όπως «πρόσφυγας, «πολύγλωσσος» κ.ά. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ενέργεια 1.1 συμβαδίζει με τη δράση της δημιουργίας του αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1). Τα προγράμματα επιμόρφωσης θα στοχεύουν στην ειδική επιστημονική γνώση τω εκπαιδευτικών με στόχο τη διαμόρφωση μιας καθολικά διαπολιτισμικής ταυτότητας.

Τα προγράμματα επιμόρφωσης θα αφορούν όλες τις ειδικότητες των εκπαιδευτικών και διευθυντικών στελεχών των σχολείων, καθώς και θα απευθύνονται και σε σχολικούς συμβούλους σε διοικητικά θέματα. Επιπρόσθετα στο υποέργο 1 προτείνεται η διαμόρφωση μιας διαδικασίας συλλογής και ανάλυσης δεδομένων σχετικών με τις ανάγκες των μεταναστών, προσφύγων και αιτητών ασύλου (Ενέργεια 1.2). Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί μια ιστοσελίδα/πλατφόρμα εσωτερικής διαχείρισης, όπου θα καταγράφονται οι αδυναμίες και οι ανάγκες των μεταναστών, προσφύγων και αιτητών ασύλου (Ενέργεια 1.3), η οποία θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη παρέμβαση του σχολείου σε περιπτώσεις έκτακτων περιστατικών. Τέλος, στο υποέργο 1 θα εντάσσεται και η παροχή διαπολιτισμικής διαμεσολάβησης (Ενέργεια 1.4) στα παιδιά με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, μέσω των καθηγητών, γονέων αλλά και ενηλίκων μεταναστών σχετικών με τον τομέα της εκπαίδευσης με στόχο την ενίσχυση της διαπολιτισμικής αλληλεπίδρασης των διαφορετικών ταυτοτήτων.

2. Εκσυγχρονισμός προγραμμάτων διδασκαλίας

Το υποέργο 2 αφορά την ενίσχυση των μηχανισμών υποδοχής αφενός των νεοαφιχθέντων μαθητών με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία και αφετέρου το επανασχεδιασμό των εκπαιδευτικών προγραμμάτων με την προσαρμογή της σχολικής ύλης στις ανάγκες των ευάλωτων ομάδων με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία. Υπό το πρίσμα αυτό, θα χρειαστεί η προσαρμογή των διαδικασιών υποδοχής των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου όχι μόνο μέσω εκπαιδευτικών οδηγών και εγχειριδίων, αλλά και μέσω της καθιέρωσης των δια ζώσης συναντήσεων. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η πιλοτική εφαρμογή της διαπολιτισμικής διαμεσολάβησης του υποέργου 1 όπου γονείς, ενήλικες μετανάστες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως “Role Models” καθώς και εκπαιδευτικοί και διοικητικό προσωπικό θα αλληλοεπιδρούν με τα άτομα με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία (Ενέργεια 2.1). Επίσης, στο δεύτερο υποέργο προτείνεται η εφαρμογή ενός συστήματος ταχύρρυθμης διδασκαλίας με ενσωμάτωση ωρών στήριξης για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και της ιστορίας της χώρας διαμονής (Ενέργεια 2.2) .
Θα πρέπει η συγκεκριμένη υποδράση να σχετίζεται με τη διαφοροποίηση των δράσεων ως προς τη διδασκαλία των μαθημάτων αναλόγως τη βαθμίδα που απευθύνεται. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται ο συνδυασμός φάσεων προπαρασκευής-μετάβασης και ένταξης των μεταναστών και προσφύγων (Ενέργεια 2.3), (όπου θα παραταθεί η διάρκειά τους. Πιο συγκεκριμένα, η προπαρασκευαστική φάση αντί 1-3 μήνες θα πρέπει να έχει 3-5 μήνες διάρκεια και να λαμβάνει χώρα σε επίπεδο σχολείου.

Στη συγκεκριμένη φάση θα πρέπει να συμμετέχει όχι μόνο το εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό, αλλά και οι γονείς των παιδιών της Κυπριακής κοινότητας με στόχο την ενίσχυση της αλληλεπίδρασής τους με τον πληθυσμό με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία. Σε δεύτερο στάδιο, η μεταβατική φάση μπορεί να περιλαμβάνει την παρακολούθηση της προόδου των παιδιών μέσω και της συμβουλευτικής στήριξής τους.
Στη φάση της ένταξης, προτείνεται τα παιδιά και έφηβοι να λάβουν ισότιμη διδασκαλία μαθημάτων αλλά και ενισχυτικά μαθήματα που θα τους βοηθήσουν στην οικοδόμηση της κουλτούρας συμπερίληψης(λ.χ ιστορία, κοινωνιολογία κ.α.). Ακόμη, σε επίπεδο σχολικής μονάδας θα πρέπει να καθοριστεί μια ομάδα επικεφαλής εκπαιδευτικών, μελών της τοπικής αυτοδιοίκησης και γονέων όπου θα δράσουν ως δίκτυο μεντόρων για το άνοιγμα του σχολείου στην κοινότητα (Ενέργεια 2.4).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σχολεία σε περιοχές που εντοπίζονται μεγάλοι αριθμοί προσφύγων και μεταναστών

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Μέτρηση γνώμης συμμετεχόντων από την κοινωνία υποδοχής για το πρόγραμμα
• Ποσοστό ξενοφοβικών αντιδράσεων μετά την δράση (%)
• Ποσοστό πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από μετανάστες και πρόσφυγες (%)
• Ποσοστό καθηγητών και δασκάλων που συμμετείχαν στη διαδικασία (%)
• Μέτρηση ρατσισμού και προκατάληψης μετά τη δράση

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Υπό αυτό το πρίσμα, θα χρειαστεί να συγκεκριμενοποιηθεί το πλαίσιο δράσης των Τοπικών Αρχών μέσα από την εννοιολόγηση και οριοθέτηση των δράσεων τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η συγκεκριμένη δράση στοχεύει στο να συμπεριλάβει υποέργα που θα αφορούν προγράμματα κοινωνικής στήριξης, όπως δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης του πληθυσμού με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία. Επίσης στη συγκεκριμένη δράση περιλαμβάνεται η ενίσχυση του ρόλου της Τράπεζας Τροφίμων και Ένδυσης, καθώς και η δικτύωση όλων των τοπικών φορέων για την ένταξη των μεταναστών. Για την πραγματοποίηση των παραπάνω θα υπάρξει και επιμόρφωση των υπαλλήλων στις τοπικές υπηρεσίες, με στόχο την καλύτερη αντιμετώπιση του μεταναστευτικού φαινομένου.

Στα πλαίσια αυτά η συγκεκριμένη δράση αποτελεί την ενίσχυση του προγράμματος «Νέοι Δρόμοι για την Ένταξη » , αναδεικνύοντας τον τρέχοντα ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση για την πολιτική ένταξη των νόμιμων ΥΤΧ και λοιπών ομάδων-στόχου.
Μέσω της δράσης επιδιώκεται η ενδυνάμωση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ένταξη των μεταναστών. Στο πλαίσιο αυτό η Τοπική Αυτοδιοίκηση και υπόλοιποι τοπικοί φορείς μπορούν να δράσουν ως καταλύτες για την αλληλεπίδραση της κοινωνίας υποδοχής και του πληθυσμού που εισέρχεται σε αυτές. Επομένως, είναι απαραίτητο να διαμορφωθεί ένα δίκτυο συνεργασίας τόσο μεταξύ των δήμων όσο και μεταξύ της εκκλησίας και της κοινωνίας των πολιτών ώστε να υπάρξει καλύτερος συντονισμός των δράσεων και ολιστική αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Τοπική Αυτοδιοίκηση-ΟΤΑ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες
• Τοπικοί φορείς

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (Κατ. 5.3)
• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Ευαισθητοποίηση κοινής γνώμης (Ευ. 3.1)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το πρώτο Υποέργο θα αφορά την ενίσχυση των δεξιοτήτων του εκπαιδευτικού προσωπικού και διοικητικού δυναμικού στα Κυπριακά σχολεία. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η εκπαίδευση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών και λοιπού εργατικού δυναμικού σε θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και διδασκαλίας τόσο της ελληνικής γλώσσας, όσο και μεταφοράς της διαπολιτισμικής κουλτούρας στις Κυπριακές τάξεις διδασκαλίας. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η οργάνωση ημερίδων, συνεδρίων και βιωματικών εργαστηρίων με στόχο την ενδυνάμωση των δεξιοτήτων των καθηγητών και λοιπού εργατικού δυναμικού (Ενέργεια 1.1). Ειδικότερα θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε θέματα διαχείρισης της ετερότητας και υλοποίησης του αντιρατσιστικού κώδικα και γενικότερης πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, θα υπογραμμιστεί η ανάγκη εγκόλπωσης εκείνου του εννοιολογικού πλαισίου και υποβάθρου το οποίο συνδέεται την ξεκάθαρη απεικόνιση των όρων που σχετίζονται με μεταναστευτικό και προσφυγικό πληθυσμό, όπως «πρόσφυγας, «πολύγλωσσος» κ.α. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ενέργεια 1.1 συμβαδίζει με τη δράση της δημιουργίας του αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1). Τα προγράμματα επιμόρφωσης θα στοχεύουν στην ειδική επιστημονική γνώση τω εκπαιδευτικών με στόχο τη διαμόρφωση μιας καθολικά διαπολιτισμικής ταυτότητας.

Τα προγράμματα επιμόρφωσης θα αφορούν όλες τις ειδικότητες των εκπαιδευτικών και διευθυντικών στελεχών των σχολείων, καθώς και θα απευθύνονται και σε σχολικούς συμβούλους σε διοικητικά θέματα. Επιπρόσθετα στο υποέργο 1 προτείνεται η διαμόρφωση μιας διαδικασίας συλλογής και ανάλυσης δεδομένων σχετικών με τις ανάγκες των μεταναστών, προσφύγων και αιτητών ασύλου (Ενέργεια 1.2). Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί μια ιστοσελίδα/πλατφόρμα εσωτερικής διαχείρισης, όπου θα καταγράφονται οι αδυναμίες και οι ανάγκες των μεταναστών, προσφύγων και αιτητών ασύλου (Ενέργεια 1.3), η οποία θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη παρέμβαση του σχολείου σε περιπτώσεις έκτακτων περιστατικών. Τέλος, στο υποέργο 1 θα εντάσσεται και η παροχή διαπολιτισμικής διαμεσολάβησης (Ενέργεια 1.4) στα παιδιά με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, μέσω των καθηγητών, γονέων αλλά και ενηλίκων μεταναστών σχετικών με τον τομέα της εκπαίδευσης με στόχο την ενίσχυση της διαπολιτισμικής αλληλεπίδρασης των διαφορετικών ταυτοτήτων.

2. Νέοι Δρόμοι για την Ένταξη

Το Υποέργο 2 αφορά την λειτουργία των τοπικών φορέων ως έναν από τους βασικούς πυλώνες συγκρότησης της ενταξιακής διαδικασίας. Στόχος του υποέργου 2 είναι να προσφέρει το κοινό όραμα μιας ανοικτής κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς, η οποία επιδιώκει να προσφέρει ευκαιρίες ομαδικής και ατομικής έκφρασης, προόδου και ευημερίας σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού ανεξαρτήτως φύλου, σεξουαλικής οριοθέτησης και εθνικότητας. Στο πλαίσιο αυτό οι τοπικοί φορείς θα ενισχύσουν τις δράσεις τους με σκοπό την ομαλή ένταξη ΥΤΧ στην τοπική κοινωνία της πρωτεύουσας και των υπόλοιπων πόλεων της ΚΔ. Σε πρώτη φάση το υποέργο θα εμπεριέχει την προώθηση και το σεβασμό της διαφορετικότητας μέσα από δράσεις οικοδόμησης κουλτούρας υποδοχής τόσο στα Κέντρα Συμβουλευτικής Μεταναστών (Κατ.5.3) όσο και στις περιοχές φιλοξενίας και στέγασης των μεταναστών που έχουν αποχωρήσει από τα κέντρα υποδοχής. Στο πλαίσιο αυτό, θα διαμορφωθούν προγράμματα δημιουργικής έκφρασης και γνωριμίας του μεταναστευτικού πληθυσμού με τον πολιτισμό και την κοινωνία υποδοχής (Ενέργεια 2.1).

Επίσης στο υποέργο 2 θα αναδειχθεί η σημασία της δημιουργίας καναλιών αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ των τοπικών φορέων για την αποτελεσματικότερη ένταξη των μεταναστών στην ΚΔ. Στα πλαίσια αυτά προτείνεται η λειτουργία ενός Δικτύου Συνεργασίας Μεταναστευτικών Οργανώσεων, Μη Κυβερνητικών Οργανισμών, Τοπικών Αρχών και Εκκλησίας με στόχο τη συνεργασία τους σε κομβικές δράσεις που σχετίζονται με την ένταξη των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου (Ενέργεια 2.2). Στη συνέχεια το δίκτυο θα υλοποιήσει ενέργειες που σχετίζονται με οργάνωση σεμιναρίων προσανατολισμού και ενδυνάμωσης των μεταναστών και λοιπών ομάδων στόχου τόσο στα Κέντρα Συμβουλευτικής (Κατ. 5.3) όσο και στην ευρύτερη τοπική κοινωνία που διαμένουν οι ομάδες-στόχου. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η συνέχιση και βελτίωση των προγραμμάτων που σχετίζονται με μουσικά εργαστήρια (Re-bE) όσο και με παιχνίδια σχετικά με η γνωριμία του μεταναστευτικού πληθυσμού με την πόλη διαμονής (Ενέργεια 2.3). Οι τοπικοί φορείς επίσης θα πρέπει να προχωρήσουν επίσης στην κοινωνική στήριξη των απόρων και ευάλωτων ομάδων του ντόπιου πληθυσμού με την παραλαβή παιδιών από το σχολείο και με την ενδυνάμωση της Τράπεζας τροφίμων και ένδυσης.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Επαρχιακές πόλεις Κύπρου
• Λευκωσία

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Μέτρηση γνώμης συμμετεχόντων από την κοινωνία υποδοχής για το πρόγραμμα
• Ποσοστό ξενοφοβικών αντιδράσεων μετά την δράση (%)
• Ποσοστό φτώχειας μεταναστών και προσφύγων μετά τη δράση (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• ΕΤΠΑ

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να διαμορφωθεί μια δράση που θα διασφαλίζει ότι το ιατρικό προσωπικό και δυναμικό θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου. Βάσει αυτού, θα πρέπει να ενισχυθεί το υπάρχον πλαίσιο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ώστε να εμπερικλείει τις έννοιες της διαφοροποίησης, του αποκλεισμού και της περιθωριοποίησης σε πρακτική βάση.

Η νέα στρατηγική της δράσης εστιάζει στην εφαρμογή πολιτικών που συνδέονται άμεσα με τις ανάγκες των ωφελούμενων. Προτείνεται η σύσταση μιας ομάδας διαπολιτισμικών διαμεσολαβητών, η οποία θα προσφέρει επιμόρφωση σε ιατρικό προσωπικό για θέματα διαχείρισης του μεταναστευτικού και προσφυγικού ζητήματος. Παράλληλα, η δράση εστιάζει στην δημιουργία του κατάλληλου επιμορφωτικού υλικού που θα προωθήσει τη διαπολιτισμική γνώση που λείπει από το υπάρχον εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγείας.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Ιατρικές Υπηρεσίες (Υπουργείο Υγείας)

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες
• Ιατροί
• Νοσηλευτές

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (Κατ. 5.3)
• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Ευαισθητοποίηση κοινής γνώμης (Ευ. 3.1)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το πρώτο υποέργο σχετίζεται με την διαμόρφωση προγραμμάτων διαπολιτισμικής επιμόρφωσης και στήριξης του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού σε νοσοκομεία και υπηρεσίες υγείας. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η παροχή εξειδικευμένης επιμόρφωσης σε νοσοκομεία και υπηρεσίες υγείας που έρχονται σε άμεση επαφή με πληθυσμό με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία. Η γνώση των ειδικών συνθηκών μεταχείρισης και των σχετικών αναγκών των ομάδων-στόχου που προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα, καθώς και των πιθανών περιορισμών και πρακτικών που επιβάλλονται από ήθη, έθιμα και τη γενικότερη κουλτούρα εμποδίζει την αλληλεπίδραση του ιατρικού προσωπικού με το μεταναστευτικό και προσφυγικό πληθυσμό.

Παράλληλα, προκύπτουν στερεότυπα τα οποία δημιουργούν αγκυλώσεις στην επικοινωνία και συνεννόηση των ιατρικών φορέων με τις ομάδες-στόχου. Προς το σκοπό αυτό, κρίνεται σημαντικό να παρέχονται υπηρεσίες διαπολιτισμικής μεσολάβησης από καταρτισμένους και, ει δυνατόν, πιστοποιημένους Διαπολιτισμικούς Μεσολαβητές με σαφή ειδίκευση στα θέματα υγείας, σε νοσοκομεία και κέντρα υποδοχής. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται να συσταθεί μια ομάδα διαπολιτισμικών διαμεσολαβητών όπου θα εντοπίσουν τις ανάγκες και την έλλειψη δεξιοτήτων του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού (Ενέργεια 1.1). Η συγκεκριμένη ομάδα θα πρέπει να μπορεί να παρέχει στήριξη στους ιατρούς και νοσηλευτές για θέματα που άπτονται των ψυχολογικών θεμάτων των προσφύγων, μεταναστών και αιτητών ασύλου, καθώς και για δεξιότητες επικοινωνίας και τον τρόπο χειρισμού ειδικών περιπτώσεων όπως τα θύματα εμπορίας ανθρώπων. Η ομάδα αυτή θα πρέπει να αναλύσει τις ανάγκες των ενδιαφερόμενων ομάδων και να προχωρήσει στη διαμόρφωση προγράμματος επιμόρφωσης και καθοδήγησής τους (Ενέργεια 1.2). Το πρόγραμμα θα απευθύνεται τόσο σε Υπεύθυνους υγείας που σχετίζονται με την λήψη αποφάσεων για τον πληθυσμό με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία όσο και σε επαγγελματίες υγείας και διοικητικό προσωπικό στα κέντρα υποδοχής, το οποίο σχετίζεται άμεσα με μετανάστες και πρόσφυγες.

2. Πιλοτική εφαρμογή διαπολιτισμικής διαμεσολάβησης

Το υποέργο 2 αφορά την υλοποίηση των δράσεων επιμόρφωσης του ιατρικού προσωπικού στους χώρους πρώτης υποδοχής των μεταναστών και προσφύγων όσο και στις υπηρεσίες υγείας. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η υλοποίηση βιωματικών εργαστηρίων και σεμιναρίων στις ενδιαφερόμενες ομάδες (Ενέργεια 2.1). Τα σεμινάρια θα πρέπει να έχουν κυρίως πρακτικό προσανατολισμό και να καλύπτουν ενότητες που χρήζουν ιδιαίτερης σημασίας, όπως την επικοινωνία των ιατρών και νοσηλευτών με τις ομάδες-στόχου για την προφύλαξή τους από ασθένειες και ψυχικές παθήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τα εργαστήρια θα πρέπει να λάβουν χώρο στα κέντρα υποδοχής. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η άποψη και οι προτάσεις των ιατρών και λοιπού εργατικού δυναμικού ως προς τη βελτίωση του υπάρχοντος μηχανισμού επιμόρφωσης (Ενέργεια 2.2). Στη βάση αυτή θα δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική πλατφόρμα διασύνδεσης του εκπαιδευτικού προσωπικού και του ιατρικού δυναμικού στην οποία θα κατακυρωθούν οι προτάσεις τους και οι ιδέες τους για την βελτίωση του εκπαιδευτικού προγράμματος. Σε δεύτερο στάδιο θα χρειαστεί η προαγωγή και διασφάλιση της υγείας στα κέντρα υποδοχής των μεταναστών. Προτείνεται, όπως διοργανωθούν ομαδικές συνεδρίες των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου όπου θα ενημερωθούν για τους κινδύνους υγείας και τρόπους προφύλαξής τους. Η συγκεκριμένη ενέργεια βρίσκεται σε παράλληλη τροχιά με τη δράση της Συμβουλευτικής Υποδοχής (Συμ. 5.2). Παράλληλα, στο ίδιο στάδιο προτείνεται η εστίαση της ενημέρωσης περί τέτοιων θεμάτων σε μετανάστες που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής, όπως θύματα βιασμού και εμπορίας ανθρώπων, άτομα με αναπηρία και άλλες ψυχικές παθήσεις. Στη συνέχεια, θα υπάρξει μια αξιολόγηση του προγράμματος τόσο από το υπουργείο όσο και από εξωτερικό αξιολογητή, με στόχο να ενισχυθεί περαιτέρω το πρόγραμμα ή και να αναμορφωθεί (Ενέργεια 2.3). Παράλληλα, οι ίδιοι τελικοί ωφελούμενοι (μετανάστες, πρόσφυγες και αιτητές ασύλου) θα κληθούν να αξιολογήσουν τη συμπεριφορά και το χειρισμό του ιατρικού προσωπικού, ώστε να εξασφαλιστεί ότι το τελικό αποτέλεσμα της όλης διαδικασίας διασφαλίζει ότι θα ζήσουν υπό καλύτερες συνθήκες.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Επαρχιακές πόλεις Κύπρου
• Κέντρα υποδοχής

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Μέτρηση γνώμης συμμετεχόντων από την κοινωνία υποδοχής για το πρόγραμμα
• Ποσοστό ξενοφοβικών αντιδράσεων μετά την δράση (%)
• Ποσοστό πρόσβασης στην υγεία (%)
• Μέτρηση ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Η παροχή του επιδόματος θα πρέπει να είναι ανάλογη του μεγέθους της οικογένειας των ενδιαφερόμενων. Επίσης, το ύψος του μοναδιαίου κόστους ανά ωφελούμενο και ανά μέρα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τη διαμονή σε υφιστάμενα και νέα επιπλωμένα ή μη διαμερίσματα. Παράλληλα, η δράση θα πρέπει να συνδεθεί με μέτρα ενίσχυσης των ατόμων με κινητικές δυσκολίες ή ψυχικές ασθένειες, ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβασή τους στην αγορά εργασίας. Το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης των πολιτών τρίτων χωρών που εργάζονται ή εργάζονταν στο παρελθόν δεν περιλαμβάνει τη χορήγηση επιδομάτων πρόνοιας. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιδοματική πολιτική θα πρέπει να συνδεθεί με τις ανάγκες των ομάδων στόχου. Η συγκεκριμένη δράση προτείνει τον εκσυγχρονισμό της υπάρχουσας επιδοματικής πολιτικής μέσω της διαφοροποίησής της ανάλογα των αναγκών των ομάδων-στόχου. Πιο συγκεκριμένα θα περιλαμβάνει το σχεδιασμό παροχής οικονομικού βοηθήματος ανάλογα την ομάδα στόχου (λ.χ μετανάστης και αιτητής ασύλου) ενώ θα υποστηριχθεί από ένα μηχανισμό καταγραφής των αιτούντων ώστε να μη «χαθεί» η επαφή τους με το σύστημα και κύκλωμα ένταξης. Η παροχή οικονομικού βοηθήματος θα πρέπει να καλύπτει τις βασικές ανάγκες του ενδιαφερόμενου, σε θέματα προσβασιμότητάς του στο Κυπριακό Κράτος Πρόνοιας.

Μέσω της δράσης επιδιώκεται η επιδότηση της διαβίωσης των ωφελούμενων με σκοπό να μπορέσουν να ενταχθούν με τον πιο γρήγορο τρόπο στη χώρα υποδοχής. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται ότι το Κράτος Πρόνοιας της ΚΔ μπορεί να ανταποκριθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ωφελούμενοι. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις ευάλωτες ομάδες με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα ενσωμάτωσης(λ.χ άτομα με αναπηρία ή θύματα κακοποίησης).

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Υπηρεσίες Κοινωνικής Πρόνοιας

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (Κατ. 5.3)
• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Ανάπτυξη και λειτουργία μηχανισμού profiling (Υπε. 7.2)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το πρώτο υποέργο σκοπεύει να παρέχει τον λεπτομερή σχεδιασμό παροχής οικονομικού βοηθήματος στους ωφελούμενους. Σε πρώτο στάδιο, το υποέργο 1 θα περιλαμβάνει το χωρισμό των ομάδων –στόχου με στόχο τη συγκεκριμενοποίηση των χαρακτηριστικών τους, όσον αφορά τα χαρακτηριστικά τους (λ.χ εργασιακό καθεστώς και προϋπηρεσία, υγειονομική κατάσταση κ.α.) (Ενέργεια 1.1). Υπό αυτό το πλαίσιο, η ενέργεια βρίσκεται σε παράλληλη σύνδεση και προκύπτει από τη δράση Ανάπτυξη και λειτουργία μηχανισμού profiling (Υπε. 7.2). Με αυτό τον τρόπο θα υπάρξει ένας σαφής διαχωρισμός των κριτηρίων που θα χρειαστούν για να πραγματοποιηθεί η κατανομή του οικονομικού βοηθήματος αναλόγως τις ανάγκες των αιτούντων. Λόγου χάρη, θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις ευάλωτες ομάδες με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, όπως οι γυναίκες που έχουν υπάρξει θύματα κακοποίησης, άτομα με αναπηρίες και ασυνόδευτοι ανήλικοι.

Στη βάση αυτή θα χρησιμοποιηθεί η κάρτα μετανάστη, της δράσης του Ολοκληρωμένου συστήματος στατιστικής πληροφορίας του μεταναστευτικού κυκλώματος (Υπε. 7.6) όπου θα ελεγχθούν οι πρόσφυγες και αιτητές ασύλου αν δικαιούνται την έκδοση της κάρτας μετανάστη. Στο στάδιο αυτό, προβλέπεται ότι θα τους δοθεί ένας οδηγός χρήσης ο οποίος θα τους βοηθήσει σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν προβλήματα(λ.χ έλεγχος υπολοίπου κάρτας, αναφορά απώλειας αυτής ή κλοπή) (Ενέργεια 1.2). Κάθε μήνα οι συγκεντρωτικές λίστες των επιλέξιμων προσφύγων και λοιπών ομάδων-στόχου θα ανέβουν στο πληροφοριακό σύστημα που έχει ήδη κατασκευαστεί μέσω του μηχανισμού profiling (Υπε. 7.2). Σε αυτό το πλαίσιο προτείνεται η λειτουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας η οποία θα παρέχει την πρόσβαση στο χρήση με τον προσωπικό αριθμό κάρτας και κωδικό, ώστε να ελέγξει τα στοιχεία της κάρτας του (Ενέργεια 1.3). Οι οδηγίες πληρωμής θα μεταβιβάζονται σε αυτό το σύστημα και οι ενδιαφερόμενοι θα χρησιμοποιούν την προσωπική κάρτα για την ανάληψη μετρητών ή την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες. Η κάρτα θα παρέχει την πρόσβαση σε μέσα μετακίνησης, υγείας και στέγασης. Επίσης, θα χρησιμεύει και για την αγορά διατροφικών προϊόντων. Η κάρτα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο εντός της χώρας διαμονής και θα είναι σε ισχύ μέχρι ο αιτούντας να μπορεί να αποδείξει ρητά ότι δύναται να πληρώσει τις υποχρεώσεις του στο Κυπριακό Κράτος Πρόνοιας.

2. Υλοποίηση της επιδοματικής πολιτικής

Το υποέργο 2 συνδέεται με την πιλοτική εφαρμογή του όλου συστήματος χορήγησης της επιδοματικής πολιτικής. Η πρώτη ενέργεια (Ενέργεια 2.1) αφορά την λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία θα παρουσιάζει τις προϋποθέσεις χορήγησης της κάρτας μετανάστη, δίνοντας βάση στο πότε έφθασε ο αιτούντας στη χώρα διαμονής, στο καθεστώς εγγραφής του από τις Κυπριακές αρχές και την ηλικία του. Επίσης, στην πλατφόρμα που θα υλοποιηθεί θα πρέπει να αναγράφονται με εύληπτο τρόπο οι διαδικασίες υποβολής των κατάλληλων εγγράφων που εκδίδονται από τη Κυπριακή Δημοκρατία. Ακόμη, στην πλατφόρμα θα παρουσιάζονται και τα τυποποιημένα κριτήρια επιλεξιμότητας για βοήθεια σε μετρητά που θα καθορίζονται από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Η πλατφόρμα θα πρέπει να παρέχει επίσης μια κοινόχρηστη γραμμή βοήθειας σε οκτώ τουλάχιστον γλώσσες για να μπορεί να εξυπηρετήσει την πλειοψηφία των αιτούντων. Η χορήγηση της κάρτας θα γίνει μετά την αποχώρηση των αιτούντων από τα κέντρα υποδοχής μέσω των Κέντρων Συμβουλευτικής Στήριξης (Συμ. 5.3).
Με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλιστεί ότι πρώτον η ομάδα –στόχου δύναται να συνδεθεί αποτελεσματικά με την Τοπική Αυτοδιοίκηση προς εξυπηρέτησή της, καθώς και να έχει πρόσβαση στη χορήγηση της κάρτας ακόμη και σε αραιοκατοικημένες περιοχές. Στη συνέχεια, η διαδικασία υλοποίησης θα περιλαμβάνει έναν πάροχο χρηματοοικονομικών υπηρεσιών ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή της μεταφοράς των χρημάτων στις κάρτες των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου (Ενέργεια 2.2). Στη βάση της υλοποίησης θα συσταθεί και ένα ενιαίο πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης των παροχών της συγκεκριμένης υποδράσης, στη βάση των KPIs που έχουν ήδη διαμορφωθεί από την ανάπτυξη του ολοκληρωμένου συστήματος στατιστικής πληροφορίας μεταναστευτικού κυκλώματος (Υπε. 7.6).

Στη βάση της αξιολόγησης της όλης διαδικασίας υλοποίησης, θα ζητηθεί και η αξιολόγηση του προγράμματος από τους ωφελούμενους, με στόχο να εξεταστεί το κατά πόσο ανταποκρίνεται το υπάρχον πρόγραμμα στις ανάγκες τους. Η εξέταση του προγράμματος θα διεξαχθεί μέσω οργάνωσης ομάδων εστίασης και υποβολής σχολίων και παραπόνων δια μέσω της πλατφόρμας. Όσον αφορά την εσωτερική αξιολόγηση, ο δικαιούχος του έργου θα είναι υπεύθυνος για την ανάθεση της όλης διαδικασίας αξιολόγησης του προγράμματος.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Επαρχιακές πόλεις Κύπρου
• Λευκωσία
• Λάρνακα
• Λεμεσός

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό ξενοφοβικών αντιδράσεων μετά την δράση (%)
• Ποσοστό πρόσβασης σε επιδόματα
• Ποσοστό κοινωνικής ανισότητας(δείκτης S80/S20) (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Ανοιχτή πρόσκληση

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (Κατ. 5.3)
• Δράση: Εκσυγχρονισμός επιδοματικής πολιτικής (Πρ. 4.4)
• Δράση: Συμβουλευτική υποδοχής (Κατ. 5.2)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το πρώτο υποέργο σχετίζεται με την ενίσχυση των κέντρων υποδοχής και φιλοξενίας των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου στην ΚΔ καθώς και με τη διαμόρφωση μιας στρατηγικής βραχυπρόθεσμης ένταξης. Σε πρώτη φάση το υποέργο 1 περιλαμβάνει τη ενίσχυση των υλικοτεχνικών δομών φιλοξενίας στα κέντρα υποδοχής και φιλοξενίας (Ενέργεια 1.1). Η συγκεκριμένη δράση υλοποιείται ήδη στην Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά θα βελτιωθεί με την ανάληψη μέριμνας για άτομα με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία που εμφανίζουν κάποιας μορφής αναπηρία ή έχουν υποστεί βία. Θα πρέπει να παρέχεται η κατάλληλη και άμεση στήριξή τους από το διοικητικό προσωπικό που εργάζεται στα κέντρα υποδοχής. Στο ίδιο πλαίσιο θα τηρηθεί η προστασία και ασφαλής στέγαση των ηλικιωμένων ατόμων με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία. Θα πρέπει να τηρηθεί η αναβάθμιση των υπηρεσιών σίτισης, καθαριότητας, κατάλληλων συνθηκών υγιεινής συντήρησης των εγκαταστάσεων και υποδομών, καθώς και προμήθεια των κέντρων υποδοχής με τα κατάλληλα είδη υγιεινής. Σε δεύτερο στάδιο θα πραγματοποιηθούν συνεδρίες των ενδιαφερόμενων με μια ομάδα εργασίας διαπολιτισμικών διαμεσολαβητών εντός του κέντρου υποδοχής για τους τρόπους εύρεσης ασφαλούς στέγασης στην Κυπριακή Δημοκρατία (Ενέργεια 1.2) . Κατά τη διάρκεια της ενέργειας αυτής θα υπάρξει ένας εθελοντής και εξατομικευμένος σύμβουλος στη βάση της δράσης της Συμβουλευτικής Υποδοχής (Συμ. 5.2). Η λειτουργία του συγκεκριμένου ατόμου συνίσταται ότι βοηθά τον πρόσφυγα και τον μετανάστη να ενημερωθεί για τη γενικότερη διαδικασία ενοικίασης στην ΚΔ καθώς και για τις κοινωνικές παροχές. Με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλίζεται η συνέχεια στον τρόπο προσέγγισης της στέγασης στην ΚΔ και δεν θα χάνεται η επαφή του αιτητή με τις υπηρεσίες. Επίσης σε συνεργασία με τη Συμβουλευτική Υποδοχής (Συμ. 5.2) θα πραγματοποιείται καταγραφή συγκεκριμένων αιτημάτων των αιτητών για βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στέγασης με στόχο την ετήσια εξέλιξη των δομών φιλοξενίας, σε μέρη φιλικά προς το χρήστη (Ενέργεια 1.3). Η συγκεκριμένη ενέργεια θα περιλαμβάνει την αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών στέγασης από τους ωφελούμενους μέσω ερωτηματολογίων και αιτημάτων διαμαρτυρίας/παραπόνων. Η πρόσβαση σε κάθε υπηρεσία θα διενεργείται μέσω της κάρτας μετανάστη.

2. Πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας

Το υποέργο 2 αφορά την ολιστική προσέγγιση της στέγασης στη φάση υλοποίησης του δεύτερου κυκλώματος ένταξης, το οποίο ισοδυναμεί με την εξασφάλιση της πρόσβασης των αιτούντων σε στέγαση και εργασία. Εν αρχή, το υποέργο 2 θα εστιάζει σε παροχή στέγασης μέσω ενοικίασης διαμερισμάτων ή διαβίωσης σε κοινωνικές κατοικίες (Ενέργεια 2.1 ). Για την πρόσβασή του ενδιαφερόμενου θα χρειαστεί η κάρτα μετανάστη. Η υποδράση περιλαμβάνει την ανάπτυξη ξενώνων υποστηριζόμενης (ημιαυτόνομης) διαβίωσης σε προστατευόμενα διαμερίσματα, τα οποία μπορούν να συνεισφέρουν στη διαδικασία επεξεργασίας των αιτημάτων οικογενειακής επανένωσης. Σε αυτό το πλαίσιο οι δομές αυτές θα παρέχουν εξειδικευμένη ψυχοκοινωνική στήριξη και επιβλεπόμενη στέγαση καθώς και υπηρεσίες φροντίδας περίθαλψης σε θύματα εμπορίας ανθρώπων. Επίσης, η συγκεκριμένη υποδράση περιλαμβάνει ασυνόδευτους ανήλικους άνω των 16 ετών, θύματα εμπορίας ανθρώπων και γυναίκες που έχουν κακοποιηθεί ή χρήζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης λόγω ψυχοκοινωνικών ζητημάτων. Η κοινωνική κατοικία απευθύνεται επίσης σε πληθυσμό με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία που έχει βιώσει στιγματισμό λόγω διαφορετικής σεξουαλικής οριοθέτησης.

Η παραμονή στα διαμερίσματα θα διαρκέσει μέχρι 12 μήνες, έως τη στιγμή που οι αιτητές και ενδιαφερόμενοι θα είναι σε θέση να βρούν εργασία. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται ότι θα υπάρχει μια συνέχεια στο κύκλωμα της ένταξης και δεν θα δημιουργηθούν γκέτο εντός των αστικών πόλεων. Στη βάση αυτή θα πρέπει η συγκεκριμένη υποδράση να συνδεθεί με τη δράση των Κέντρων Συμβουλευτικής Μεταναστών (Συμ. 5.3), όπου θα τους παρέχεται εξατομικευμένη συμβουλευτική στήριξη σε περίπτωση που αδυνατούν για τον οποιοδήποτε λόγο να βρούν εργασία. Παράλληλα, η συγκεκριμένη υποδράση συνδέεται και με τα Προγράμματα Ένταξης στην Αγορά Εργασίας (Κατ. 2.5). Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η επέκταση του υποέργου και σε αραιοκατοικημένες περιοχές ώστε να αποφευχθεί η υπερ-συσσώρευση πληθυσμού και να υπάρξει αμφίδρομο όφελος από την εμπλοκή των τοπικών φορέων στη διαδικασία ένταξης των δικαιούχων διεθνούς προστασίας (Ενέργεια 2.2). Επίσης, το υποέργο περιλαμβάνει την κατασκευή μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας όπου θα καταχωρούνται τα διαθέσιμα στοιχεία στέγασης, όσον αφορά τα διαθέσιμα διαμερίσματα και κατοικίες (Ενέργεια 2.3).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Επαρχιακές πόλεις Κύπρου
• Λευκωσία
• Λάρνακα
• Λεμεσός

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών, αιτητών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό πρόσβασης κοινωνικές κατοικίες (%)
• Ποσοστό απασχόλησης (%) ωφελούμενων
• Ποσοστό κοινωνικής ανισότητας (δείκτης S80/S20) (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• ΕΤΠΑ

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Πιο συγκεκριμένα, η δράση σκοπεύει στην οργάνωση ατομικών συνεδριών παροχής πληροφοριών για την λειτουργία ατομικής επιχείρησης ή εταιρείας σε αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες, μετανάστες και σε ευάλωτες ομάδες που διαμένουν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στο πλαίσιο αυτό το πρόγραμμα θα εμπεριέχει την εξοικείωση των ομάδων-στόχου με έννοιες όπως η κατανόηση της αστάθειας, την λήψη ρίσκων και τη διαχείριση του χρόνου. Επίσης, προβλέπεται να αποκτήσουν γνώσεις γύρω από την ορολογία που χρησιμοποιείται σε επιχειρηματικούς κύκλους, καθώς και για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης επιχειρήσεων. Ακόμη, στη δράση εντάσσονται υπηρεσίες προσανατολισμού, εκπαίδευσης και καθοδήγησης. Η δράση μπορεί να χωριστεί σε δύο φάσεις, όπου στην Α’ εντάσσονται υποδράσεις που αφορούν την συμβουλευτική καθοδήγηση. Στο Β’ στάδιο, εντάσσονται ενέργειες όπου συνδέονται με την εξοικείωση των ομάδων-στόχου με την υλοποίηση μιας καινοτόμας επιχείρησης.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• ΟΕΒ
• ΚΕΒΕ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ανάλυση των αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε7.6)
• Δράση: Πρόγραμμα ελληνομάθειας μεταναστών (Κατ. 2.5)
• Δράση: Κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (Κατ. 5.3)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Στην πρώτη φάση του έργου θα οργανωθούν εκπαιδεύσεις μεταναστών σε επιχειρηματικές δεξιότητες. Η συγκεκριμένη υποδράση θα αφορά το σχεδιασμό εργαστηρίων εκμάθησης (Ενέργεια 1.1), όπου ο σχεδιασμός τους θα εμπεριέχει και θα καθορίζει τα κριτήρια επιλογής των συμμετεχόντων. Για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης δράσης, θα πρέπει να έχει υπάρξει η δράση της κατάρτισης των μεταναστών για την ελληνομάθεια (Κατ. 2.5) . Με αυτό τον τρόπο οι συμμετέχοντες θα ενταχθούν καλύτερα στη χώρα διαμονής, έχοντας πρωτίστως αποκομίσει βασικές γνώσεις ελληνομάθειας. Ο στόχος των εργαστηρίων είναι η επιλογή των συμμετεχόντων που θα συμμετέχουν να δύνανται αργότερα να ανταπεξέλθουν στο πρόγραμμα και παράλληλα να αναπτύξουν τη προσωπική τους επιχειρηματική δραστηριότητα. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει οι συμμετέχοντες να διακατέχονται από τη φιλοδοξία να ιδρύσουν τη δική τους επιχείρηση και να έχουν ιδέες για ένα επιχειρησιακό μοντέλο.

Ύστερα , οι συμμετέχοντες θα χωριστούν σε ομάδες όπου θα γνωστοποιήσουν βασικά χαρακτηριστικά τους όπως το όνομα και την εθνικότητα τους, καθώς και κάποιες πληροφορίες για το εκπαιδευτικό υπόβαθρό τους. Παράλληλα, οι σύμβουλοι και διαμεσολαβητές που θα συμμετέχουν στα θεματικά εργαστήρια θα δύνανται να προσδιορίσουν τι θα αποκομίσουν οι συμμετέχοντες από τα εργαστήρια επιχειρηματικότητας.

Μετά το πέρας των εργαστηρίων συμβουλευτικής για την επιχειρηματικότητα, θα πρέπει οι συμμετέχοντες να έχουν κατανοήσει τον τρόπο δημιουργίας, προσδιορισμού και επιλογής μιας επιχειρηματικής ιδέας, καθώς και να αποκτήσουν τις σχετικές γνώσεις για την ανάπτυξη ενός επιχειρηματικού σχεδίου. Οι δραστηριότητες που θα εμπεριέχουν τα εργαστήρια κατάρτισης είναι μαθησιακά παιχνίδια, μέσα από τα οποία οι συμμετέχοντες θα αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους για τη δημιουργία ενός επιχειρηματικού σχεδίου. Επίσης, θα παρέχεται το θεωρητικό πλαίσιο το οποίο θα αφορά τις βασικές έννοιες διαχείρισης χρημάτων, στη διατήρηση του προϋπολογισμού, στην λήψη δανείου, καθώς και στην αναγνώριση των αδυναμιών και ευκαιριών που προσφέρονται σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον. Το εργαστήριο θα εμπεριέχει επίσης την ενασχόληση των συμμετεχόντων με περιπτωσιολογικές μελέτες (Ενέργεια 1.2) και καλές πρακτικές στην Ευρώπη σχετικές με την ανάπτυξη βιώσιμων επιχειρηματικών σχεδίων.

2. Συμβουλευτική καθοδήγηση

Η συμβουλευτική καθοδήγηση των ΥΤΧ και λοιπών ομάδων αποτελεί το βασικό υποέργο για τη συγκεκριμένη δράση, καθότι αποδίδει έμφαση στον προσανατολισμό του υποψήφιου επιχειρηματία με μεταναστευτική βιογραφία. Ο σύμβουλος θα προσφέρει στον υποψήφιο πρακτική γνώση όπως η προώθηση της επιχειρηματικής κουλτούρας τους σε σύνδεση με την εξοικείωσή τους με περαιτέρω γνώσεις σε βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα. Για την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης υποδράσης θα χρειαστεί να έχει ήδη διεξαχθεί η δράση (Υπε. 7.6), ώστε να υπάρχει κατανόηση των ευκαιριών, κινδύνων και αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας.

Με αυτό τον τρόπο θα δοθεί μια κατευθυντήρια γραμμή στους συμμετέχοντες ώστε να προσανατολιστούν ανάλογα σε επιχειρήσεις που θα είναι όχι μόνο βιώσιμες αλλά θα είναι και επιτυχημένες. Η συμβουλευτική στήριξη θα εμπεριέχει επίσης την ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων των ΥΤΧ και λοιπών ομάδων στόχου. Αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ των άλλων την ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης και ηγετικών ικανοτήτων, δεξιότητες που είναι χρήσιμες γα την ανάπτυξη και εκπόνηση ενός επιχειρηματικού σχεδίου. Επίσης, ο σύμβουλος θα προωθεί τη γνώση των συμμετεχόντων για αστάθεια του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, καθώς και την εξοικείωση των ομάδων-στόχου με έννοιες όπως η «λήψη ρίσκου». Παράλληλα, οι σύμβουλοι θα στοχεύουν στην καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης των συμμετεχόντων για τη δημιουργία μιας βιώσιμης επιχειρηματικής ιδέας.

Σε αυτό το πλαίσιο ο σύμβουλος θα παρέχει πληροφορίες για το νομικό πλαίσιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και τα χρηματοδοτικά εργαλεία και πηγές χρηματοδότησης των εν δυνάμει επιχειρήσεών τους. Η συγκεκριμένη υποδράση αφορά τη φάση του προσανατολισμού των συμμετεχόντων προς την μελλοντική ανάπτυξη μιας ιδέας. Σε αυτό το στάδιο, ο συμμετέχοντας καλείται επίσης να έχει επεξεργαστεί και να έχει μια ώριμη επιχειρηματική ιδέα να συζητήσει με τον σύμβουλο στήριξης, ώστε να διερευνηθεί κατά πόσο είναι επιτεύξιμη στο Κυπριακό περιβάλλον εργασίας. Η συμβουλευτική καθοδήγηση θα παρέχεται μέσω ατομικών συνεδριών και ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Ο σύμβουλος θα φέρει σε επαφή επίσης το μετανάστη με επιτυχημένες πρακτικές νεοσύστατων επιχειρήσεων στην Κυπριακή Δημοκρατία (Ενέργεια 2.1).

3. Δημιουργία επιχείρησης

Στην τελευταία φάση, που λογίζεται ως «στάδιο ανάπτυξης» , δίνεται έμφαση στη δημιουργία μιας νεοσύστατης επιχείρησης από τον μετανάστη. Σε αυτή τη φάση θα δοθεί έμφαση στη δικτύωση των μεταναστών με υπάρχουσες νεοσύστατες επιχειρήσεις ώστε να δουν σε πρακτικό επίπεδο πως μπορεί να λειτουργήσει μια επιχείρηση. Σε σύνδεση με αυτό, θα δημιουργηθούν επισκέψεις των μεταναστών σε επιχειρήσεις. Οι επισκέψεις θα περιλαμβάνουν περιηγήσεις των ομάδων-στόχου (Ενέργεια 3.1) στο χώρο εργασίας, συζήτηση με τους διευθυντές και λοιπά στελέχη, καθώς και εξοικείωσή τους με όρους που χρησιμοποιούν εσωτερικά. Σε αυτό το πλαίσιο θα γίνει γνωριμία των ωφελούμενων με τη δημιουργία ενός “business plan”.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι μετανάστες θα γνωρίσουν τις μεθοδολογίες που ακολουθούνται, καθώς και τις καλές πρακτικές που εκείνες προωθούν. Στο στάδιο αυτό εξατομικευμένος σύμβουλος θα έχει αναλύσει τις ανάγκες του αιτούντα εργασίας με μεταναστευτική βιογραφία και θα είναι σε θέση να τον κατευθύνει, ώστε να βρει τον ιδανικό τομέα ενασχόλησής τους. Ο εξατομικευμένος σύμβουλος θα πρέπει να μπορεί να δράσει και ως σύμβουλος ψυχολογικής υποστήριξης, όποτε τον χρειάζεται ο αιτούντας εργασίας. Μια άλλη συνεισφορά του θα είναι η παρακολούθηση της όλης διαδικασίας, επιβλέποντας τυχόν προβλήματα ή καθυστερήσεις στην όλη διαδικασία. Παράλληλα, εντός του εταιρικού περιβάλλοντος, υπό την ευθύνη του προσωπικού τους μέντορα και συμβούλου θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν πως μπορούν να διευθύνουν μια επιχείρηση σε πραγματικό χρόνο. Στη συνέχεια, θα κληθούν οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν την ιδέα του επιχειρηματικού σχεδίου (Ενέργεια 3.2) τους και θα αιτηθούν χρηματοδότηση από διαθέσιμους πόρους. Το υποέργο στοχεύει στην άμεση ενίσχυση της απασχολησιμότητητας των μεταναστών και λοιπών ομάδων. Για την επιτυχή πραγματοποίηση της υποδράσης θα πρέπει να έχει λάβει χώρα η δράση (Κατ. 6.3). Τα Κέντρα Συμβουλευτικής Μεταναστών θα έχουν βοηθήσει τον εξατομικευμένο σύμβουλο να συλλέξει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται για να προχωρήσει στην καθοδήγηση της ομάδας-στόχου.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Λευκωσία
• Λάρνακα
• Λεμεσός

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό απασχολησιμότητας μεταναστών και προσφύγων (%)
• Ποσοστό επιτυχίας μεταναστών και προσφύγων (%)
• Ποσοστό βιωσιμότητας των επιχειρήσεων (%)
• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων εντός του εργασιακού περιβάλλοντος

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• ΕΤΠΑ

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Ανοιχτή πρόσκληση

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ενίσχυση των διαδικασιών ταυτοποίησης (Υπε7.1)
• Δράση: Ανάπτυξη και λειτουργία μηχανισμού profiling (Yπε 7.2)
• Ενίσχυση της αλληλεπίδρασης των ομάδων-στόχου με εργαζόμενους ψυχοκοινωνικής στήριξης

ΥΠΟΕΡΓΑ

Η δράση προβλέπει το σχεδιασμό και λειτουργία υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής και συμβουλευτικής στήριξης για μετανάστες και λοιπές ομάδες-στόχου μέσα στα κέντρα υποδοχής. Πιο συγκεκριμένα, το υποέργο 1 θα περιλαμβάνει τη διαμόρφωση ειδικού χώρου στα κέντρα υποδοχής όπου θα παρέχεται ψυχοκοινωνική στήριξη και συμβουλευτική σε μετανάστες και λοιπές ομάδες-στόχου. Το κέντρο θα απευθύνεται σε προσερχόμενους μετανάστες και πρόσφυγες, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ψυχιατρικά προβλήματα, ψυχολογικές δυσκολίες όσον αφορά στην αλληλεπίδρασή τους με άλλα άτομα και οικογενειακά προβλήματα τα οποία αντανακλώνται στη γενικότερη συμπεριφορά τους. Σε αυτό το πλαίσιο το υποέργο 1 θα περιλαμβάνει υπηρεσίες οι οποίες θα προσφέρουν ψυχιατρική διάγνωση και αξιολόγηση των προβλημάτων των ομάδων-στόχου και ψυχολογική βοήθεια ή ψυχοθεραπεία σε έκτακτες περιπτώσεις (Ενέργεια 1.1). Οι υπηρεσίες θα στεγάζονται σε κάθε κέντρο υποδοχής, ώστε να υπάρχει άμεση αντιμετώπιση περιστατικών που χρήζουν επείγουσας βοήθειας.

Οι υπηρεσίες θα βρίσκονται σε λειτουργία σε καθημερινή βάση από Δευτέρα έως Παρασκευή. Οι εργαζόμενοι στον τομέα ψυχικής υγείας θα πρέπει να κατέχουν δεξιότητες και γνώσεις σχετικές με τη διαχείριση επειγουσών περιστατικών, ιατρική, ψυχοθεραπεία και τη διαπολιτισμική διαμεσολάβηση. Η υποδράση θα προσφέρει επίσης εντός του κέντρου υποδοχής, ψυχοεκπαιδευτικές δραστηριότητες (Ενέργεια 1.2). Το υποέργο προτείνει τη διοργάνωση ψυχαγωγικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, με στόχο να βοηθήσεις τους παθόντες και τις παθούσες να αντιμετωπίσουν με όσο το δυνατόν πιο ομαλό τρόπο τις δυσκολίες τους. Επίσης, η διαδικασία του παιχνιδιού θα παρέχει στους συμμετέχοντες και ειδικά σε νέα άτομα, τη δυνατότητα να έλθουν σε επαφή με την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και ταλέντων τους, ώστε να προετοιμαστούν για την αυριανή αγορά εργασίας. Στη διαδικασία αυτή θα μπορούν επίσης να συμμετέχουν και οι γονείς και το συγγενικό περιβάλλον του μετανάστη ή πρόσφυγα που χρήζει βοήθειας, ώστε να αποκτήσουν τη γνώση ότι το συγκεκριμένο άτομο χρειάζεται άμεση στήριξη και συγκεκριμένη διαχείριση.

2. Ενημερωτική πλατφόρμα υποδοχής

Για να καταστεί το σύστημα συμβουλευτικής υποδοχής ολιστικό και χρήσιμο για τους ενδιαφερόμενους, θα χρειαστεί να δημιουργηθεί και ηλεκτρονικό σύστημα συμβουλευτικής στήριξης (Ενέργεια 2.1) το οποίο θα ενημερώνεται διαρκώς. Η δράση προβλέπει τη δημιουργία μιας ενημερωτικής πλατφόρμας για θέματα υποδοχής μεταναστών και προσφύγων, η οποία θα εξυπηρετεί όλες τις ομάδες-στόχου. Η πλατφόρμα θα περιλαμβάνει την πληροφόρηση των ενδιαφερόμενων για θέματα που άπτονται της διασφάλισης της ψυχικής υγείας τους μέσω της ενημέρωσής του για τις υπηρεσίες συμβουλευτικής και ψυχοκοινωνικής στήριξης στα κέντρα υποδοχής.

Επίσης, η υποδράση θα διαθέτει πληροφορίες για τα κέντρα υποδοχής, όσον αφορά τη διενέργεια εκπαιδευτικών μαθημάτων ελληνικής σε παιδιά, εφήβους και ενηλίκους, καθώς και για τις υπηρεσίες βιβλιοθήκης. Επίσης, η ενημερωτική πλατφόρμα θα παρέχει περισσότερες πληροφορίες για τις δραστηριότητες που υλοποιούνται στα κέντρα υποδοχής, με στόχο τη βελτίωση της αλληλεπίδρασης των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου μεταξύ τους αλλά και με τους ντόπιους εργαζόμενους στα κέντρα υποδοχής. Η πλατφόρμα θα σχεδιαστεί καταλλήλως ώστε να παρέχει επίσης πληροφορίες στους ενδιαφερόμενους, σχετικά τις ιατρικές εξετάσεις που χρειάζονται. Επίσης, θα πρέπει να τους γνωστοποιηθούν οι διαδικασίες διαμονής και υποδοχής, ώστε να ξέρουν σε ποια υπηρεσία θα πρέπει να απευθυνθούν για παροχή κοινωνικού βοηθήματος. Στη βάση αυτή η πλατφόρμα θα πρέπει να είναι σύγχρονη και να έχει καταφέρει να διασυνδέσει τις υπηρεσίες και τμήματα που συνδέονται με θέματα πρώτης υποδοχής. Η ιστοσελίδα θα προσφέρει επίσης την άμεση αλληλεπίδραση των ενδιαφερόμενων με τα αντίστοιχα τμήματα και υπηρεσίες, καθώς θα υπάρχει η δυνατότητα υποβολής ερωτημάτων και σχολίων για θέματα υποδοχής. Για την εξυπηρέτηση όλων των ομάδων-στόχου, η πλατφόρμα θα πρέπει να είναι μεταφρασμένη σε αγγλικά, φαρσί και γαλλικά για να εξυπηρετήσει την πλειοψηφία των ενδιαφερόμενων οι οποίοι προέρχονται τόσο από Αφρικανικές όσο και από Ασιατικές χώρες. Σε περίπτωση που κάποιος ενδιαφερόμενος/η δεν γνωρίζει μια από αυτές τις γλώσσες, θα πρέπει να απευθυνθεί στον εξατομικευμένο σύμβουλο υποδοχής (Υποέργο 3).

3. Εξατομικευμένος σύμβουλος

Το υποέργο 3 αφορά την παρακολούθηση της προόδου και γενικότερης πορείας του μετανάστη και πρόσφυγα, αφότου αποχωρήσει από το κέντρο υποδοχής μέχρι να μπορέσει να έχει πρόσβαση στα κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών (5.3). Έχει παρατηρηθεί, ότι στο ενδιάμεσο στάδιο, δηλαδή από την αποχώρηση του ενδιαφερόμενου από τα κέντρα υποδοχής μέχρι την εργασιακή και στεγαστική αποκατάστασή του, δεν υπάρχει συντονισμός υπηρεσιών και παρακολούθηση της πορείας του. Ως αποτέλεσμα, η ενταξιακή πορεία του ενδιαφερόμενου δυσχεραίνεται και καθυστερεί. Σε αυτό το πλαίσιο, ο εξατομικευμένος σύμβουλος, θα πρέπει να τυγχάνει διαρκούς ενημέρωσης για τις ομάδες-στόχου όσον αφορά την ψυχική υγεία του ατόμου. Θα πρέπει να είναι σε θέση να τον βοηθήσει περαιτέρω για ό,τι χρειαστεί μέχρι να μπορέσει να περάσει στο στάδιο εύρεσης εργασίας.

Η συγκεκριμένη υπηρεσία θα περιλαμβάνει επίσης, περαιτέρω πληροφόρηση του ενδιαφερόμενου για την εύρεση των κέντρων συμβουλευτικής στήριξης (5.3), καθώς και βασική ενημέρωση για το νομικό πλαίσιο που αφορά τη δικό του καθεστώς (Ενέργεια 3.1). Επίσης, ο εξατομικευμένος σύμβουλος στήριξης θα πρέπει να είναι σε θέση να παραδώσει στα κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών που θα αναλάβουν τον κάθε ενδιαφερόμενο, έναν ατομικό φάκελο όπου θα αναγράφονται τα στοιχεία του, η πορεία του και οι ανάγκες του όσον αφορά τη ψυχική του κατάσταση. Επίσης, θα πρέπει μέσω του υποέργου 3 να καταγραφεί το κοινωνικό ιστορικό του ενδιαφερόμενου, το οποίο θα περιλαμβάνει λεπτομερή ανατροφοδότηση για το αν ο συγκεκριμένος ενδιαφερόμενος τυγχάνει ευάλωτης κατάστασης (Ενέργεια 3.2). Σε περιπτώσεις ασυνόδευτων ανηλίκων, ο εξατομικευμένος σύμβουλος στήριξης θα πρέπει να έλθει σε επαφή με τις αντίστοιχες υπηρεσίες από τα κέντρα συμβουλευτικής στήριξης (5.3), ώστε να βρεθεί άμεσα λύση.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Κέντρα υποδοχής μεταναστών

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων από εργαζόμενους ψυχοκοινωνικής στήριξης
• Ποσοστό φαινομένων βίας εντός των κέντρων υποδοχής σε μηνιαία βάση (%)
• Ποσοστό ωφελούμενων με ψυχικές διαταραχές (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Η παροχή συμβουλευτικής στήριξης στο δεύτερο στάδιο του μεταναστευτικού κυκλώματος(είσοδος στην αγορά εργασίας) θα περιλαμβάνει επίσης ενημέρωση για την εκπαίδευση των ομάδων-στόχου. Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να υλοποιηθεί και ένας πρώτος εργασιακός προσανατολισμός των ενδιαφερόμενων, προτού εισέλθουν στην εκπαιδευτική διαδικασία ή στα προγράμματα ένταξης στην αγορά εργασίας (2.5). Για την ολιστική αντιμετώπιση του όλου ζητήματος της ενταξιακής διαδικασίας, θα υπάρχει και προσφορά υπηρεσιών διαπολιτισμικής διαμεσολάβησης στις ενδιαφερόμενες ομάδες-στόχου. Επιπλέον, η δράση θα παρέχει και κινητή ομάδα η οποία θα προσφέρει ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες σε αγροτικές περιοχές, όπου εντοπίζονται μεγάλη μερίδα πληθυσμού με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία, η οποία είναι απομονωμένη. Στο πλαίσιο των παραπάνω, η δράση βρίσκεται σε σύνδεση με τις αξίες της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της ανθρώπινης ζωής, του σεβασμού της διαφορετικότητας και της αξίας της ισότητας των ευκαιριών.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Ανοιχτή πρόσκληση

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ενίσχυση των διαδικασιών ταυτοποίησης (Υπε7.1)
• Δράση: Ανάλυση των αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε 7.6)
• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ.6.1)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 περιλαμβάνει το σχεδιασμό των κατάλληλων υπηρεσιών συμβουλευτικής στήριξης των ενδιαφερόμενων ομάδων-στόχου, μέσω της δημιουργίας κέντρων συμβουλευτικής στήριξης μεταναστών. Τα συγκεκριμένα κέντρα συμβουλευτικής θα παρέχουν πληροφορίες για τη λειτουργία του καθεστώτος πρόνοιας στην ΚΔ (Ενέργεια 1.1). Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να ενημερωθούν οι ομάδες-στόχου για τα δικαιώματα και υποχρεώσεις τους όσον αφορά το εργασιακό καθεστώς τους στη χώρα διαμονής. Θα πρέπει να γνωστοποιηθούν σε αυτούς οι διαδικασίες που αφορούν τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και πληροφορίες για το κανονικό ωράριο εργασίας βάσει του Νόμου περί Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας 2002-2007 . Επίσης, όσον αφορά την εργασία, θα πρέπει να γνωστοποιηθεί στις ενδιαφερόμενες ομάδες-στόχου οι διαδικασίες αλλαγής εργοδότη σε περίπτωση που καθίσταται επιτακτική ανάγκη.
Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να ενημερωθούν οι ομάδες-στόχου για τα επαγγέλματα και τις οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν τους φοιτητές με μεταναστευτική βιογραφία. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου υποέργου, τα κέντρα συμβουλευτικής στήριξης θα πρέπει να ενημερώσουν τις ομάδες-στόχου για το νομικό πλαίσιο και τα δικαιώματα ιατρικής φροντίδας των μεταναστών. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να υπάρξει αναφορά στο ιδιαίτερο καθεστώς τους και στα δικαιώματα που έχει η κάθε ομάδα-στόχου. Οι ενδιαφερόμενες ομάδες στόχου, θα πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζουν τις διαδικασίες κοινωνικής πρόνοιας και τα διάφορα προγράμματα που αυτή περιλαμβάνει. Η δομή θα περιλαμβάνει επίσης διοικητική εξυπηρέτηση των ενδιαφερόμενων, όπου θα λαμβάνει ενημέρωση για το πώς χρειάζεται να συντάξει συγκεκριμένες αιτήσεις και έγγραφα που τον αφορούν. Η όλη διαδικασία θα περιλαμβάνει την εμπλοκή διαπολιτισμικών διαμεσολαβητών, οι οποίοι θα επισπεύσουν την ενταξιακή διαδικασία με την παροχή υπηρεσιών μετάφρασης και ενημέρωσης των ενδιαφερόμενων ομάδων για το πολιτισμικό περιβάλλον της ΚΔ. Βάσει των παραπάνω, η σύσταση των κέντρων συμβουλευτικής στήριξης θα λάβει χώρα στα μεγάλα αστικά κέντρα της ΚΔ (Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος και Λευκωσία).

2. Εξατομικευμένη συμβουλευτική στήριξη

Στο πλαίσιο διαμόρφωσης ενός ολιστικού σχεδίου για την ένταξη των μεταναστών και λοιπών ομάδων-στόχου, κρίθηκε σκόπιμος ο σχεδιασμός μιας ενημερωτικής ιστοσελίδας-πλατφόρμας (Ενέργεια 2.1), η οποία θα μπορεί να υποστηρίξει τον ενδιαφερόμενο για κάθε του ανάγκη. Πέρα από την λειτουργία κέντρων εξυπηρέτησης μεταναστών, τα οποία θα προσφέρουν τις γνώσεις και τη στήριξη των αιτητών όσον αφορά τη διασφάλιση της πρόσβασής τους στο Κυπριακό κράτος πρόνοιας, η πλατφόρμα θα είναι διαθέσιμη 24 ώρες το 24ωρο για την εξυπηρέτηση οποιασδήποτε ανάγκης του ενδιαφερόμενου. Σε αυτό το πλαίσιο, το υποέργο 2 αφορά τη δημιουργία ενημερωτικής πλατφόρμας και συμβουλευτικής στήριξης η οποία θα τροφοδοτεί τους ενδιαφερόμενους με τα πιο πρόσφατα νέα για το κράτος πρόνοιας της ΚΔ.

Στο πλαίσιο αυτό, η ενημερωτική πλατφόρμα θα παρέχει ενημέρωση των αιτητών για προγράμματα ελληνομάθειας και επαγγελματικής κατάρτισης τα οποία θα διοργανώνονται στη ΚΔ. Με αυτό τον τρόπο οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν μια σφαιρική εικόνα για το σε ποιον φορέα να απευθυνθούν και τι δεξιότητες θα πρέπει να αποκτήσουν. Σε αυτό το πλαίσιο, η υποδράση αυτή σχετίζεται με τη δράση των προγραμμάτων ένταξης στην αγορά εργασίας (2.5) καθώς και με τη δράση ανάλυσης αναγκών της Κυπριακής αγοράς εργασίας (Υπε.7.6). Παράλληλα, το υποέργο θα εμπεριέχει συνεδρίες των ενδιαφερόμενων με συμβούλους και διαπολιτισμικούς διαμεσολαβητές σε περιόδους έκτακτων περιστατικών. Μέσω της πλατφόρμας θα δύνανται να επικοινωνήσουν με το διαθέσιμο προσωπικό 24 ώρες το 24ωρο. Το υποέργο 2 περιλαμβάνει επίσης και την αποστολή προσωπικού συμβούλων σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, με στόχο την μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων μεταξύ των πληθυσμών με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία. Με αυτό τον τρόπο η υποδράση υπόσχεται ότι μπορεί να διασφαλίσει την ισότητα ευκαιριών όλων των ομάδων-στόχου ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, εθνότητας ή σεξουαλικής οριοθέτησης. Η συγκεκριμένη υποδράση συνδέεται στο πλαίσιο αυτό με τον Άξονα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (6ος), καθώς δρα παράλληλα με τα προτεινόμενα έργα του, τα οποία εξασφαλίζουν την ισότιμη αντιμετώπιση των γυναικών στην κοινωνία, καθώς και των λοιπών ομάδων-στόχου που κρίνονται ως ευάλωτα (Ενέργεια 2.2).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Αστικά κέντρα με μεγάλη συσσώρευση μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών
• Χωριά της κυπριακής επικράτειας με παρουσία μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Αριθμός ωφελούμενων που θα συμμετέχουν στην διαδικασία
• Μέτρηση γνώμης των μεταναστών και προσφύγων για την όλη εφαρμογή της όλης διαδικασίας
• Ποσοστό φαινομένων βίας εντός των κέντρων συμβουλευτικής σε ετήσια βάση (%)
• Ποσοστό απασχολησιμότητας μεταναστών και προσφύγων (%)
• Ποσοστό κοινωνικής ανισότητας μεταναστών και προσφύγων (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Για την επιτυχή μείωση περιστατικών ξενοφοβίας στην Κυπριακή Δημοκρατία, προτείνεται επίσης και η πιλοτική εφαρμογή του αντιρατσιστικού κώδικα σε εκπαιδευτικά, υγειονομικά, εργασιακά και γενικότερης φύσεως διοικητικά περιβάλλοντα. Η καθολική υιοθέτηση του αντιρατσιστικού κώδικα εκ μέρους όλης της Κυπριακής κοινότητας, προϋποθέτει τον ηγετικό ρόλο του Επιτρόπου Διοικήσεως, όσον αφορά τη στοχοθεσία και την κατεύθυνση του όλου εγχειρήματος. Η συγκεκριμένη δράση διαμορφώθηκε στα πλαίσια ανταλλαγής της σημαντικής τεχνογνωσίας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου της ΚΔ, το οποίο έχει ήδη διαμορφώσει τον Κώδικα Συμπεριφοράς κατά του Ρατσισμού &Οδηγό Διαχείρισης και Καταγραφής ρατστιστικών περιστατικών. Επί τη βάση αυτή, η σύνταξη ενός ολιστικού σχεδίου για την καταπολέμηση των ανισοτήτων των ΥΤΧ και λοιπών ομάδων-στόχου, θα στηρίζεται στις πρακτικές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθ.Δικαιωμάτων – Αρχή κατά του Ρατσισμού

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των Υπηρεσιών που εμπλέκονται στο κύκλωμα ένταξης (Υπε 7.5)
• Δράση: Μηχανισμός καταγραφής και αντιμετώπισης ρατσιστικών φαινομένων (Υπε 7.4)
• Αμοιβαία αποδοχή όλων των φορέων να συμμετέχουν στην εφαρμογή του αντιρατσιστικού κώδικα

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 εμπεριέχει τη διαμόρφωση του θεωρητικού και εννοιολογικού πλαισίου του αντιρατσιστικού κώδικα. Υπό αυτό το πρίσμα, το υποέργο 1 θα λάβει υπόψη του τις ιδιαιτερότητες και διαφορετικές πραγματικότητες που συνθέτουν τη σημερινή Κυπριακή κοινότητα, στη βάση εκπλήρωσης μιας συμπεριληπτικής και ανοιχτής κοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα, θα συνταχθεί ο Κώδικας (Ενέργεια 1.1) ο οποίος θα κάνει ρητή αναφορά στους όρους «διαφορετικότητα», «ταυτότητα φύλου», «φυλή», «στερεότυπο», «ρατσισμός» και «ξενοφοβία». Επίσης, θα περιλαμβάνει και την ανάλυση όρων, όπως «εθνικισμός», «μισαλλοδοξία», «ομοφοβία», «τρανσφοβία» και «ρατσιστικό περιστατικό». Σκοπός της συγκεκριμένης εννοιολόγησης είναι να μπορέσει το σύνολο της Κυπριακής κοινότητας να αντιμετωπίσει με επιτυχή τρόπο περιστατικά ρατσισμού και έντονης ξενοφοβίας.

Επίσης, ο Κώδικας κατά του Ρατσισμού θα σκοπεύει στην αναγνώριση των έμμεσων, άμεσων και ασυνείδητων σχολίων ή πράξεων που οδηγούν σε αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων και στερεοτύπων έναντι των νόμιμων ΥΤΧ και λοιπών ομάδων-στόχου. Επίσης, ο Κώδικας θα περιλαμβάνει τους ξεκάθαρους στόχους που θέτει καθώς και τις υποχρεώσεις των εργαζομένων στους τομείς εκπαίδευσης, υγείας, διοικητικής διαχείρισης όσο και τους υπόλοιπους εργαζομένους όλων των κλάδων, έναντι των ευάλωτων ομάδων-στόχου. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να υπάρξει και ρητή αναφορά στα δικαιώματα και υποχρεώσεις των ίδιων των ομάδων-στόχου. Βάσει των παραπάνω, προτείνεται και η σύσταση ενός Οδηγού (Ενέργεια 1.2) ο οποίος θα παρουσιάσει τα βήματα διαχείρισης των ρατσιστικών περιστατικών. Ο κώδικας και ο επισυναπτόμενος οδηγός θα πρέπει να μεταφραστούν τόσο στην Αγγλική όσο και σε Φαρσί, εξυπηρετώντας το σύνολο των ενδιαφερόμενων. Η συγκεκριμένη υποδράση θα υποστηριχθεί επίσης από τον Μηχανισμό καταγραφής και αντιμετώπισης ρατσιστικών φαινομένων (Υπε7.4) όπου αποτελεί ένα ηλεκτρονικό σύστημα πληροφόρησης και καταγραφής οποιουδήποτε ρατσιστικού φαινομένου παρατηρείται στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στη βάση αυτή, ο Οδηγός θα προβλέπει την συστηματική ρητή αποτύπωση των συνηθέστερων ρατσιστικών περιστατικών, που παρουσιάζονται. Επίσης, θα συνοδεύεται από ένα έντυπο καταγραφής και διαμαρτυρίας των ενδιαφερόμενων ομάδων, το οποίο θα εξετάζεται από τον Επίτροπο Διοικήσεως.

2. Πιλοτική εφαρμογή

Στο πλαίσιο διαμόρφωσης ενός ολιστικού και καθολικής αποδοχής αντιρατσιστικού κώδικα, θα πρέπει να ελεγχθεί η εγκυρότητά του μέσω της υλοποίησής του στη ΚΔ. Υπό αυτό το πρίσμα, προτείνεται η πιλοτική εφαρμογή του σε εκπαιδευτικό, υγειονομικό, εργασιακό και διοικητικό επίπεδο. Στη βάση αυτή η πιλοτική εφαρμογή θα περιλαμβάνει δύο βασικές φάσεις. Η πρώτη θα αφορά τη φάση προετοιμασίας των οργανισμών και λοιπών φορέων, όπου θα μοιραστεί σε ηλεκτρονική μορφή ο αντιρατσιστικός κώδικας και θα διοργανωθούν ημερίδες και εργαστήρια στην υλοποίηση και εφαρμογή του (Ενέργεια 2.1). Η συγκεκριμένη ενημέρωση θα πρέπει να λάβει χώρα και στα κέντρα υποδοχής μεταναστών όπου οι ιατρικοί λειτουργοί, διαμεσολαβητές και λοιποί εργαζόμενοι θα πρέπει να δρουν σύμφωνα με τις αρχές που θέτονται στο πλαίσιο του κώδικα, με στόχο την διαμόρφωση μιας κουλτούρας συμπερίληψης σε όλο το φάσμα των λειτουργειών των υπηρεσιών. Η λογική ωστόσο του αντιρατσιστικού κώδικα δεν θα παραμένει στα στεγανά της απλής εφαρμογής του λόγω φόβου κυρώσεων, αλλά στην μεταφορά των αξιών των εννοιών που παρατέθηκαν στο πλαίσιο του υποέργου 1 με στόχο να οικοδομηθεί ένα κοινό πλαίσιο αντίληψης της ενταξιακής πολιτικής.

Στο πλαίσιο αυτό οι ημερίδες και τα εργαστήρια ενημέρωσης των εργαζομένων και διοικητικών λειτουργών, θα πρέπει να έχουν ένα κοινό προσανατολισμό και κατεύθυνση όσον αφορά τη στόχευση και τα προσδοκώμενα αποτελέσματά τους. Οι κύριοι διαμορφωτές της όλης προσπάθειας στους φορείς των υπουργείων και λοιπών οργανισμών θα είναι ο Επίτροπος Διοικήσεως και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, καθώς ο πρώτος αποτελεί το καθοδηγητή του όλου εγχειρήματος και ο δεύτερος αποτελεί τον κύριο μεταφορέα τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών από την υπάρχουσα εφαρμογή του αντιρατσιστικού κώδικα στις σχολικές μονάδες. Στη βάση της συνέχισης της κοινής προσπάθειας αντιμετώπισης των αντιρατσιστικών φαινομένων, η δεύτερη φάση (Ενέργεια 2.2) θα περιλαμβάνει την ενημέρωση των μεταναστών και λοιπών ομάδων για τον αντιρατσιστικό κώδικα και τη σημασία του. Ακόμη, στη βάση απολογισμού θα οργανώνεται από τον Επίτροπο Διοικήσεως σε συνεργασία με φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων ένα συνέδριο ενημέρωσης και συνολικής αποτύπωσης των αποτελεσμάτων του αντιρατσιστικού κώδικα στην κοινωνία.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων πριν και μετά την εφαρμογή του νόμου σε ετήσια βάση
• Μέτρηση γνώμης ευρύ κοινού για τη χρησιμότητα και επιτυχία του αντιρατσιστικού κώδικα
• Μέτρηση γνώμης μεταναστών και προσφύγων για την επιτυχία του αντιρατσιστικού κώδικα

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθ.Δικαιωμάτων – Αρχή Ισότητας

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Γυναίκες με μεταναστευτική βιογραφία
  Γυναίκες με προσφυγική βιογραφία

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των Υπηρεσιών που εμπλέκονται στο κύκλωμα ένταξης (Υπε 7.5)
• Δράση: Μηχανισμός καταγραφής και αντιμετώπισης ρατσιστικών φαινομένων (Υπε 7.4)
• Αμοιβαία αποδοχή όλων των φορέων να συμμετέχουν στην εφαρμογή του αντιρατσιστικού κώδικα

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 περιλαμβάνει το σχεδιασμό κα λειτουργία ενώσεων γυναικών με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, με στόχο την επίσπευση της ένταξής τους στην Κυπριακή κοινωνία. Η ένωση θα στοχεύει στη στήριξή τους, ώστε να συμμετέχουν ενεργά ως δρώντα υποκείμενα στη Κυπριακή κοινότητα. Για την εκπλήρωση του παραπάνω στόχου, η ένωση διοργανώνει διάφορα εργαστήρια που θα προσφέρουν βοήθεια στις γυναίκες ώστε να αναπτύξουν το προσωπικό και επαγγελματικό προφίλ τους (Ενέργεια 1.1). Σε αυτό το πλαίσιο θα διοργανωθούν εργαστήρια τα οποία θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες των νέων και ηλικιωμένων γυναικών να αλληλοεπιδράσουν με άλλες γυναίκες με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, καθώς και να ανταλλάξουν ιδέες για τις επαγγελματικές ευκαιρίες τους. Υπό αυτό το πρίσμα, το υποέργο δεν μειώνει μόνο τα φαινόμενα ρατσισμού έναντι των γυναικών με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, αλλά στοχεύει και στην καλύτερη αλληλεπίδραση των γυναικών διαφορετικών φυλών, θρησκειών και σεξουαλικής οριοθέτησης μεταξύ τους.
Με αυτό τον τρόπο, επιτυγχάνεται η εξάλειψη των φαινομένων βίας σε κάθε πλαίσιο. Επίσης, στα εργαστήρια ενδυνάμωσης θα διοργανωθούν συνεδρίες ψυχοκοινωνικής στήριξης γυναικών, στα πλαίσια διασφάλισης των δικαιωμάτων τους (Ενέργεια 1.2). Ιδιαίτερα η στήριξη γυναικών όπου έχουν επιβιώσει από περιστατικά έμφυλης βίας εντός των κέντρων υποδοχής είναι ιδιαίτερα σημαντική. Στο πλαίσιο αυτό το συγκεκριμένο υποέργο συνδέεται με τη δράση της Συμβουλευτικής υποδοχής (Συμ.5.2) όπου εξασφαλίζεται η ψυχοκοινωνική στήριξη όλου του πληθυσμού με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες. Το υποέργο 1 επίσης θα συμπεριλάβει τη δημιουργία μιας ενημερωτικής πλατφόρμας (Ενέργεια 1.3) για τις γυναίκες με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, η οποία θα είναι διαθέσιμη 24 ώρες το 24ωρο με στόχο την ενημέρωση των γυναικών για τις πολλαπλές δράσεις που διοργανώνονται στην Κυπριακή επικράτεια. Σε αυτό το πλαίσιο, η πλατφόρμα θα μπορεί να ενημερώνει όλες τις γυναίκες που βρίσκονται μακριά από τις κεντρικές πόλεις της ΚΔ(λ.χ Λεμεσός, Λευκωσία).

2. Πιλοτική εφαρμογή

To υποέργο 2 θα περιλαμβάνει την πιλοτική εφαρμογή (Ενέργεια 2.1) και υλοποίηση του υποέργου 1 με στόχο οι γυναίκες με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία να ενταχθούν καλύτερα στη χώρα διαμονής. Στη βάση αυτή, οι γυναίκες που έχουν ήδη παρακολουθήσει τα εργαστήρια και έχοντας αποκτήσει τα απαραίτητα μέσα αναλαμβάνουν να ενδυναμώσουν τις γυναίκες με μεταναστευτική ή προσφυγική βιογραφία σε κέντρα υποδοχής και σε κέντρα συμβουλευτικής μεταναστών. Τα σεμινάρια πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της χρονιάς, λαμβάνοντας υπόψη τις υποχρεώσεις των ομάδων-στόχου στις οποίες απευθύνεται. Για τη διοργάνωση των σεμιναρίων αυτών συνεργάζονται μεταξύ τους οι δικαιούχοι του έργου, με στόχο την καθοδήγησή τους ως προς το συντονιστικό κομμάτι. Οι γυναίκες που έχουν παρακολουθήσει τα εργαστήρια είναι ακόμα υπεύθυνες για την υποστήριξη των ομάδων τους μέσω της υπάρχουσας διαδικτυακής πλατφόρμας που έχει ήδη δημιουργηθεί. Ο τελικός στόχος του υποέργου είναι η αύξηση των μελών της ένωσης γυναικών ώστε να δημιουργηθεί εντέλει ένα δίκτυο ενδυνάμωσης για όλες τις γυναίκες που είναι ευάλωτες και έχουν υποστεί βία στο παρελθόν.

Επίσης, το υποέργο περιλαμβάνει τη δημοσιοποίηση των συγκεκριμένων δράσεων μέσω διοργάνωσης σεμιναρίων και εκδηλώσεων με την Κυπριακή κοινότητα (Ενέργεια 2.2), όπου οι γυναίκες με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία καλούνται να αλληλοεπιδράσουν με τον ντόπιο πληθυσμό, επικοινωνώντας τις δράσεις τους και τη σημασία της ένταξης των ΥΤΧ και λοιπών ομάδων-στόχου στην ΚΔ. Η συγκεκριμένη ενέργεια έχει επίσης διττή σημασία. Σε πρώτο επίπεδο οδηγεί στην ανταλλαγή αποτελεσμάτων για την ευαισθητοποίηση περί ισότητας των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ενώ σε δεύτερο στάδιο αναπτύσσει και την ικανότητα των ίδιων επαγγελματιών στο χώρο να χρησιμοποιήσουν τη δράση των γυναικών της ένωσης ως μια βέλτιστη πρακτική για την αποτελεσματική ένταξη των μεταναστριών και γυναικών με μεταναστευτική βιογραφία στη χώρα διαμονής.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων
• Μέτρηση κοινωνικής ανισότητας γυναικών σε ετήσια βάση (%)
• Μέτρηση απασχολησιμότητας γυναικών σε ετήσια βάση (%)
• Βαθμολόγηση αξιοπιστίας δράσης

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Οι περισσότεροι αιτητές και αιτήτριες αντιμετωπίζουν δυσχέρειες όσον αφορά την κάλυψη των δικηγορικών εξόδων τους ενώ παράλληλα αδυνατούν να υποβάλλουν μόνοι τους και χωρίς δικηγόρο αίτηση για νομική αρωγή. Όπως, έχει εντοπιστεί από το δικαστικό σώμα στην ΚΔ οι αιτητές ασύλου βρίσκονται συχνά σε ευάλωτη ψυχολογική κατάσταση και δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν με οποιοδήποτε τρόπο με τις κατάλληλες υπηρεσίες. Στο πλαίσιο αυτό αντιμετωπίζουν προβλήματα να επιχειρηματολογήσουν σε νομικό επίπεδο για να αποδείξουν την προσφυγή τους σε ένδικο μέσο και να εκφράσουν με τεκμηριωμένο τρόπο τα αιτήματά τους. Στη βάση των παραπάνω, η συγκεκριμένη δράση προτείνει τη δημιουργία ενός δικτύου νομικής αρωγής των αιτητών ασύλου, το οποίο θα παρέχει δωρεάν νομική και συμβουλευτική στήριξη ώστε να μπορέσουν να καταφύγουν στο Δ.Δικαστήριο της ΚΔ. Σε αυτό το πλαίσιο, το έργο θα βασίζεται στην παράλληλη εκπαίδευση των διερμηνέων και εξειδικευμένων τεχνικών και νομικών στη παροχή νομικής στήριξης προς τους αιτητές. Ακόμη, η δράση προβλέπει την προετοιμασία και δημιουργία ενός οδηγού ο οποίος θα κάνει ρητή αναφορά σε θέματα που αφορούν τους αιτητές ασύλου και πρόσφυγες σε όλες τις γλώσσες των ωφελούμενων.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Επίτροπος Νομοθεσίας

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες
• Νομικοί λειτουργοί

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ.6.1)
• Δράση: Διασφάλιση ισότιμης ένταξης ευάλωτων ομάδων μεταναστών (Ανδ. 6.5)
• Δράση: Διαμόρφωση αποτελεσματικού νομικού πλαισίου για την ένταξη των Μεταναστών (Υπε. 7.8)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 το σχεδιασμό και αναμόρφωση του πλαισίου παροχής νομικής στήριξης και αρωγής των αιτητών ασύλου. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η δημιουργία ενός δικτύου συνεργασίας των νομικών και διοικητικών λειτουργών με συμβούλους διαπολιτισμικής διαμεσολάβησης και διερμηνείς, οι οποίοι θα προσφέρουν δωρεάν νομική στήριξη και καθοδήγηση των αιτητών σε περίπτωση προσφυγής τους σε ένδικο μέσο (Ενέργεια 1.1). Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται και η διαμόρφωση και λειτουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας (Ενέργεια 1.2) η οποία θα προσφέρει 24ωρη στήριξη σε αιτητές και ενδιαφερόμενους με εξήγηση των βασικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν και διοργάνωση ατομικών συνεδριών τους για την υποστήριξή τους. Σε αυτό το πλαίσιο, εξασφαλίζεται ότι μειώνονται περιστατικά απόρριψης της αίτησης για νομική αρωγή ή κίνδυνος έκθεσης των ενδιαφερόμενων προσώπων σε εκμετάλλευση και απάτη από νομικούς λειτουργούς.

Η σημασία της δράσης έγκειται στο γεγονός ότι διασφαλίζει ότι η επιλογή των νομικών λειτουργών και διερμηνέων θα έχει εγκριθεί από το δημόσιο λόγο, ώστε να υπάρχει έγκυρη και σωστή καθοδήγηση των αιτητών. Επίσης, στο υποέργο 1 περιλαμβάνεται η επιμόρφωση των νομικών λειτουργών σε θέματα διαπολιτισμικής διαμεσολάβησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει ρατσιστική αντιμετώπιση των αιτούντων ασύλου από την ίδια την Κυπριακή πολιτεία. Σε αυτό το πλαίσιο προτείνεται η διαμόρφωση ενός εγχειρίδιου το οποίο θα υπογραμμίζει τα δικαιώματα της ομάδας-στόχου και θα αναλύει τη διεθνή ορολογία και τις προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να τηρούνται από την Κυπριακή πολιτεία (Ενέργεια 1.3). Υπό αυτό το πρίσμα θα υπάρξει καλύτερη αλληλεπίδραση της Κυπριακής κοινότητας με θέματα που αντιμετωπίζουν οι αιτητές ασύλου και έτσι θα δημιουργηθεί μια κουλτούρα συμπερίληψης στην ΚΔ. Στο επόμενο στάδιο προτείνεται η πιλοτική λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και του δικτύου συνεργασίας (Ενέργεια 1.4). Στο τέλος της όλης διαδικασίας θα χρειαστεί η παροχή αξιολόγησης του όλου έργου από τον δικαιούχο της δράσης (Ενέργεια 1.5).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Η γενικευμένη σύγκλιση των καθεστώτων διεθνούς προστασίας αποτελούν τόσο έναν βασικό στόχο της νομοθεσίας της ΕΕ που ψηφίστηκε το Δεκέμβριο του 2011, όσο και πρόταγμα των Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, η Κυπριακή νομοθεσία ύστερα από το 2015 περιορίζει το δικαίωμα των προσφύγων στην οικογενειακή επανένωση, καθώς ο πρόσφυγας δεν επιτρέπεται να φέρει στην Κύπρο, σύζυγο που παντρεύτηκε στη χώρα διαμονής ή παιδιά που γεννήθηκαν μετά την επιτυχή είσοδό του στην ΚΔ. Επίσης, η υποβολή αίτησης για οικογενειακή επανένωση μπορεί να γίνει δυνατή μόνο εντός τριών μηνών από τη χορήγηση του καθεστώτος του «πρόσφυγα».

Στη βάση των παραπάνω η συγκεκριμένη δράση προτείνει δύο υποέργα στη βάση των οποίων, θα δημιουργηθεί εκείνος ο ηχανισμός που θα αλλάξει τη συγκεκριμένη στρατηγική. Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται η ευελιξία και εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου μέσα από τη δημιουργία ενός κοινωνικού δικτύου που θα υποβοηθά τη συγκεκριμένη ομάδα-στόχου προς την διαμόρφωση των συνθηκών οικογενειακής επανένωσης στη ΚΔ.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Ανοιχτή πρόσκληση

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες
• Νομικοί λειτουργοί

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ.6.1)
• Δράση: Διασφάλιση ισότιμης ένταξης ευάλωτων ομάδων μεταναστών (Ανδ. 6.5)
• Δράση: Διαμόρφωση αποτελεσματικού νομικού πλαισίου για την ένταξη των Μεταναστών (Υπε. 7.8)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 περιλαμβάνει το σχεδιασμό και εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου προς την εγκόλπωση του εννοιολογικού υποβάθρου που υποστηρίζει και αφορά την οικογενειακή επανένωση. Πιο συγκεκριμένα προτείνεται η σαφής διάκριση του μετανάστη και του δικαιούχου συμπληρωματικής προστασίας στον «Περί Προσφύγων Νόμος 2000» μέσω της παρουσίασης των δικαιωμάτων και υποχρεώσεών τους (Ενέργεια 1.1). Θα πρέπει στη συνέχεια, να αναλυθεί πως ο νόμος βρίσκεται σε συνάφεια με τον Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Χάρτη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, με στόχο να μειωθούν τα φαινόμενα παραβατικότητας και ξενοφοβίας προς τους δικαιούχους συμπληρωματικής προστασίας από διοικητικά στελέχη των Τμημάτων που έρχονται σε άμεση επαφή μαζί τους (Ενέργεια 1.2). Επίσης, στο υποέργο 1 εντάσσεται και η προσθήκη και δημιουργία ενός εγχειριδίου το οποίο θα αναλύει διεξοδικά το καθεστώς των δικαιούχων συμπληρωματικής προστασίας, το οποίο θα μοιραστεί στις κυβερνητκές υπηρεσίες (Ενέργεια 1.3).

Η συγκεκριμένη υποδράση θα έχει ως στόχο την μείωση των φαινομένων ρατσισμού στις κυβερνητικές και διοικητικές υπηρεσίες και ιδιαίτερα σε τμήματα που έρχονται σε πρώτη επαφή με τους δικαιούχους συμπληρωματικής προστασίας. Σε αυτό το πλαίσιο προτείνεται η διάκριση των όρων όπως «Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου» και οι αδυναμίες που αυτό παρουσιάζει καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν άτομα και ασυνόδευτοι ανήλικοι με καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Επίσης, θα ενσωματωθεί η σαφής διάκριση του μετανάστη και πρόσφυγα. Στο εγχειρίδιο θα πρέπει επίσης να καθορίζεται η διαδικασία της υποβοήθειας των δικαιούχων πριν την άφιξη και την επανένωση. Οι διοικητικές υπηρεσίες θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν νομική και διοικητική υποστήριξη στους αιτούντες οικογενειακής επανένωσης με στόχο την επίσπευση των διαδικασιών επανένωσης (Ενέργεια 1.4). Στο πλαίσιο αυτό θα διαμορφωθεί μια καθολική και γενικευμένη στρατηγική για την επανένωση των δικαιούχων συμπληρωματικής προστασίας στην ΚΔ, χωρίς αποκλίσεις σε συμπεριφορές και διαχείριση.

2. Πιλοτική εφαρμογή

Στο πλαίσιο του σχεδιασμού του νομοθετικού πλαισίου, προτείνεται σε δεύτερη φάση η πιλοτική εφαρμογή αυτού με τη διάχυση του εγχειριδίου για την ένταξη των δικαιούχων συμπληρωματικής προστασίας. Πιο συγκεκριμένα, η Ενέργεια 2.1 αφορά την δημοσιοποίηση των στοιχείων του εγχειριδίου σε τοπικό, διοικητικό και κυβερνητικό επίπεδο μέσω εντύπων αλλά και δημιουργίας μια ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα παρουσιάζει τη μορφή και τους όρους που εμπεριέχονται στο εγχειρίδιο για την ένταξη. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα θα είναι προσβάσιμη σε όλους τους φορείς καθώς και στους ίδιους τους ωφελούμενους (δικαιούχοι συμπληρωματικής προστασίας). Θα πρέπει να είναι σύγχρονη και περιεκτική. Επίσης, θα δίνει τη δυνατότητα στήριξης των ωφελούμενων μέσω της υποβολής ερωτημάτων τους προς την Κυπριακή κοινωνία για το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Στη συνέχεια, προτείνεται η δημιουργία ενός δικτύου για τη επανένωση των δικαιούχων συμπληρωματικής προστασίας το οποίο θα απαρτίζεται από τα στελέχη των διοικητικών υπηρεσιών που ασχολούνται ενεργά με το συγκεκριμένο θέμα (Ενέργεια 2.2).

Μια ομάδα επιστημόνων θα παρέχει ατομική υποστήριξη στους αιτούντες για να προετοιμάσουν και να προγραμματίσουν την διαδικασία της οικογενειακής τους επανένωσης. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα θα παρέχει νομική και διοικητική υποστήριξη στους αιτούντες οικογενειακής επανένωσης, με στόχο την επίσπευση των διαδικασιών. Πριν από την άφιξή τους οργανώνονται ομαδικές συναντήσεις με δραστηριότητες για το άτομο που αιτείται επανένωση, προκειμένου να προετοιμαστεί η διαδικασία. Οι συνεδρίες καλύπτουν νομικές καθώς και συναισθηματικές πτυχές που σχετίζονται με τους φόβους και τις προσδοκίες που δημιουργεί η επανένωση. Στο πλαίσιο αυτό, θα υπάρξει και ένα εργαστήριο γονέων εντός του δικτύου αυτού, το οποίο θα παρέχει καθοδήγηση στους γονείς που δεν έχουν διατηρήσει επαφή με τα παιδιά τους, όλο αυτό το διάστημα (Ενέργεια 2.3). Οι παραπάνω δράσεις θα υλοποιηθούν και ύστερα θα αξιολογηθούν τόσο από τους ωφελούμενους όσο και από τα διοικητικά στελέχη ως προς την αποτελεσματικότητα και επιτυχή έκβασή τους (Ενέργεια 2.4).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων
• Μέτρηση επιτυχίας της δράσης

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Επίτροπος Διοικήσεως

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ.6.1)
• Δράση: Συμβουλευτική Υποδοχής μεταναστών (Συμ.5.2)
• Δράση: Μηχανισμός καταγραφής και αντιμετώπισης ρατσιστικών φαινομένων (Υπε 7.4)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 περιλαμβάνει το σχεδιασμό κα λειτουργία Δικτύου ευάλωτων ομάδων με μεταναστευτική βιογραφία (άτομα ΛΟΑΤΚΙ, άτομα με αναπηρία και άτομα που υπήρξαν θύματα εμπορίας ανθρώπων, ασυνόδευτους ανηλίκους), με στόχο την γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη ένταξή τους στην Κυπριακή κοινωνία. Στόχος του Δικτύου είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δράσεων ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας καθώς και να παρέχει γραμμές και πλαίσιο υποστήριξης των ατόμων αυτών. Βασικές αξίες του Δικτύου θα είναι η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ισότητα, η συμπερίληψη, ο δημοκρατικός διάλογος και η αλληλεγγύη. Το Δίκτυο θα οργανώνει βιωματικά σεμινάρια και εργαστήρια, καμπάνιες και στρατηγικές ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, θα δημιουργεί σχέσεις και συνεργασίες με την τοπική αυτοδιοίκηση, τον τύπο και τα μέσα ενημέρωσης, θα διενεργεί επισκέψεις και ενημερωτικές εκδηλώσεις σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης μεταναστών, δομές φιλοξενίας, μη κυβερνητικές οργανώσεις που παρέχουν υπηρεσίες υποστήριξης σε μετανάστες, εταιρίες και κοινωνικές επιχειρήσεις που προωθούν την διαφορετικότητα και την πολυμορφία στο χώρο εργασίας και σε σχολεία.
Τα μέλη του Δικτύου θα περιλαμβάνουν εξειδικευμένους κοινωνικούς λειτουργούς, εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, φροντιστές, δικηγόρους, οι οποίοι θα αναλάβουν να εργαστούν στη διαμόρφωση ενός κοινωνικού πλαισίου απαλλαγμένο από στερεοτυπικές αντιλήψεις, θα διεξάγει και θα δημοσιοποιεί έρευνες πάνω στα σχετικά πεδία, θα αναλάβει την επιμόρφωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, των εκπαιδευτικών και άλλων επαγγελματιών που εργάζονται σε περιβάλλοντα υποστήριξης και ένταξης μεταναστών, θα ασκούν πίεση για θεσμική κατοχύρωση των δικαιωμάτων της συγκεκριμένης ευάλωτης κοινωνικής ομάδας. Επιπρόσθετα, θα υλοποιεί εργαστήρια για την ψυχολογική υποστήριξη των μεταναστών, για την αναγνώριση και διαχείριση των συναισθημάτων τους, θα τους ενημερώνει για τα δικαιώματά τους και με ποιον τρόπο και σε ποια υπηρεσία μπορούν να προβούν σε καταγγελία σε όταν αυτά παραβιάζονται. Τέλος, θα αναπτύξει εκπαιδευτικό οδηγό για θέματα που αφορούν τις ευάλωτες ομάδες μεταναστών, ο οποίος θα απευθύνεται στην τοπική αυτοδιοίκηση, σε κέντρα υποδοχής, εκπαιδευτικούς, κ.α. (Ενέργεια 1.1).

2. Πιλοτική εφαρμογή

Με την στήριξη και την πρωτοβουλία της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες έχουν οργανωθεί αντίστοιχα δίκτυα για την προστασία και την διασφάλιση της ισότιμης ένταξης των ευάλωτων ομάδων μεταναστών. Στόχος των συνεργιών αυτών είναι η αναπλήρωση του κενού που δημιουργεί η απουσία ενός επίσημου και αποτελεσματικού συστήματος στη χώρα που αφορά την εξάλειψη περιστατικών ρατσιστικής βίας και την ενδυνάμωση της συγκεκριμένης ομάδας στόχου για την ομαλή κοινωνική τους ένταξη. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στους ασυνόδευτους ανηλίκους, οι οποίοι αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό αφίξεων από τις τρίτες χώρες στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2018, από το σύνολο των αιτήσεων ασύλου ανηλίκων μεταναστών που εισήλθαν στην Κύπρο, σχεδόν το 30% ήταν παιδιά χωρίς κάποιον ενήλικα συνοδό. Αναφορικά με τα θύματα εμπορίας ανθρώπων, η κυπριακή νομοθεσία 60(I)/2014, προβλέπει την προστασία των ατόμων αυτών και την επιβολή ποινών στους δράστες. Στο πλαίσιο αυτό, το υποέργο 2 θα περιλαμβάνει την πιλοτική εφαρμογή (Ενέργεια 2.1) και υλοποίηση του υποέργου 1 με στόχο τα άτομα που ανήκουν στις παραπάνω ευάλωτες ομάδες με μεταναστευτική βιογραφία να ενσωματωθούν ομαλότερα στην χώρα υποδοχής και διαμονής τους.
Τα άτομα που αποτελούν μέλη του Δικτύου και έχουν λάβει την κατάλληλη ενημέρωση και επιμόρφωση παρακολουθώντας εργαστήρια και σεμινάρια στο υποέργο 1 θα αναλάβουν να ενδυναμώσουν και να προσφέρουν υπηρεσίες νομικής, ψυχολογικής, εκπαιδευτικής και άλλης φύσεων σε ευάλωτα άτομα με μεταναστευτική βιογραφία. Ακόμα, θα διεξάγουν έρευνες προκειμένου να καταρτίσουν αναφορές που θα περιλαμβάνουν θέσεις και προτάσεις για να εξής θέματα (α) διακρίσεις και ανθρώπινα δικαιώματα, (β)εκπαίδευση, (γ)εργασία, (δ)υγεία, (ε)ρητορική μίσους και θα αναπτύσσει ατζέντα προτεραιοτήτων και δράσεων που θα απευθύνεται προς το κράτος κοινωνικής πρόνοιας τη ΚΔ, την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία γενικότερα. Όλες οι προαναφερθείσες δράσεις και ενέργειες θα δημοσιευτούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (η οποία έχει σχεδιαστεί κατά την ανάπτυξη του υποέργου 1) ώστε να ενημερώνονται όλοι οι φορείς, οι ομάδες ενδιαφέροντος και η τοπική κοινωνία (Ενέργεια 2.2.). Τέλος, τα άτομα του δικτύου θα μεταφέρουν την εμπειρία τους λειτουργώντας ως πρότυπα (role models) και αναπτύσσοντας βέλτιστες πρακτικές με στόχο την αύξηση των μελών του δικτύου και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Σε όλη την Κυπριακή επικράτεια

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων
• Μέτρηση επιτυχίας της δράσης
• Μέτρηση διασποράς δικτύου
• Ποσοστό κοινωνικής ανισότητας παιδιών με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση (%)
• Ποσοστό ΑΜΕΑ και θυμάτων βίας (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη για τις Υπηρεσίες Πρώτης Υποδοχής καθώς και τις Υπηρεσίες Ασύλου γιατί βοηθούν να αρμόδια άτομα να καταλήξουν σε μια τεκμηριωμένη απόφαση της κάθε υπόθεσης, σχετικά με το πώς να τοποθετήσουν, να διαχειριστούν και να υποστηρίξουν ένα άτομο, ενώ το μεταναστευτικό καθεστώς του βρίσκεται υπό διαδικασία επίλυσης. Η προσκόμιση των πληροφοριών επιτυγχάνεται μέσω ατομικών συνεντεύξεων με τους ΥΤΧ, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια συντονισμένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την υποστήριξη της κάθε υπόθεσης ξεχωριστά. Στο πλαίσιο αυτό, η συγκεκριμένη δράση θα συμβάλει στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη ενός μηχανισμού screening σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και τα διεθνή πρότυπα.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Υπηρεσία Ασύλου

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Δημιουργία αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ.6.1)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το Υποέργο 1 περιλαμβάνει δράσεις για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη μηχανισμών εντοπισμού (screening) και ταυτοποίησης των υπηκόων τρίτων χωρών των οποίων η πρώτη χώρα εισόδου στην ΕΕ είναι η Κύπρος. Η διαχειριστική αρχή η οποία θα αναλάβει τον σχεδιασμό του μηχανισμού screening είναι η Υπηρεσία Ασύλου, η οποία μαζί με τις υπηρεσίες πρώτης υποδοχής αποτελούν την ομάδα υλοποίησης του υποέργου 1. αφού ληφθούν υπόψιν οι προδιαγραφές της ΕΑSO και της Frontex σχετικά με τους μηχανισμούς screening. Όλα τα παραπάνω θα προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες ανάγκες που παρουσιάζει το μεταναστευτικό φαινόμενο στην Κύπρο. Ακόμα, θα οριστεί μια ομάδα εμπειρογνωμόνων η οποία θα σχεδιάσει ένα οδηγό (manual) για όλους τους φορείς και τις υπηρεσίες που αποτελέσουν χρήστες του μηχανισμού (Υπηρεσίες Πρώτης Αποδοχής/Υπηρεσία Ασύλου). Παράλληλα, θα αναπτυχθεί μία ειδική φόρμα αίτησης σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή ώστε τα στοιχεία να καταγράφονται απευθείας σε μια βάση δεδομένων, η οποία θα συνδέεται με τον μηχανισμό profiling (Ενέργεια 1.1.).

Ακόμα, περιλαμβάνονται ενέργειες εκπαίδευσης και επιμόρφωσης του προσωπικού και των στελεχών στις υπηρεσίες υποδοχής και ταυτοποίησης προκειμένου να εξοικειωθούν με το συγκεκριμένο υποστηρικτικό εργαλείο (Ενέργεια 1.2.). Σύμφωνα με την Frontex, το screening έχει σαν στόχο την ταυτοποίηση των ατόμων που συλλαμβάνονται ώστε να εξακριβωθεί η εθνικότητα τους και άρα να διευκολυνθεί η διαδικασία επιστροφής τους. Για το σκοπό αυτό, η βάση δεδομένων θα περιλαμβάνει στοιχεία όπως ατομικά και οικογενειακά στοιχεία, δημογραφικά, ιθαγένεια, τόπος καταγωγής. Η Frontex έχει σχεδιάσει μία φόρμα με τις ερωτήσεις που θα πρέπει να τίθενται για την συγκεκριμένη διαδικασία.

Σύμφωνα με αυτό το πρότυπο θα σχεδιαστεί και η φόρμα στα πλαίσια της δράσης αυτής. Αναλυτικότερα, οι πληροφορίες που ζητούνται σχετίζονται με την εθνικότητα και συνεπώς τα στοιχεία που αποδεικνύουν την εθνικότητα είναι: το όνομα, την ηλικία, το ύψος, το χρώμα ματιών, το όνομα συζύγου, τον αριθμό παιδιών, τη διεύθυνση στη χώρα καταγωγής κλπ. Η φόρμα αυτή θα πρέπει να συμπληρώνεται στη μητρική γλώσσα του συνεντευξιαζόμενου. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε η δεύτερη προτιμώμενη γλώσσα είναι η αγγλική, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να συμπληρωθεί από τον διερμηνέα. Όλα τα παραπάνω πραγματοποιούνται στο πλαίσιο συνέντευξης, οδηγίες για τον τρόπο διεξαγωγής της οποίας θα περιέχονται στον οδηγό.

2. Πιλοτική εφαρμογή

Στο Υποέργο 2 θα πραγματοποιηθεί η πιλοτική εφαρμογή του σχεδιασμού και της ανάπτυξης και του μηχανισμού screening για την καταγραφή και ταυτοποίηση των υπηκόων τρίτων χωρών. Συγκεκριμένα, θα οριστεί μία ομάδα εμπειρογνωμόνων η οποία θα βασιστεί στον οδηγό, ο οποίος σχεδιάστηκε στο υποέργο 1 και θα επιμορφώσει το προσωπικό που εργάζεται στα κέντρα πρώτης υποδοχής μεταναστών. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στον τρόπο διεξαγωγής των συνεντεύξεων κατά τη διάρκεια των οποίων θα γίνονται απόλυτα σεβαστά τα θεμελιώδη δικαιώματα των ΥΤΧ και θα περιορίζεται απόλυτα στις ερωτήσεις που προβλέπονται στην ειδική φόρμα σεβόμενος τους κανονισμούς για τα προσωπικά δεδομένα (Ενέργεια 2.1.).

Ακόμα, με βάση το σχεδιασμό του υποέργου 1 θα πραγματοποιηθεί μία οπτικοποίηση των βημάτων της διαδικασίας σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή και θα διαμοιραστεί σε όλες τις υπηρεσίες πρώτης υποδοχής προκειμένου να διευκολύνεται η κατανόηση τόσο από τους αρμόδιους υπαλλήλους, όσο και από τους συνεντευξιαζόμενους. Η συνέντευξη για την συλλογή στοιχείων θα αποτελείται από τις εξής κύριες φάσεις: (α) προετοιμασία του εμπειρογνώμονα ο οποίος θα διεξάγει την συνέντευξη, ανάγνωση φακέλου του μετανάστη (εάν υπάρχει), (β)δημιουργία ενός θετικού κλίματος (κλίμα εμπιστοσύνης) (γ) αγαστή συνεργασία σε περίπτωση συμμετοχής διαπολιτισμικού μεσολαβητή/διερμηνέα για ομαλότερη έκβαση συνέντευξης, (δ) απλές και κατανοητές ερωτήσεις, (ε) κλείσιμο συνέντευξης (Ενέργεια 2.2.).
Επιπλέον, μηχανισμός screening θα λειτουργεί ως υποστηρικτικό εργαλείο του μηχανισμού profiling καθώς η βάση δεδομένων του θα παράγει στατιστικά δεδομένα και μετρήσιμους δείκτες, οι οποίοι θα αξιοποιούνται από ειδικούς και από την αντίστοιχη στατιστική αρχή για εκπόνηση εθνικών μελετών, αναφορών και δημοσιεύσεων που θα επιτρέπουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Ωστόσο, ο μηχανισμός screening (σε αντίθεση με τον μηχανισμό profiling) θα περιλαμβάνει μόνο δεδομένα που αφορούν την καταγραφή των κλασικών στατιστικών στοιχείων (εθνικότητα, φύλο, ηλικία και ημερομηνία των αιτήσεων ασύλου) και δεν θα τα υπερβαίνουν (Ενέργεια 2.3.)

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Κέντρα υποδοχής

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση παράνομων μεταναστών ανά μήνα
• Μέτρηση εθνικοτήτων μέσω της διαδικασίας
• Μέτρηση γνωμών των ωφελούμενων για τη διαδικασία

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• • ISF

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Σημαντικότατη θεωρείται η καταγραφής της ηλικίας, προκειμένου να εξακριβώνεται ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων της Κύπρου και να παραπέμπεται σε ιατρικό έλεγχο, ενημέρωση σχετικά με τα δικαιώματά του για αίτηση ασύλου και οικογενειακή επανένωση κ.α. Συγκεκριμένα, με τον όρο «profiling» νοείται η καταγραφή άλλων στοιχείων, τα οποία υπερβαίνουν τα κλασικά στατιστικά στοιχεία (εθνικότητα, φύλο, ηλικία και ημερομηνία των αιτήσεων ασύλου) και αφορά σχεδόν αποκλειστικά το στάδιο της καταγραφής των εισερχόμενων, ενώ μπορεί να αφορά εν μέρει και τις διαδικασίες ασύλου. Στόχος του μηχανισμού αυτού, είναι η αναβάθμιση όλων των μηχανισμών καταγραφής ατόμων με μεταναστευτική βιογραφία. Στο πλαίσιο αυτό, θα πραγματοποιηθεί μια πρότερη μελέτη και καταγραφή των αντίστοιχων μηχανισμών των ευρωπαϊκών χωρών ως βέλτιστες πρακτικές, οι οποίες θα αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη του αντίστοιχου μηχανισμού στην Κύπρο.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• ΤΑΠΜ
• Αστυνομία

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ενίσχυση των διαδικασιών ταυτοποίησης (screening) (Υπε. 7.1)
• Δράση: Διαμόρφωση αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των Υπηρεσιών που εμπλέκονται στο κύκλωμα ένταξης (Υπε. 7.5)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το Υποέργο 1 περιλαμβάνει το σχεδιασμός και την ανάπτυξη της διαδικασίας profiling (Ενέργεια 1.1.) καθώς και την ανάπτυξη εργαλείων υποστήριξης και συγκεκριμένα μιας σχετικής βάσης δεδομένων (Ενέργεια 1.2.). Κατά τη φάση του σχεδιασμού θα μελετηθούν όλες οι πρακτικές των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα ληφθούν υπόψιν οι προδιαγραφές της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ σχετικά με τους μηχανισμούς profiling. Όλα τα παραπάνω θα προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες ανάγκες που παρουσιάζει το μεταναστευτικό φαινόμενο στην Κύπρο. Ακόμα, θα σχεδιαστεί ένα ειδικό εγχειρίδιο για όλους τους φορείς και τις υπηρεσίες που αποτελέσουν χρήστες του μηχανισμού (στελέχη ΚΥΤ, αστυνομία, ΤΑΠΜ).

Παράλληλα, θα αναπτυχθεί ένα ερωτηματολόγιο που θα δύναται να διανέμεται ηλεκτρονικά ώστε να στοιχεία του να καταγράφονται απευθείας στη βάση δεδομένων. Ακόμα, περιλαμβάνονται ενέργειες εκπαίδευσης και επιμόρφωσης του προσωπικού και των στελεχών στις υπηρεσίες υποδοχής και ταυτοποίησης προκειμένου να εξοικειωθούν με το συγκεκριμένο υποστηρικτικό εργαλείο. Η βάση δεδομένων θα περιλαμβάνει στοιχεία όπως ατομικά και οικογενειακά στοιχεία, δημογραφικά, ιθαγένεια, τόπος καταγωγής, μορφωτικό επίπεδο, αιτήσεις ασύλου, έγγραφα παραμονής, ιατρικό ιστορικό, υπηρεσίες που έχουν δεχτεί, εργασιακή εμπειρία, προσόντα, γλώσσες κλπ.
Ο μηχανισμός profiling θα παράγει στατιστικά δεδομένα και μετρήσιμους δείκτες, οι οποίοι θα αξιοποιούνται από ειδικούς και από την αντίστοιχη στατιστική αρχή για εκπόνηση εθνικών μελετών, αναφορών και δημοσιεύσεων που θα επιτρέπουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Ωστόσο, ο μηχανισμός profiling θα περιλαμβάνει δεδομένα που υπερβαίνουν την καταγραφή των κλασικών στατιστικών στοιχείων (εθνικότητα, φύλο, ηλικία και ημερομηνία των αιτήσεων ασύλου). Τέτοια στοιχεία είναι τα πιστοποιημένα προσόντα, οι δεξιότητες, η επαγγελματική εμπειρία, το μορφωτικό υπόβαθρο, προκειμένου να γίνεται η αντιστοίχηση με θέσεις στην αγορά εργασίας και να υποβοηθείται η κοινωνική τους ένταξη. Οι πληροφορίες αυτές προορίζονται για χρήση από κρατικού και μη κυβερνητικούς οργανισμούς που προσφέρουν βοήθεια σε υπηκόους τρίτων χωρών προκειμένου να χαρτογραφήσουν τις δεξιότητες και τις εργασιακές τους εμπειρίες, να τους δώσουν εξατομικευμένες συμβουλές για περαιτέρω βήματα που αφορούν την επικύρωση των δεξιοτήτων ή/και την αναγνώριση των διπλωμάτων τους, καθώς και την περαιτέρω κατάρτιση και υποστήριξή τους.

2. Πιλοτική εφαρμογή

Το Υποέργο 2 αφορά το στάδιο της υλοποίησης του μηχανισμού profiling που σχεδιάζεται και αναπτύσσεται στο Υποέργο 1. Στη φάση αυτή διενεργείται πιλοτική εφαρμογή της διαδικασίας profiling η οποία περιλαμβάνει δράσεις, πόρους, ομάδα υλοποίησης, χρονοδιάγραμμα, παρακολούθηση και αξιολόγηση της διαδικασίας. Στο στάδιο αυτό περιλαμβάνεται η ενσωμάτωση του μηχανισμού σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι θα συλλέγουν τα σχετικά δεδομένα και θα τα παραχωρούν στο σύστημα. Θα ακολουθήσει περίοδος εγκατάστασης του συστήματος (παροχή κατάλληλου ηλεκτρονικού εξοπλισμού) σε όλους τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες, καθώς και περίοδος εκπαίδευσης των στελεχών και των χρηστών που εμπλέκονται (Ενέργεια 2.1.). Θα σχηματιστεί μια ομάδα υποστήριξης που θα παρέχει καθοδήγηση σε όλους τους νέους χρήστες.

Η επικοινωνία θα είναι ανοιχτή και αμφίδρομη ώστε να δίνεται συνεχώς ανατροφοδότηση και να παρακολουθείται η διαδικασία (Ενέργεια 2.2.).

Ο φορέας που θα αναλάβει την κεντρική διαχείριση του μηχανισμού μαζί με μία ομάδα υποστήριξης που θα αποτελείται από έναν ειδικό σε πληροφοριακά συστήματα και έναν υπεύθυνο για κάθε υπηρεσία θα οργανώσει την προετοιμασία υλικού προς εκπαίδευση των στελεχών και των χρηστών της βάσης δεδομένων.

Τα στελέχη ή οι χρήστες του μηχανισμού που θα αντλούν τα ευαίσθητα και προσωπικά δεδομένα των μεταναστών, θα πρέπει να ακολουθούν και να εφαρμόζουν με συνέπεια τις προβλεπόμενες διαδικασίες, οι οποίες είναι να ζητήσουν από τους ΥΤΧ να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο καταχώρησης των στοιχείων τους ή/και να προχωρήσουν σε ατομικές συνεντεύξεις με τους μετανάστες. Μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος εκπαίδευσης των στελεχών, θα εκπονηθεί μια μελέτη αξιολόγησης για να εντοπιστούν πιθανά προβλήματα ή ανεπάρκειες του μηχανισμού profiling, οι οποίες δεν είχαν προβλεφθεί κατά το στάδιο σχεδιασμού του, με στόχο την αναπροσαρμογή της βάσης (Ενέργεια 2.3.).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Κέντρα υποδοχής

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση παράνομων μεταναστών ανά μήνα
• Μέτρηση γνώμης ωφελούμενων
• Ποσοστό εκπαιδευόμενων μεταναστών στη χώρα προέλευσης (%)
• Ποσοστό ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες (%)
• Ποσοστό ατόμων με προβλήματα υγείας (%)
• Επίπεδο απασχόλησης ατόμων (%)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• ISF

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Στο πλαίσιο αυτό θα οριστούν σκοποί και στόχοι καθώς και το νομικό πλαίσιο του παρατηρητηρίου (σε ποιον δημόσιο φορέα θα υπάγεται), το ερευνητικό προσωπικό, σχεδιάγραμμα ερευνών, πλατφόρμα όπου θα δημοσιεύονται οι αναλύσεις των έρευνών και μία βάση δεδομένων που θα εξυπηρετεί στην συλλογή των στοιχείων από τις καταγραφές απόψεων των μεταναστών, των δημόσιων λειτουργών, της κοινωνίας υποδοχής των μεταναστών και άλλων εμπλεκόμενων ομάδων. Το παρατηρητήριο θα αξιοποιεί μόνιμους ερευνητές όσο και εξωτερικούς συνεργάτες και θα χωρίζεται σε τμήματα ανάλογα με το ερευνητικό αντικείμενο. Οι ερευνητές θα προτείνουν την επιστημονική μεθοδολογία καθώς και καινοτόμες προσεγγίσεις στην κοινωνική έρευνα.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• ΤΑΠΜ
• Ακαδημαϊκή κοινότητα

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Μηχανισμός καταγραφής ρατσιστικών φαινομένων (Υπε. 7.4)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το Υποέργο 1 περιλαμβάνει δράσεις για τον σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου πλέγματος κοινωνικών ερευνών για το μεταναστευτικό. Οι έρευνες αυτές αποσκοπούν στην χαρτογράφηση των απόψεων όλων των εμπλεκόμενων μερών και των ομάδων ενδιαφέροντος (μεταναστευτικό κύκλωμα, κοινωνία πρόνοιας ΚΔ, υπηρεσίες κράτους, κέντρα υποδοχής, δομές φιλοξενίας, μετανάστες, μη κυβερνητικοί οργανισμοί) και αποσκοπούν μεταξύ άλλων στην βελτίωση των συνθηκών διαμονής των ΥΤΧ και λοιπών ομάδων στην Κύπρο. Οι κοινωνικές έρευνες που θα εκπονούνται θα περιλαμβάνουν (α) μελέτη καταγραφής απόψεων μεταναστών για την Κυπριακή Κοινωνία (Ενέργεια 1.1.), (β) Έρευνες κοινής γνώμης της κοινωνίας υποδοχής (Ενέργεια 1.2.), (γ) Έρευνα Γνώμης Δημόσιων Λειτουργών (Ενέργεια 1.3.), (δ) μελέτη/έρευνα για τους ΥΤΧ και την εργασία (τομείς που δραστηριοποιούνται, χρόνια στην παρούσα θέση εργασίας, χρόνος ανεργίας) σε συνδυασμό με την χρονική διάρκεια παραμονής στην χώρα (Ενέργεια 1.4.), (ε) μελέτη/έρευνα για την συνεισφορά/επίδραση των ΥΤΧ στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας/ στο σύστημα παροχών/ στο σύστημα υγείας (Ενέργεια 1.5.), σύσταση ενός Παρατηρητηρίου στο οποίο θα διεξάγονται όλες οι παραπάνω δραστηριότητες (Ενέργεια 1.6.). Για το σκοπό αυτό θα δημιουργεί μία ειδική ομάδα ερευνητών, η οποία θα διεξάγει έρευνα πεδίου. Θα σχεδιαστούν ειδικά ερωτηματολόγια για κάθε ομάδα στόχο, η μεθοδολογία των επιστημονικών συνεντεύξεων και ο τρόπος ανάλυσης των δεδομένων. Θα ζητηθεί η βοήθεια ειδικού προσωπικού που θα λειτουργεί υποστηρικτικά προς τους κύριους ερευνητές όταν θα διεξάγονται τηλεφωνικές έρευνες για καταγραφή των απόψεων των πολιτών της ΚΔ.

Χρήσιμη θα είναι η στατιστική ανάλυση των ερωτηματολογίων και η δημιουργία δεικτών προκειμένου να προκύψουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Οι κοινωνικές έρευνες θα επικαιροποιούνται σε ετήσια βάση και τα αποτελέσματά τους θα δημοσιοποιούνται στις επίσημες ιστοσελίδες όλων των εμπλεκόμενων μερών, προκειμένου να αξιοποιούνται ως πρωτογενές υλικό σε επόμενες επιστημονικές έρευνες και διατριβές. Ενδεικτικά, κάποια από τα θέματα των ερευνών καταγραφής απόψεων θα μπορούσαν να είναι τα εξής: αναγνωσιμότητα του προσφυγικού ζητήματος, αξιολόγηση του έργου των εμπλεκόμενων ελληνικών φορέων, Αξιολόγηση της στάσης των κατοίκων, στάσεις Ελλάδας-Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος, στάσεις απέναντι στη συνθήκη Σένγκεν, αντιλήψεις για τον έλεγχο των συνόρων, στάσεις απέναντι στους πρόσφυγες, κοινωνικές αντιλήψεις σχετικά με τη δυνητική εγκατάσταση προσφύγων στην Κύπρο, κλίμακα στάσεων απέναντι στην ενσωμάτωση των προσφύγων, κλπ.

2. Πιλοτική εφαρμογή

Το Υποέργο 2 αφορά την υλοποίηση των ενεργειών του Υποέργου 1. Αναφορικά με τις έρευνες απόψεων, (α) την μελέτη καταγραφής απόψεων μεταναστών για την Κυπριακή Κοινωνία (Ενέργεια 2.1.), (β) Έρευνες κοινής γνώμης της κοινωνίας υποδοχής (Ενέργεια 2.2.), (γ) Έρευνα Γνώμης Δημόσιων Λειτουργών (Ενέργεια 2.3.) αυτές θα διεξάγονται σε ετήσια βάση από ειδικό ακαδημαϊκό προσωπικό και θα δημοσιοποιούνται στην πλατφόρμα που θα περιλαμβάνει ένα ηλεκτρονικό αποθετήριο και μια βάση δεδομένων προκειμένου να επιτυγχάνεται ο συντονισμός όλων των τμημάτων του πλέγματος κοινωνικών ερευνών. Η συλλογή δεδομένων θα πραγματοποιείται με χρήση ειδικά σχεδιασμένων ερωτηματολογίων και συνεντεύξεων είτε διά ζώσης είτε με τηλεφωνική επικοινωνία. Θα υπάρχει απόλυτος σεβασμός στους κανονισμούς προσωπικών δεδομένων και συνεπώς δεν θα πρέπει να δημοσιοποιούνται τα προσωπικά στοιχεία του συνεντευξιαζόμενου.

Αναφορικά με τη (δ) μελέτη/έρευνα για τους ΥΤΧ και την εργασία (τομείς που δραστηριοποιούνται, χρόνια στην παρούσα θέση εργασίας, χρόνος ανεργίας) σε συνδυασμό με την χρονική διάρκεια παραμονής στην χώρα (Ενέργεια 2.4.) και την (ε) μελέτη/έρευνα για την συνεισφορά/επίδραση των ΥΤΧ στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας/ στο σύστημα παροχών/ στο σύστημα υγείας (Ενέργεια 2.5.) οι ερευνητές θα συνεργαστούν με αντίστοιχους φορές που αφορούν την εργασία και την ασφάλιση των μεταναστών. Οι μελέτες αυτές αποσκοπούν στη βελτίωση της κατάστασης των ασφαλιστικών ταμείων αλλά και τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος, το οποίο έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια.

Τέλος, όσον αφορά την σύσταση του Παρατηρητηρίου στο οποίο θα διεξάγονται όλες οι παραπάνω δραστηριότητες (Ενέργεια 2.6.), κατά τη φάση υλοποίησής τος θα ενεργεί τα εξής: βελτίωση διαδικασιών υποστήριξης και διαχείρισης ερευνητικών προγραμμάτων, έργων και μελετών και διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων, συντονισμός και ενίσχυση των συνεργασιών και της διεθνούς δικτύωσης του με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και δημοσίευση των αποτελεσμάτων των ερευνών στο ηλεκτρονικό αποθετήριο.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Ακαδημαϊκά ιδρύματα σε Λευκωσία
• Ινστιτούτα ερευνών σε Λευκωσία

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση παράνομων μεταναστών ανά μήνα
• Μέτρηση γνώμης ωφελούμενων
• Ποσοστό εκπαιδευόμενων μεταναστών στη χώρα προέλευσης (%)
• Μέτρηση προσβασιμότητας μεταναστών και προσφύγων στο κράτος πρόνοιας
• Μέτρηση ξενοφοβικών τάσεων
• Ποσοστό εκπαίδευσης δημόσιων λειτουργών σε κράτος πρόνοιας της ΚΔ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Ειδικότερα, η συγκεκριμένη δράση προσβλέπει στην προάσπιση δικαιωμάτων των μεταναστών και αιτούντων άσυλο που αποτελούν από τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες μέσω (α) εντατικότερης επιτήρησης περιοχών με υψηλά ποσοστά ΥΤΧ, (β) παρακολούθησης θαλάσσιων συνόρων για παράνομων και αναγκαστικών επαναπροωθήσεων, (γ) ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας (σχολικοί διευθυντές, καθηγητές, γονείς, μαθητές) για την άμεση αναφορά σχετικών περιστατικών στην αρμόδια αρχή καταγραφής, (δ) δημιουργία κοινοπραξιών και ανταλλαγή καλών πρακτικών σε βαλκανικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, (ε) κατάρτιση αναφορών από τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης μεταναστών και προσφύγων που αφορούν εκδήλωση ρατσιστικών φαινομένων, (στ) δημιουργία υπηρεσίας που θα παρέχει νομική και ψυχολογική συμβουλευτική υποστήριξη σε θύματα ρατσιστικών συμπεριφορών. Τέλος, τα δεδομένα θα συλλέγονται, θα αναλύονται και θα παρουσιάζονται σε ένα πληροφοριακό σύστημα, ενώ θα εκπονείτε ετησίως μια Ετήσια έκθεση μελέτης αντιρατσιστικών φαινομένων στο Κυπριακό Κράτος Πρόνοιας.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Επίτροπος Διοικήσεως

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Διαμόρφωση αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Ανάπτυξη και λειτουργία μηχανισμού profiling (Υπε. 7.2)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το Υποέργο 1 περιλαμβάνει δράσεις για τη σύσταση ενός μηχανισμού για την καταγραφή και αντιμετώπιση των ρατσιστικών φαινομένων (Ενέργεια 1.1.). Σημαντική θα είναι η συνεισφορά της κοινωνίας των πολιτών (μη κυβερνητικές οργανώσεις και σωματεία) που έχουν υλοποιήσει σχετικές δράσεις καθώς και βάσεις δεδομένων όπου έχουν καταγράψει αντίστοιχα περιστατικά. Επιπλέον, θεωρούνται σημαντικού οι διερμηνείς και οι διαπολιτισμικοί μεσολαβητές ως προς την καταγραφή αυθεντικών μαρτυριών. Κατά το σχεδιασμό είναι σημαντικό να μελετηθεί τόσο το προφίλ, οι σκοποί και τα κίνητρα των ομάδων που επιδίδονται σε ρατσιστικές συμπεριφορές, όσο και τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα των θυμάτων (εθνικότητα, οικογενειακή κατάσταση, ηλικιακή ομάδα, φύλο, τόπος διαμονής, τρόποι και αίτια προσέγγισης από σχετικές ομάδες). Η διεξαγωγή μιας ανάλυσης υφιστάμενης κατάστασης κρίνεται, συνεπώς, απαραίτητη. Επιπλέον, θα ληφθούν υπόψιν όλοι οι φορείς του κράτους (αρμόδια υπουργία, αρμόδιες αστυνομικές υπηρεσίες, λιμενικό, τοπική αυτοδιοίκηση, νομικοί σύμβουλοι) προκειμένου να ενημερωθούν και να συντονιστούν για τους σκοπούς του συγκεκριμένου έργου. Για την συγκέντρωση, την ανάλυση και αξιοποίηση των περιστατικών ρατσιστικών επιθέσεων θα αναπτυχθεί ένα πληροφοριακό σύστημα από την διαχειριστική αρχή (Ενέργεια 1.2.).

Η τελευταία θα γνωστοποιήσει σε όλες τις ομάδες ενδιαφέροντος την ύπαρξη του πληροφοριακού συστήματος και θα καλεί τους φορείς ανά τακτά χρονικά διαστήματα να παρέχουν υλικό και πληροφορίες για την ανανέωση του συστήματος και την παρακολούθηση των ρατσιστικών φαινομένων Το πληροφοριακό σύστημα θα περιλαμβάνει δεδομένα όπως η συχνότητα τέτοιων φαινομένων, ο αριθμός θυμάτων, τα αίτια, οι τρόποι εκδήλωσης, το είδος του αδικήματος, οι ομάδες-στόχος, η υπηκοότητα, το προφίλ των δραστών, η γεωγραφική διασπορά κλπ.

Θα συγκεντρώνει ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία προκειμένου να εξάγει στατιστικά δεδομένα και μετρήσιμους δείκτες και να διερευνά τις τάσεις του ρατσιστικού εγκλήματος. Τέλος, η κοινωνία πρόνοιας της ΚΔ επιθυμεί να προσφέρει τα μέγιστα όσον αφορά την προστασία και την πλαισίωση των θυμάτων ρατσιστικής βίας. Η αποτελεσματικότητά της δύναται να σημειώσει σημαντική πρόοδο στα πλαίσια δημιουργίας ενός δυναμικού μηχανισμού καταγραφής τέτοιων φαινομένων.

2. Πιλοτική εφαρμογή

Το Υποέργο 2 αφορά το στάδιο της υλοποίησης του μηχανισμού καταγραφής και αντιμετώπισης ρατσιστικών φαινομένων (Ενέργεια 2.1.) . Στο στάδιο αυτό θα αναπτυχθεί το υλικό ενημέρωσης και δράσης των όλων των αρμοδίων φορέων και των ομάδων ενδιαφέροντος. Θα οργανωθούν ενημερωτικές συναντήσεις που θα εστιάσουν στους στόχους και τα επιθυμητά αποτελέσματα της συγκεκριμένης δράσης, καθώς και στη πρωτοβουλία δημιουργίας του πληροφοριακού συστήματος.

Συγκεκριμένα, προτείνεται η δημιουργία μιας ατζέντας με κατευθυντήριες γραμμές από την αρμόδια αρχή για τη διαχείριση του ρατσιστικού εγκλήματος, η ενδυνάμωση των Τμημάτων Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας του αρμόδιου Υπουργείου, η συνεχής εκπαίδευση με συνδρομή από εξειδικευμένους διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς, η ειδική ενημέρωση προς τις υπάρχουσες δομές υποστήριξης των θυμάτων, η εκπαίδευση μιας ειδικής ομάδας με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, η επικοινωνία και συνεργασία των αστυνομικών τμημάτων με κυβερνητικούς ή μη κυβερνητικούς οργανισμούς και διερμηνείς, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση των θυμάτων στην αστυνομία, η συνεχής αξιολόγηση της δράσης και του πληροφοριακού συστήματος, η στρατηγική επικοινωνίας, η δημοσιοποίηση της ανάλυσης ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων, δράσεις διάχυσης, η επιμόρφωση και ευαισθητοποίηση δημοσιογράφων, συντακτών και παρουσιαστών στα ΜΜΕ.

Ακόμα, θα συμπεριληφθεί μία πιλοτική εφαρμογή του πληροφοριακού συστήματος καταγραφών των περιστατικών. Επιπρόσθετα, το Υποέργο 2 προβλέπει την κατάρτιση μιας ετήσιας έκθεσης μελέτης αντιρατσιστικών φαινομένων στο Κυπριακό Κράτος Πρόνοιας (Ενέργεια 2.2.). Η έκθεση αυτή θα αντλεί ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία τόσο από το πληροφοριακό σύστημα, όσο και από καταγραφές σε αστυνομικά τμήματα, μαρτυρίες θυμάτων, πληροφορίες που παρέχονται από μη κυβερνητικές οργανώσεις και άλλες δομές υποστήριξης θυμάτων. Ενδεικτικά, η ετήσια έκθεση θα περιλαμβάνει γενικά χαρακτηριστικά καταγεγραμμένων επιθέσεων, αναλύσεις καταγραφών, καταγγελίες και αντίδραση των αρχών, συστάσεις προς την Πολιτεία της ΚΔ (Υπουργεία, τοπική αυτοδιοίκηση, άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Λευκωσία
• Λάρνακα
• Λεμεσός
• Κοφίνου

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση ποσοστών βίας ανά φύλο, εθνοτική ομάδα και ηλικία
• Μέτρηση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων που έχουν υποστεί βία εντός των κέντρων υποδοχής
• Μέτρηση γνώμης ωφελούμενων για το έργο

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• ΕΤΠΑ

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Επίσης, εκπαιδεύοντας το εσωτερικό των υπηρεσιών που έρχονται σε επαφή με μεταναστευτικό και προσφυγικό πληθυσμό επιτυγχάνεται η γρηγορότερη και καλύτερη ένταξη των ωφελούμενων στην ΚΔ, καθώς αναγνωρίζονται τα δικαιώματά τους και δημιουργείται μια ολιστική προσέγγιση για το μεταναστευτικό και προσφυγικό φαινόμενο, καθώς και για τις προκλήσεις που αυτό παρουσιάζει για τα κράτη υποδοχής. Βάσει αυτών η δράση προτείνει την διαμόρφωση δύο υποέργων τα οποία θα περιλαμβάνουν το σχεδιασμό ενός εκπαιδευτικού υλικού για διοικητικούς λειτουργούς όλων των υπουργείων και τμημάτων που έρχονται σε επαφή με τους ωφελούμενους καθώς και τη διαδικασία υλοποίησής του, με στόχο να ενισχυθούν οι δεξιότητες των εργαζομένων σε διοικητικούς φορείς.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Όλα τα υπουργεία που συνδέονται με την ένταξη

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Διαμόρφωση αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Διαμόρφωση αποτελεσματικού νομικού πλαισίου για την ένταξη των Μεταναστών (Υπε. 7.8)
• Δράση: Μηχανισμός καταγραφής και αντιμετώπισης ρατσιστικών φαινομένων (Υπε. 7.4)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 περιλαμβάνει το γενικότερο σχεδιασμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και επιμόρφωσης των διοικητικών λειτουργών. Στο πλαίσιο αυτό, θα δημιουργηθεί ένα εκπαιδευτικό υλικό το οποίο θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες των εργαζομένων για τα τρία στάδια του μεταναστευτικού κύκλου. Εν αρχή, θα σχεδιαστεί η εκπαιδευτική διαδικασία για τους διοικητικούς λειτουργούς που συμμετέχουν στο πρώτο κύκλωμα της ένταξης των μεταναστών (Ενέργεια 1.1). Η συγκεκριμένη ενέργεια αφορά λειτουργούς που εργάζονται σε Κέντρα Υποδοχής και Φιλοξενίας των μεταναστών και προσφύγων καθώς και φορείς της ευρύτερης τοπικής κοινωνίας που ενδέχεται να δραστηριοποιούνται ενεργά στην πρώτη φάση. Το εκπαιδευτικό υλικό θα πρέπει να εμπεριέχει τη σχετική ορολογία που αφορά τις ομάδες-στόχου καθώς και την νομοθεσία που προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και είναι σε συνάφεια με τις Ευρωπαϊκές συμβάσεις.

Επίσης, θα δημιουργηθεί υλικό για τους διοικητικούς λειτουργούς που δραστηριοποιούνται στη φάση του δεύτερου σταδίου. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να εγκολπώνει το ανθρώπινο δυναμικό σε Υπουργεία και δημόσια τμήματα που ασχολούνται με το καθεστώς εργασίας των ενδιαφερόμενων, καθώς και με την ομαλή ένταξή τους στην ΚΔ. Υπό αυτό το πρίσμα, θα πρέπει το εκπαιδευτικό υλικό να παρέχει τη νομική βάση εργοδότησης των ενδιαφερόμενων στην ΚΔ (Ενέργεια 1.2). Στη συνέχεια, θα πρέπει να δημιουργηθεί το εκπαιδευτικό υλικό το οποίο θα αφορά τα γενικότερα δικαιώματα των μεταναστών και προσφύγων στη χώρα Διαμονής, με επέκταση στις ελευθερίες και την πολιτική συμμετοχή τους στη χώρα διαμονής. Για τη διαμόρφωση όλων των παραπάνω θα πρέπει να αξιοποιηθούν οι καλές πρακτικές παρόμοιων δράσεων στην ΚΔ καθώς και αποτελέσματα και ευρήματα έργων που βρίσκονται ήδη σε υλοποίηση στην ΚΔ.

2. Πιλοτική εφαρμογή

Το υποέργο 2 αφορά την υλοποίηση των ενεργειών εκπαιδευτικού υλικού στην ΚΔ. Σε αυτό το πλαίσιο προτείνεται όπως η υλοποίηση των δράσεων εκπαίδευσης και επιμόρφωσης να λάβουν χώρα σε όλη την επικράτεια της ΚΔ, καλύπτοντας τις ανάγκες των διοικητικών στελεχών σε αστικά και αγροτικά κέντρα. Υπό αυτή την έννοια εξασφαλίζεται ότι όλοι οι διοικητικοί λειτουργοί θα μπορέσουν να λάβουν μέρος στη διαδικασία και θα καταστούν συμμέτοχοι στην όλη διαδικασία ένταξης τω ωφελούμενων. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται ότι μειώνονται περιστατικά βίας και ξενοφοβίας εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας και υπάρχει καθολική συμμετοχή όλων των φορέων για την ένταξη των μεταναστών και αιτητών ασύλου (Ενέργεια 2.1). Η διαπολιτισμική επιμόρφωση και ευαισθητοποίηση των δημοσίων υπαλλήλων Υπουργείων, δήμων και περιφερειών, εποπτευόμενων φορέων, μπορεί να περιλαμβάνει τόσο τη θεωρητική (μέσω σεμιναρίων), όσο και την πρακτική εκπαίδευση στον τομέα της διαπολιτισμικής επικοινωνίας και ορολογίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την απόκτηση εξειδικευμένης γνώσης και την εκμάθηση νέων μεθόδων που αφορούν τις τεχνικές βελτίωσης επικοινωνίας, σεμινάρια ενημέρωσης για την έμφυλη βία στους προσφυγικούς πληθυσμούς. Τα σεμινάρια θα έχουν ως στόχο την κατανόηση και αποδοχή του δικαιώματος των μεταναστών στη διαφορετικότητα και την επιτυχή αντιμετώπιση στερεοτυπικών συμπεριφορών της Κυπριακής κοινωνίας. Επίσης, η πιλοτική εφαρμογή θα αφορά τη δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας όπου θα παρουσιάζει τόσο θεωρητικές πληροφορίες για τις ομάδες-στόχου με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία, όσο και πραγματικά σενάρια στα οποία θα δίνεται μια εικόνα αντιμετώπισης των μεταναστευτικών προκλήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα δρα ως ένα βασικό εργαλείο επιμόρφωσης των διοικητικών λειτουργών και θα επικαιροποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα (από 6 μήνες έως 1 χρόνο) ώστε να βρίσκεται πάντα σε συμφωνία με τις αλλαγές που διεξάγονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την μεταναστευτική κρίση (Ενέργεια 2.2).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Λευκωσία
• Λάρνακα
• Λεμεσός
• Κοφίνου
• Πάφος
• Αμμόχωστος

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Μέτρηση ξενοφοβίας σε δημόσιες υπηρεσίες

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT
• ΕΤΠΑ

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης οι συνθήκες που μεγάλωσε και κοινωνικοποιήθηκε ο μετανάστης στη χώρα αποστολής και τελικά η προσωπικότητά του αλλά και οι συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εργασίας στη χώρα υποδοχής και οι μεταναστευτικές στρατηγικές που αυτή έχει υιοθετήσει. Στην Κύπρο, αρμόδιοι φορείς όπως το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σε ετήσιες εκθέσεις του κάνει εκτενείς αναφορές στις επιπτώσεις των μεγάλων μεταναστευτικών ροών στην κυπριακή οικονομία την τελευταία δεκαετία.

Οι εκθέσεις διαπιστώνουν σοβαρές προκλήσεις και επιδείνωση των δημοσίων οικονομικών και προτείνουν την λήψη μέτρων που να ενσωματώνουν την παράμετρο της ένταξης των ανθρώπων με μεταναστευτικό προφίλ στον παραγωγικό τομέα της Κύπρου. Στο πλαίσιο αυτό, αναδεικνύεται η ανάγκη χαρτογράφησης των αναγκών της αγοράς εργασίας της Κύπρου σε ζήτηση εργατικού δυναμικού και συσχέτισή τους με τις μεταναστευτικές ροές. Σκοπός της συγκεκριμένης δράσης είναι η ένταξη στο υφιστάμενο σύστημα διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας στην Κύπρο, ενός επιμέρους συστήματος διάγνωσης ειδικά για υπηκόους τρίτων χωρών που είναι υπό την εποπτεία και συντονισμό του Υπουργείου Εργασίας σε συνεργασία με την ΑνΑΔ.

Για το σκοπό αυτό η συγκέντρωση βασικών χαρακτηριστικών των προσφύγων καθώς και στοιχείων που αφορούν το μορφωτικό τους επίπεδο, την επαγγελματική τους εμπειρία καθώς και τα προσόντα και τις δεξιότητές τους κρίνεται απαραίτητη. Τα στοιχεία αυτά θα αντλούνται από τον μηχανισμό καταγραφής και επιβεβαίωσης των βασικών χαρακτηριστικών των υπηκόων τρίτων χωρών (profiling).

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Υπουργείο εργασίας

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Διαμόρφωση αντιρατσιστικού κώδικα (Ανδ. 6.1)
• Δράση: Ανάπτυξη και λειτουργία μηχανισμού profiling (Υπε. 7.2)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το Υποέργο 1 περιλαμβάνει δράσεις για τη σύσταση ενός μηχανισμού για την χαρτογράφηση αναγκών αγοράς εργασίας σε ζήτηση εργατικού δυναμικού και συσχέτισή τους με μεταναστευτικές ροές. Η συγκεκριμένη δράση διεξάγεται σε δύο επίπεδα: (α) την ανάλυση της κυπριακής αγοράς εργασίας (ανάλυση κλάδων, προσφερόμενες θέσεις εργασίας, ανάγκες, πόλεις και περιοχές με μεγαλύτερη ζήτηση, επαγγέλματα με μεγαλύτερη ζήτηση, φορείς εύρεσης εργασίας κλπ.) (Ενέργεια 1.1.) και (β) την συγκέντρωση ειδικών στοιχείων για τους ΥΤΧ στο πλαίσιο της δυνητικής ενσωμάτωσης τους και της απασχολησιμότητας τους στην κυπριακή αγορά εργασίας (Ενέργεια 1.2.). Η άντληση των στοιχείων των βασικών χαρακτηριστικών των προσφύγων/μεταναστών μπορεί να γίνει είτε από τον μηχανισμό καταγραφής, αφού τεθεί σε εφαρμογή σχετικό σύστημα profiling των μεταναστών είτε με διεξαγωγή ερευνών πεδίου. Οι έρευνες πεδίου για τους μετανάστες/πρόσφυγες, θα δίδουν έμφαση σε στοιχεία όπως: τα δημογραφικά χαρακτηριστικά τους, τα κοινωνικο-πολιτιστικά χαρακτηριστικά τους, το επίπεδο εκπαίδευσής τους, το επίπεδο εργασιακής τους εμπειρίας και τις τυχόν επιπρόσθετες δεξιότητες τους. Η χαρτογράφηση θα πραγματοποιηθεί από ομάδα ειδικών του Υπουργείου Εργασίας σε συνεργασία και με άλλους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες όπως η ΑνΑΔ.

Για τη συλλογή πρωτογενών στοιχείων θα σχεδιαστούν ερωτηματολόγια καθώς επίσης και δελτία καταγραφής του εκπαιδευτικού προφίλ και της εργασιακής εμπειρίας για κάθε χώρα προέλευσης σε γλώσσες που μπορούσαν να συνεννοηθούν οι ερωτώμενοι (αραβικά, αφγανικά, αγγλικά). Χρήσιμος εδώ θα είναι ο ρόλος διαπολιτισμικών μεσολαβητών και διερμηνέων. Ενδεικτικά χαρακτηριστικά τέτοιων ερευνών μπορεί να είναι η μέθοδος της τυχαίας συστηματικής δειγματοληψίας (στα μεγάλα Κέντρα Φιλοξενίας), η επιλογή δείγματος σε ορισμένο χρονικά κύκλο (πχ εβδομαδιαίο κύκλο) κλπ. Στις περιπτώσεις των ασυνόδευτων ενηλίκων, η συλλογή στοιχείων θα πρέπει να αντλείται από τον υπεύθυνο πεδίου της δομής ή κέντρου όπου φιλοξενείται το παιδί, ενώ κατά τη διεξαγωγή συνεντεύξεων θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα αρμόδιο άτομο (ψυχολόγο, εκπαιδευτικό, φροντιστή ή άλλο). Η παραπάνω διαδικασία θα δημοσιεύεται στις επίσημες ιστοσελίδες σχετικών οργανισμών και θα καταρτίζεται μία ετήσια έκθεση προκειμένου να παρακολουθείται η πρόοδος της κυπριακής οικονομίας και να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα για περιόδους ύφεσης.

2. Μηχανισμός συνεργασίας μεταξύ φορέων υπεύθυνων για την εργασιακή αποκατάσταση των μεταναστών

Το Υποέργο 2, βασισμένο στην προηγούμενη ανάλυση της αγοράς εργασίας της Κύπρου και την χαρτογράφηση των προσόντων και των δεξιοτήτων των μεταναστών ως δυνητικού και αξιοποιήσιμου εργατικού δυναμικού (υποέργο 1), αφορά την δημιουργία και υλοποίηση ενός μηχανισμός συνεργασίας μεταξύ φορέων υπεύθυνων για την εργασιακή αποκατάσταση των μεταναστών. Η Διαχειριστική Αρχή του μηχανισμού συνεργασίας θα είναι το Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το οποίο μαζί με όλες τις Υπηρεσίες και τους Οργανισμούς που εποπτεύει θα αποτελούν την βασική ομάδα του μηχανισμού συνεργασίας για την εργασιακή αποκατάσταση των ΥΤΧ.
Η ομάδα αυτή θα είναι υπεύθυνη για την επικοινωνία με όλους τους φορείς που παρέχουν υπηρεσίες εύρεσης εργασίας, απασχολησιμότητας και επαγγελματικής συμβουλευτικής. Θα βρίσκονται σε ανοιχτό διάλογο και επικοινωνία με τα Κέντρα Υποδοχής, τις δομές φιλοξενίας καθώς και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που απευθύνονται στο συγκεκριμένο πεδίο. Θα ενημερώνουν και θα παρέχουν δεδομένα σχετικά με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Οι παραπάνω φορείς θα αναζητούν ευκαιρίες εργασίας για τους μετανάστες και θα βρίσκονται σε ανοιχτό διάλογο τόσο με εταιρίες και κοινωνικές επιχειρήσεις, όσο και με την τοπική αυτοδιοίκηση με στόχο τον εντοπισμό εργασιακών ευκαιριών και την απορρόφηση των μεταναστών από την κυπριακή αγορά εργασίας. Κατά την πιλοτική εφαρμογή του μηχανισμού συνεργασίας θα δημιουργηθεί από φορέα/οργανισμό τον οποίο θα επιλέξει το Υπουργείο Εργασίας μία πλατφόρμα ανάρτησης αγγελιών με θέσεις εργασίας που θα απευθύνονται ειδικά σε ανθρώπους με μεταναστευτικό προφίλ (Ενέργεια 2.1). Έτσι, εταιρίες και επιχειρήσεις που επιθυμούν να προωθήσουν την ποικιλομορφία και την διαπολιτισμική επικοινωνία στον χώρο εργασίας θα εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για προσφερόμενες θέσεις ειδικά σε μετανάστες. Ο επιλεγόμενος οργανισμός θα ενημερώνει την πλατφόρμα κάθε εβδομάδα με νέες αγγελίες για θέσεις απασχόλησης, οι οποίες θα πρέπει να μεταφράζονται στα αγγλικά, αραβικά (ή/και άλλη γλώσσα) προκειμένου να είναι εύκολη η ανάγνωσή τους από τους ενδιαφερόμενα άτομα με μεταναστευτική βιογραφία.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Λευκωσία
• Λάρνακα
• Λεμεσός

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Εκπαιδευτικό επίπεδο μεταναστών και προσφύγων
• Επίπεδο απασχόλησης μεταναστών και προσφύγων

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• EKT
• ΕΤΠΑ

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Επιπρόσθετα, η βάση δεδομένων θα επιτρέπει την αξιολόγηση και την εποπτεία του θεσμικού πλαισίου και των φορέων που ασκούν μεταναστευτική πολιτική, ενώ παράλληλα θα συμβάλλει στην ενίσχυση της διαφάνειας, της επιχειρησιακής τους ικανότητας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος κοινωνικής προστασίας και ένταξης των μεταναστών. Το συστήματος στατιστικής πληροφορίας θα εξάγει στατιστικά και μετρήσιμους δείκτες. Σε πρώτη φάση, θα καταγραφούν τα ήδη υπάρχοντα συστήματα στατιστικής πληροφορίας μεταναστατευτικού κυκλώματος προκειμένου να αποφευχθούν οι αλληλεπικαλύψεις και να προωθηθεί η διαλειτουργικότητα με συστήματα πληροφοριών για το άσυλο, την υγεία, την εργασία. Έπειτα, θα εκπονηθεί μελέτη για τον όγκο των πληροφοριών, τους χρήστες του συστήματος και το χρονικό διάστημα σχεδιασμού, υλοποίησης και εκπαίδευσης των χρηστών που εμπλέκονται. Τέλος, προβλέπεται περίοδος πιλοτικής εφαρμογής, αξιολόγησης και επανασχεδιασμού προκειμένου το σύστημα να λειτουργήσει πλήρως επιχειρησιακά.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• Στατιστική υπηρεσία ΚΔ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δέσμευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων να συμμετέχουν στη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος
• Δράση: Ανάπτυξη και λειτουργία μηχανισμού profiling (Υπε. 7.2)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι Βασικοί Δείκτες Απόδοσης (KPIs) αποτελούν σημαντικά ποσοτικά κριτήρια για την επιτυχία και την αποτελεσματικότητα μιας δράσης ή μιας πρωτοβουλίας, αντικατοπτρίζουν τις επιδόσεις ενός φορέα και χρησιμεύουν στην αξιολόγηση των σκοπών, των διαδικασιών και των αποτελεσμάτων του.  Στο πλαίσιο αυτό, το Υποέργο 1 περιλαμβάνει τον εντοπισμό των προκαταρτικών στοιχείων για τον σχεδιασμό KPIs με σκοπό την αποτίμηση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας των φορέων καθώς και την μέτρηση οικονομικού και κοινωνικού αντικτύπου (Ενέργεια 1.1). Έτσι, θα δημιουργηθούν συγκρίσιμα δεδομένα σε διεθνές επίπεδο, θα παρακολουθείται η πρόοδος ή οι πιθανές ανεπάρκειες των φορέων μεταναστευτικής πολιτικής.
Προτείνεται ως μεθοδολογία (α) η περιγραφή των δεδομένων, (β) η σημασία των δεικτών, (γ) οι τομείς εκτέλεσης, δηλαδή οι τομείς στους οποίους διεξάγονται δραστηριότητες ένταξης και υποστήριξης των μεταναστών (αυτοί οι φορείς θα αποτελούν και τις στατιστικές μονάδες από τις οποίες θα συλλεχθούν τα στοιχεία μέσω ειδικών ερωτηματολογίων) (δ) οι έννοιες και οι ορισμοί βασικών μεταβλητών (π.χ. ένταξη, πρόσβαση, κλπ), (ε) δαπάνες, (στ) προσωπικό, (η) ωφελούμενοι. Μετά την φάση σχεδιασμού, ακολουθεί το στάδιο της ενσωμάτωση των KPIs σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι θα συλλέγουν τα σχετικά δεδομένα και θα τα παραχωρούν στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Στατιστικής Πληροφορίας Μεταναστευτικού Κυκλώματος για ανάλυση και δημοσίευση τους (Ενέργεια 1.2). Για την επεξεργασία και την ανάλυση των στοιχείων θα ακολουθηθεί η ενδεδειγμένη στατιστική μεθοδολογία και οι οδηγίες της Eurostat. Θα ακολουθήσει περίοδος εγκατάστασης του συστήματος (παροχή κατάλληλου ηλεκτρονικού εξοπλισμού) σε όλους τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες, καθώς και περίοδος εκπαίδευσης των στελεχών και των χρηστών που εμπλέκονται. Θα σχηματιστεί μια ομάδα υποστήριξης που θα παρέχει καθοδήγηση σε όλους τους νέους χρήστες. Η επικοινωνία θα είναι ανοιχτή και αμφίδρομη ώστε να δίνεται συνεχώς ανατροφοδότηση και να παρακολουθείται η ενσωμάτωση των ΚPIs (Ενέργεια 1.3).

2. Βάση Δεδομένων και Πιλοτική Εφαρμογή

Για την συλλογή και διαφύλαξη όλων των μετρήσιμων δεικτών που αφορούν υπηρεσίες υποστήριξης υπηκόων τρίτων χωρών θα δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων (Ενέργεια 2.1).  Σε πρώτο στάδιο θα οριστεί ένα Μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων που θα αφορά τις βασικές έννοιες για τον τελικό σχεδιασμό (δεδομένα και μεταδεδομένα) Σε κάθε φορέα θα οριστεί μία ομάδα ατόμων, υπεύθυνη για την συλλογή και καταχώρηση δεδομένων συνολικά. Θα δημιουργηθούν υποσυστήματα στα οποία θα έχει πρόσβαση ο κάθε φορέας ανάλογα με την φύση της υπηρεσίας που παρέχει στην ομάδα-στόχο (διαμονή, σίτιση, εύρεση εργασίας, προστασία, εκπαίδευση, κ.α.) Η πρόσβαση θα γίνεται μέσω χρηστών με διαβαθμισμένους ρόλους και δυνατότητες επεξεργασίας της βάσης δεδομένων, προκειμένου να εισάγουν όλα τα στοιχεία, ατομικά ή οικογενειακά, για τους ωφελούμενους, καθώς και τις παροχές τους προς αυτούς (π.χ. χρηματικά ποσά, γεύματα, κάλυψη διάφορων εξόδων, επισκέψεις σε κρατικούς φορείς για λόγους υγείας ή νομικής υποστήριξης, συνεδρίες με ψυχολόγους ή/και κοινωνικούς λειτουργούς).

Για κάθε χρήστη θα υπάρχει ένα μοναδικό ID, όνομα και email. Θα οριστεί μεθοδολογία για τον τρόπο ιεράρχησης των δεδομένων καθώς και κριτήρια αναζήτησης (με βάση το χρονικό διάστημα, το άτομο, το είδος υπηρεσίας) με σκοπό την αμεσότερη πρόσβαση στην ζητούμενη πληροφορία. Θα δοθεί απόλυτη προτεραιότητα στους κανονισμούς διαφύλαξης προσωπικών δεδομένων των μεταναστών και αιτούντων άσυλο. Ακολούθως, θα πραγματοποιηθεί μια πιλοτική εφαρμογή της βάσης δεδομένων σε ορισμένους από τους επιλέξιμους φορείς (Ενέργεια 2.2.).  Ο φορέας που θα αναλάβει την κεντρική διαχείριση της βάσης μαζί με μία ομάδα υποστήριξης που θα αποτελείται από έναν ειδικό σε πληροφοριακά συστήματα και έναν υπεύθυνο για κάθε υπηρεσία θα οργανώσει την προετοιμασία υλικού προς εκπαίδευση των στελεχών και των χρηστών της βάσης δεδομένων. Μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος εκπαίδευσης των στελεχών, θα εκπονηθεί μια μελέτη αξιολόγησης για να εντοπιστούν πιθανά προβλήματα ή ανεπάρκειες του πληροφοριακού συστήματος, οι οποίες δεν είχαν προβλεφθεί κατά το στάδιο σχεδιασμού της βάσης δεδομένων, με στόχο την αναπροσαρμογή της βάσης στα νέα ζητούμενα.

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Λευκωσία
• Λάρνακα
• Λεμεσός
• Πάφος
• Κοφίνου

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Ποσοστό εκπαιδευτικού επιπέδου μεταναστών και προσφύγων, καθώς και αιτητών ασύλου (%)
• Ποσοστό ανεργίας (%)
• Ποσοστό φτώχειας (%)
• Ποσοστό επιτυχίας (%) πλατφόρμας

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT

ΕΝΑΡΞΗ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΣΤΟΧΟΙ

Σε αυτό το πλαίσιο κρίνεται αδύνατη η ολιστική αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και προσφυγικού ζητήματος χωρίς να ληφθεί υπόψη το εννοιολογικό πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας των ομάδων-στόχου. Θα πρέπει να υλοποιηθεί μια δράση η οποία να διασφαλίζει ότι η έννοια της ένταξης ορίζεται ως μια διαδικασία που αναφέρεται στην προσπάθεια που αναπτύσσεται γύρω από την προσαρμογή σε μια νέα πραγματικότητα των μεταναστών/μεταναστριών, των αιτούντων/αιτουσών και δικαιούχων διεθνούς προστασίας. Θα πρέπει να υπάρχει σε νομοθετικό πλαίσιο ως κομμάτι της μεταναστευτικής πολιτικής του εκάστοτε κράτους, το οποίο εξαρτάται άμεσα από τις πολιτικές που αναπτύσσονται σχετικά με τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος.

Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η δράση να σχεδιάσει και να αναμορφώσει το υπάρχον ενταξιακό πλαίσιο της ΚΔ μέσω της εγκόλπωσης του κατάλληλου λεξιλογίου και ορισμών που συνδέονται με αυτήν. Παράλληλα, θα εγκριθεί το υπάρχον πλαίσιο και θα συζητηθεί μέσω διαβούλευσης με την Συμβουλευτική Επιτροπή για την Ένταξη των μεταναστών.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ/ΟΙ

• ΤΑΠΜ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ

• Νόμιμοι ΥΤΧ
• Αιτητές Ασύλου
• Πρόσφυγες

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ-ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ

• Δράση: Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των Υπηρεσιών που εμπλέκονται στο κύκλωμα της ένταξης (Υπε. 7.5)
• Δράση: Ανάπτυξη και λειτουργία μηχανισμού profiling (Υπε. 7.2)

ΥΠΟΕΡΓΑ

Το υποέργο 1 περιλαμβάνει την αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου για την ένταξη των μεταναστών και προσφύγων στην ΚΔ μέσω της παροχής των βασικών και σημαντικών ορισμών και εννοιών που σχετίζονται με αυτή (Ενέργεια 1.1). Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δοθεί έμφαση στον ορισμό της ένταξης βάσει της Οικονομικής Επιτροπής «που βασίζεται στη σταδιακή εξίσωση των δικαιωμάτων και καθηκόντων των μεταναστών, όπως και της πρόσβασης τους σε αγαθά και υπηρεσίες, με τα δεδομένα που ισχύουν και για τον υπόλοιπο πληθυσμό, υπό συνθήκες ίσων ευκαιριών και ίσης αντιμετώπισης» ο οποίος έχει ήδη θεσπιστεί από το 2004. Επίσης, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις διαδικασίες και μέτρα της πολιτείας που σχετίζονται με την ένταξη των μεταναστών, οι οποίες είναι:

• Η ύπαρξη ενός σαφούς πλαισίου ισότιμης διαχείρισης και μεταχείρισης ατόμων με προσφυγική και μεταναστευτική βιογραφία
• Η ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων που προωθούν την καταπολέμηση των διακρίσεων
• Ο αμοιβαίος σεβασμός του πολιτισμού των ατόμων με μεταναστευτική και προσφυγική βιογραφία
• Η σημασία της πρόσβασης των μεταναστών και προσφύγων στην αγορά εργασίας.
  Βάσει των παραπάνω, το υποέργο 1 θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει την επικύρωση διεθνών συμβάσεων που σχετίζονται με τη συμμετοχή των ΥΤΧ στη Δημόσια Ζωή σε τοπικό επίπεδο, την ευρωπαϊκή σύμβαση για το Νομικό καθεστώς των Διακινούμενων εργαζόμενων και τη Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων όλων των Εργαζόμενων και των Μελών της Οικογένειάς τους (Ενέργεια 1.2). Στο τέλος θα πρέπει να αξιοποιηθούν καλές πρακτικές που αφορούν την εννοιολόγηση της ένταξης και των συναφών ορισμών της από την ΕΕ (Ενέργεια 1.3).

2. Εφαρμογή και διαβούλευση

Για την επιτυχή υλοποίηση του νέου πλαισίου ένταξης, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί η καθολική εφαρμογή του σε Κυπριακό επίπεδο. Υπό αυτό το πρίσμα θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα δίκτυο διαβούλευσης, όπου το νέο πλαίσιο για την ένταξη των μεταναστών και προσφύγων στην Κυπριακή κοινότητα θα παρουσιαστεί στην Συμβουλευτική Επιτροπή για την Ένταξη των Μεταναστών. Εν αρχή, το νέο υπό διαμόρφωση πλαίσιο θα αξιολογηθεί από τον αρμόδιο Δικαιούχο ως προς την τεκμηρίωσή του και τη σαφήνειά του (Ενέργεια 2.1). Στη συνέχεια, θα πρέπει να εξεταστεί από τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Ένταξη, τα οποία είναι αρμόδια για διαμόρφωση της ατζέντας μετανάστευσης σε Κυπριακό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό τα αρμόδια υπουργεία θα πρέπει να εξετάσουν κατά πόσο η ενταξιακή διαδικασία που προτείνεται είναι συναφής με:

• Την ατζέντα της μεταναστευτικής πολιτικής σε Κυπριακό επίπεδο
• Την ευρωπαϊκή ατζέντα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
• Την τήρηση των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών
• Την τήρηση των αρχών του EASO
• Την επισκόπηση των κανόνων και συνθηκών του διεθνούς δικαίου που σχετίζονται με την μετανάστευση.

Ύστερα από την έγκρισή της από τη Συμβουλευτική Επιτροπή θα χρειαστεί η διοργάνωση ανοιχτής διαβούλευσης της νέας ενταξιακής ατζέντας με στόχο την συμφωνία της με τους υπόλοιπους φορείς ένταξης, όπως ο Επίτροπος Διοικήσεως και ο Επίτροπος Νομοθεσίας (Ενέργεια 2.2).

ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

• Λευκωσία

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

• Ποσοστό επιτυχίας δράσης (%)
• Μέτρηση κοινής γνώμης

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

• TAME
• EKT